یک اقتصاددان: تورم واقعی بیش از آمار رسمی است
یک اقتصاددان با بیان اینکه طی 40 سال اخیر نقدینگی در ایران 2900 برابر و قیمت دلار 800 برابر شده است گفت: با توجه به اختلاف میان این دو شاخص، احتمال دارد با قطع درآمدهای نفتی قیمت دلار بیشتر شود. دکتر غدیر مهدوی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص آمار اعلام شده از تورم دوازده ماهه منتهی به تیرماه گفت: اگرچه این تورم 8.7 درصد اعلام شده اما با توجه به قیمت‌های کنونی بازار، تورم واقعی سالانه رقمی بالاتر از این است.
مهدوی یکی از مشکلات کشور ایران را فقدان آمار دقیق و شفاف عنوان کرد و افزود: فقدان این آمار به دلیل محاسبه نشدن بسیاری از پارامترهاست و همین موضوع باعث دشوار شدن برنامه‌ریزی می‌شود. وی خاطرنشان کرد: یکی از مشکلاتی که در این بخش وجود دارد آمار بیکاری است که دقت چندانی ندارد؛ شاخص ضریب جینی هم با چنین وضعیتی مواجه است. این استاد اقتصاد دانشگاه علامه ادامه داد: مثلا ضریب جینی 37 درصد (ضریب جینی یک واحد اندازه‌گیری پراکندگی آماری است که معمولا برای سنجش میزان نابرابری در توزیع درآمد یا ثروت در یک جامعه آماری استفاده می‌شود.) محاسبه می‌شود در حالی که بسیاری از درآمدهای کسب شده توسط بخشی از جامعه در ایران در هیچ جایی عنوان نمی‌شود و خیلی از کسانی که درآمدهای بالا دارند برای فرار از مالیات درآمد واقعی خود را اعلام نمی‌کنند یا بسیاری از رانت‌هایی که درآمد ایجاد می‌کند مخفی می‌شود، بنابراین در آمارهای اقتصادی باید درصدی از خطا را در نظر گرفت. وی در ادامه درخصوص چشم‌انداز وضعیت اقتصادی کشور در آینده نزدیک اظهار کرد: متاسفانه اوضاع خوبی پیش روی ما نیست؛ شاید گفتن این مباحث آثار روانی در جامعه داشته باشد اما نگفتن واقعیت ممکن است زیان بیشتری داشته باشد. مهدوی افزود: با این شرایط بنده تردید ندارم که ظرف سه ماه آینده تورم افزایش خواهد یافت چون افزایش قیمت دلار به صورت مستقیم به افزایش قیمت بسیاری از کالاها منجر خواهد شد و به صورت غیرمستقیم نیز بار روانی در این وضعیت اثرگذار می‌شود.
این استاد اقتصاد دانشگاه علامه افزود: در این موضوع هیچ تردیدی وجود ندارد و برای من بدیهی است که طی چند ماه آینده با تورم بیشتری مواجه می‌شویم؛ مگر اینکه در سیاست‌های کلان تجدید نظر شود. مهدوی در ادامه در خصوص چشم‌انداز پیش روی نرخ ارز در ایران نیز گفت: از سال 60 که نرخ یک دلار 10 تومان بود تا امروز که دلار در بازار آزاد به 8000 تومان رسیده است قیمت دلار 800 برابر شده؛ در حالی که نقدینگی در همین دوره 2900 برابر شده است.
وی با بیان اینکه این دو شاخص به نسبت هم پیش می‌روند، ادامه داد: چنانچه رشد اقتصادی بالایی تجربه نشود، پتانسیل افزایش قیمت دلار تا رقمی بالاتر از ارقام فعلی وجود دارد.
وی افزود: یکی از دلایل این موضوع، نبود رشد اقتصادی مناسب است؛ اگر به نسبت این میزان رشد نقدینگی، سالانه حدود 6 درصد رشد اقتصادی داشتیم باز بخشی از بار این وضعیت کنسل می‌شد اما چون در این سال‌ها رشد اقتصادی چندانی نداشته‌ایم و نقدینگی با این رقم بزرگ اضافه شده است بنابراین پتانسیل افزایش نرخ ارز و تورم بالا در ایران به صورت ذاتی وجود دارد. این یک محاسبه دو دو تا چهارتاست چون نقدینگی افسارگسیخته زیاد شده و قیمت دلار هم به نسبت آن پیش نرفته و رشد اقتصادی بالایی نداشته‌ایم، بنابراین ممکن است با تورم افسار گسیخته مواجه شویم. وی با بیان اینکه دولت در طول این سال‌ها به لطف درآمدهای نفتی قیمت دلار را پایین نگه داشته بود گفت: اگر درآمد نفتی قطع شود دولت قادر به کنترل قیمت ارز نخواهد بود.
وی در پاسخ به اینکه آیا در چنین شرایطی تغییر در تیم اقتصادی دولت می‌تواند موثر باشد گفت: به نظر من باید افراد جسور در رأس اقتصاد کشور قرار گیرند نه افرادی که واقعیت‌ها را پنهان می‌کنند؛ عوارض این پنهانکاری متوجه جامعه است بنابراین به نفع اقتصاد کشور است که مسوولانی با چنین ویژگی‌هایی تغییر کنند. افرادی باید در رأس اقتصاد کشور قرار گیرند که نسبت به این موضوعات حساس باشند و با نگاه کوتاه‌مدت و فقط برای دلخوش کردن مردم آمار ندهند چون وقتی مردم ببینند گفته‌ها با واقعیت همخوانی ندارد نقش بار روانی در آسیب‌های اقتصادی بیشتر می‌شود، بنابراین اگر قرار است تغییری انجام شود بهتر است در این زمینه باشد.
