بروکسل به‌دنبال «توافقی سربسته» با لندن
گروه جهان| طلا تسلیمی|
اتحادیه اروپا که امیدوار است پیشبرد «سربسته» مذاکرات، به ترزا می‌نخست‌وزیر بریتانیا در اجتناب از جدایی «بدون توافق» لندن از بروکسل و جلب حمایت پارلمان این کشور از معاهده برگزیت کمک کند، پیش‌نویسی «مبهم» را درباره روابط آتی دو طرف ارائه کرده است. بروکسل، برلین و پاریس از آغاز گفت‌وگوها در سال گذشته، بر نیاز به یک اعلامیه سیاسی درباره روابط آتی تاکید کرده‌اند که بدون هیچ ابهامی درباره روابط تجاری اتحادیه اروپا و بریتانیا پس از برگزیت شفاف‌سازی کند. اما نابسامانی‌های اخیر در فضای سیاسی بریتانیا مقامات اتحادیه اروپا را به تغییر رویه ترغیب کرده است، چرا که نگران برگزیتی بدون توافق هستند.
به گزارش فایننشال‌تایمز، گفت‌وگوهای رسمی تجاری پس از 29 ماه مارس سال آتی که بریتانیا طبق برنامه اتحادیه اروپا را ترک می‌کند، آغاز خواهد شد. اگرچه بروکسل، برلین و پاریس تاکید داشتند که جزییات هرگونه رابطه‌یی با لندن پس از برگزیت مشخص باشد، اما آشفتگی‌های سیاسی در بریتانیا در پی مخالفت‌های قانون‌گذاران شکاک به اتحادیه اروپا و حامی آن با ترزا می، مقامات ارشد اروپایی را بر آن داشته است تا مطابق با نیاز موجود، مسیر خود را تغییر دهند. در حال حاضر، آنها نگران دستیابی به پیش‌نویس توافق خروجی هستند که با «بخت50-50» در مجلس عوام بریتانیا مواجه است. یک مقام ارشد اتحادیه اروپا که در گفت‌وگوهای برگزیت مشارکت دارد، گفت: «اولویت این است که توافق خروج حاصل شود. این یک خداحافظی موقر خواهد بود. به باقی مسائل پس از برگزیت هم می‌توان رسیدگی کرد. »
خلاف توافق جدایی بریتانیا از اتحادیه اروپا که شرایط خروج را از نظر قانونی در زمینه‌های پول، حقوق شهروندی و مرز ایرلند مشخص می‌سازد، اعلامیه روابط آتی یک معاهده رسمی نخواهد بود. استفاده از یک اعلامیه سربسته می‌تواند در آرام کردن دسته‌های متفاوت در وست‌مینیستر (دفتر نخست‌وزیری بریتانیا) خیلی موثرتر از پیش‌نویسی درباره گفت‌وگو بر سر روابط آتی تجاری واقع شود.
پیشرفت اخیر در روند مذاکرات برگزیت در حالی حاصل شده که نخست‌وزیر بریتانیا در جهت دیدار با رهبران اتحادیه اروپا قدم برداشته است؛ از نمونه این دیدارها نیز جلسه این هفته ترزا می‌با امانوئل ماکرون رییس‌جمهوری فرانسه است. مقامات بریتانیایی بر این باورند که آنگلا مرکل صدراعظم آلمان پس از دیدار مثبتش با ترزا می‌در اوایل ماه گذشته میلادی، به نرم کردن رویکرد اتحادیه اروپا در قبال بریتانیا کمک خواهد کرد. یک مقام بریتانیا گفته صدراعظم آلمان آماده بوده تا به میشل بارنیه مذاکره‌کننده ارشد اتحادیه اروپا، برای انعقاد یک توافق «آزادی عمل بیشتری» بدهد. لندن اکنون بر تلاش‌ها برای جلب حمایت ماکرون متمرکز شده است. رییس‌جمهوری فرانسه و نخست‌وزیر بریتانیا در روزهای آتی در اقامتگاه ییلاقی ماکرون دیدار خواهند کرد.
یک مقام ارشد دیگر اتحادیه اروپا گفته: «اعلامیه سیاسی نمی‌تواند اصول اولیه ما را نقض کند؛ اما در باقی موارد، هرآنچه به تصویب لایحه جدایی کمک کند، خوب است. » یک وزیر در اتحادیه اروپا هم درباره برگزیت گفته: «ما هر آنچه برای محافظت از معاهده خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا لازم باشد، انجام می‌دهیم.» با توجه به چنین رویکردی، دیپلمات‌ها بر این باورند که اعلامیه سیاسی می‌تواند اشاره‌هایی به الگوهای بی‌سابقه برای همکاری‌های آتی را شامل شود.
دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا افزوده این اعلامیه سربسته می‌تواند اشاراتی به الگوهای دوگانه برای گمرک باشد که طبق آن بریتانیا در جهت ادامه تجارت بدون اصطکاک با اتحادیه اروپا و در عین حال اتخاذ سیاست‌گذاری مستقل تجاری اقدام خواهد کرد. شرط اصلی در نظر گرفتن تمهیدات در مرز آبی در معاهده خروج به عنوان تضمین خواهد بود تا بدین‌ترتیب از مرز سخت بین جزیره ایرلند در هر شرایطی اجتناب شود. با اجرای چنین تدابیری، در عمل بخش وسیعی از اقتصاد ایرلند شمالی تحت قوانین کنترل اتحادیه اروپا عمل خواهد کرد؛ این در حالی است که ترزا می‌پیشتر چنین مسال‌های را غیرقابل تحمل توصیف کرده بود. دیپلمات ارشد اروپایی در این باره گفت: «تا زمانی که این تمهیدات در نظر گرفته شوند، می‌توانیم در اعلامیه جدید همکاری در جهت مشارکت گمرکی اقدام کنیم که کل مشکل را از بین ببرد. در چنین شرایطی بعدتر می‌توان برای بسیاری از دیگر مسائل تلاش کرد. می‌تواند درباره بسیاری از مسائل گفت‌وگو مرد چرا که اگر دستیابی به همه این چشم‌اندازهای خوب ممکن نباشد، تمهیدات مرز آبی و تضمین وجود دارد.»
در حالی که لندن به تغییر لحن برلین امیدوار است، مقامات آلمان می‌گویند بریتانیا در برداشت از نیت تغییر رویه زیاده‌روی کرده است. به گفته یکی از مقامات یورو که در روند مذاکرات دخیل است، برلین در ابتدا به دنبال بیانیه‌یی بود که از هر جهت شفاف باشد، اما نیازی به رسیدگی به جزییات احساس نمی‌کرد؛ اما بریتانیا در مقابل توافقنامه‌یی می‌خواهد که جزییات در آن مطرح شده باشد، اما شفاف نباشد.
مصالحه می‌تواند امیدوار‌کننده باشد، اما مسائل بسیاری به واکنش ترزا می‌به این پیشنهاد بستگی دارد. مقام ارشد اروپایی گفت: «سوال این است که او نمونه‌یی از اعلامیه با جزییات بیشتر را خواستار شود یا اینکه فکر کند اعلامیه سربسته هم می‌تواند کمک حالش شود؟» مذاکره‌کنندگان در بروکسل معتقدند که گزارش هیات دولت ترزا می (توافقنامه چکرز) درباره روابط آتی از این مساله حکایت دارد که بریتانیا به‌دنبال «توافقنامه تجارت آزاد» با اتحادیه اروپا خواهد بود. افراد بدگمان به دیدگاه ترزا می‌در اتحادیه اروپا نگران این مساله هستند که بریتانیا به‌دنبال استفاده از نظام گمرکی واحد بعد از برگزیت باشد. برخی از مذاکره‌کنندگان اتحادیه اروپا هم نگرانند که بیانیه مبهم درباره روابط آتی یک سری مشکلات در پی داشته باشد: «تدوین یک توافق سربسته از طریق اعلامیه‌یی سیاسی ممکن است این برداشت را به وجود آورد که ارتباطی با بازار واحد اروپایی وجود خواهد داشت که در حقیقت اینطور نیست. »
