جنرال الکتریک؛ مسوول بیبرقی در عراق؟
گروه انرژی|
گرمای عراق مردم را از ابتدای تابستان به خیابانها کشیده و در تنور اعتراضهای مردمی به فساد و بیکفایتی مسوولان این کشور دمیده است. وزیر برق عراق قربانی جدید این اعتراضها بود. اما این دومین وزیر برق عراقی است که متهم به فساد میشود و همین امر باعث شده تا شایعاتی درباره وجود فساد سازمانیافته در این وزارتخانه شایع شود؛ شایعاتی که یکی از خبرگزاریهای عراقی اسنادی جدید برای درستی آنها ارائه کرده است. این خبرگزاری ادعا کرده است که پشت این فسادها، شرکت جنرال الکتریک (جیای) قرار دارد.
همزمان با آنکه گرمای ملالانگیز تابستان بسیاری از مردم عراق را به جستوجو برای مکانهای خنک واداشته است، خبرگزاری فرانسه به سراغ علی حسین صاحب یک رستوران در بغداد رفته است. رستوران آقای حسین به بهای اجاره یک ژنراتور گرانقیمت، پناهگاه مردم بسیاری در برابر موج گرما است، حسین که به خاطر آنکه همیشه تلاش میکند محیط رستورانش خنک باشد، بین مردم مشهور است، به این خبرگزاری میگوید: «وقتی مشتری غذا میخورد، باید راحت باشد». بیرون از رستوران، دمای هوا در این وقت سال میتواند به ۵۰ درجه نیز برسد که میتواند میزان مصرف برق را بهشدت بالا ببرد.
اما شبکه ناتوان برق عراق نمیتواند این افزایش مصرف را تاب آورد و در نتیجه صاحبان صنایع و معدود شهروندانی که از استطاعت مالی کافی برخوردارند، خود فکری به حال تامین منابع برقشان کنند. علی حسین ماهیانه باید ۲۲۵ هزار دینار (۱۹۰ دلار) برای ژنراتوری پرداخت کند که با ۱۵ آمپر برق رستوران او در بغداد را تامین میکند. اما بسیاری از مردم عراق توانایی پرداخت چنین مبلغی را ندارند.
این ناتوانی بخشهایی از مردم عراق را به سطوح آورده است. مردم استانهای مرکزی و جنوب عراق از اوایل تیرماه در اعتراض به قطعی برق در تابستان بسیار گرم عراق، فساد اداری و سوء خدمت رسانی، دست به تظاهرات زدند که همچنان در برخی شهرها ادامه دارد. تظاهراتی که گاه رویهیی خشونت آمیز به خود گرفته است؛ بر اساس اعلام کمیسیون حقوق بشر عراق، تا این لحظه 13 کشته و 729 زخمی بر جای گذاشته است که از این میان دو سوم زخمیها را نیروهای امنیتی عراق تشکیل میدهند. به دنبال اعتراضها به قطع برق و فساد مالی، حیدر عبادی، نخستوزیر عراق روز یکشنبه وزیر برق این کشور را از کار تعلیق کرد. در بیانیه دولت عراق آمده بود که به دستور حیدر عبادی در مورد نقش قاسم الفهداوی، وزیر برق این کشور در کاهش کیفیت خدماترسانی تحقیق خواهد شد. به گزارش یورونیوز، آیتالله علی سیستانی، مرجع تقلید شیعیان اخیرا از دولت عراق خواسته بود برای مقابله با اعتراضها در این کشور با فساد مالی مبارزه کند.
دست «جیای» در فساد سازمانیافته؟
دو تن از وزرای برق پیشین عراق تاکنون متهم به فساد مالی شدهاند و همین امر شائبه فساد سازمانیافته در این وزارتخانه را تقویت میکند. در همین حال، به تازگی یک رسانه عراقی در گزارشی تاکید کرد شرکت جنرال الکتریک امریکا مسوول اصلی نابسامانی و بحران در حوزه برق عراق است. خبرگزاری المعلومه عراق روز گذشته به نقل از منابع نزدیک به وزارت برق این کشور اعلام کرد: بیشتر قراردادهای این وزارتخانه از طریق جنرال الکتریک امریکا انجام شده و این شرکت همچون وزارت سایه عمل کرده و مسوول پخش و تولید برق در عراق است.
این منابع به المعلومه گفتند: شرکت جنرال الکتریک پرونده انرژی الکتریکی عراق را از سال 2003 به این سو و بهطور کامل در انحصار خود دارد. منابع یاد شده، دلیل اصلی نابسامانی برق در استانهای عراق را حاکمیت مطلق شرکت جنرال الکتریک امریکا در تولید و توزیع نیروی برق میان مناطق مختلف این کشور بر اساس یک سیاست مشخص و حساب شده میدانند، سیاستی که میخواهد وضعیت برق عراق همچنان آشفته بماند.
به گفته این منابع، این شرکت مورد حمایت کلیه وزرای برق عراق از سال 2003 تاکنون بوده است و همه قراردادهای بزرگ و کوچک در وزارت برق عراق با شرکتهای دیگر با اشراف مخفیانه جنرال الکتریک انجام شده است. این منابع با ادعای اینکه هیچ گونه قراردادی در وزارت برق عراق بدون واسطه و موافقت جنرال الکتریک انجام نمیشود به المعلومه گفتند: این شرکت امریکایی از زمان سقوط صدام تاکنون اجازه ساخت حتی یک نیروگاه تولید برق جدید به وزارت برق را به دلایل نامعلوم نداده است. با اینکه این منابع ادعا کردهاند که کارشناسان شرکت جنرال الکتریک امریکا آزادانه و در سکوت مسوولان ذیربط در بخشهای مختلف وزارت برق تردد و در همه امور مداخله میکنند اما تاکنون پاسخی از سوی مقامات دولتی عراق نسبت به این اتهامات منتشر نشده است. به گزارش «تعادل»، در وبسایت شرکت جنرال الکتریک آمده است که این شرکت سابقه
40 ساعت فعالیت در عراق را درکارنامه داشته و با داشتن سه دفتر در شهرهای بغداد، بصره و اربیل و بیشتر از 120 کارمند، از زیرساختهای این کشور در بخشهای تولید نیرو، نفت و گاز، آب، حمل و نقل هوایی و سلامت پشتیبانی میکند. روی هم رفته، جیای بر اساس ادعای خود 60 درصد نیاز برق عراق را تامین میکند.