هیچ کشور ثالثی نمی‌تواند تاثیری بر روابط ایران و ترکیه داشته باشد
رضا کامی رییس اتاق بازرگانی ایران و ترکیه درپاسخ به این سوال که تحریم‌های امریکا علیه ترکیه که منجر به سقوط لیر در بازارهای این کشور شده است تا چه اندازه می‌تواند در روابط تجاری با ایران تاثیرگذار باشد و آیا ترک‌ها بر مواضع خود در حمایت از ایران پابرجا می‌مانند، اظهارداشت: این شرایط نمی‌تواند وضعیت منفی در روند تجارت بین دو کشور ایران و ترکیه داشته باشد زیرا ایران و ترکیه دارای یک استراتژِی اقتصادی مستمر هستند که کشورهای ثالت نمی‌توانند تاثیری بر این معاملات داشته باشند.
وی با اشاره به اعزام فرستاده رییس‌جمهور کشورمان به آنکارا در روز گذشته و اعلام صریح دولت ترکیه به عدم اجرای تحریم‌های امریکا علیه ایران، عنوان کرد: موضع قاطع دولت ترکیه پس از اعلام تبعیت نکردن اتحادیه اروپا از تحریم‌های امریکایی و با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک ترکیه در منطقه غرب آسیا توانست ایران را یک گام دیگر در عبور از تحریم‌های امریکا یاری دهد.
کامی ضمن اشاره به موضع صریح اردوغان در اوایل خردادماه سال جاری که اعلام کرد کشورش با وجود فشارهای ایالات متحده به روابط تجاری و اقتصادی با ایران ادامه می‌دهد، یادآورشد: این موضع ترکیه در حالی است که پیش‌تر روسای جمهوری دو کشور در مذاکره با یکدیگر بر سر نقشه راه اقتصادی که هدف از آن رسیدن به تراز تجاری 30 میلیارد دلاری است توافق کردهاند و این یعنی اینکه اراده روسای جمهوری ایران و ترکیه برای افزایش همکاری‌های تجاری اقتصادی بین دو کشور و رسیدن به نقطه هدفگذاری شده بسیار دقیق و قابل اجراست.
وی با تاکید براینکه نقش بخش‌های خصوصی دو کشور در تحقق این هدف بسیار مهم است، افزود: ترکیه یکی از طرف‌های اصلی صادرات نفت و گاز ایران است. این کشور به عنوان پل ارتباطی میان ایران و اروپا در سال‌های تحریم پیش از برجام نیز نقش تعیین کننده‌ای در روند دور زدن تحریم‌ها داشت.
به اعتقاد وی دو کشور ایران و ترکیه بدون توجه به عامل سوم و دخالت قدرت‌های بزرگ، روابط مستحکمی دارند تا جایی که از سال‌ها پیش شرکت‌‌‌های ترکیه‌‌‌ای علاقه‌‌‌‌مند به تجارت و سرمایه‌‌‌گذاری در ایران هستند و برخی از آنها در حال حاضر دو میلیارد دلار در ایران سرمایه‌‌‌گذاری کردهاند. حجم روابط اقتصادی ایران و ترکیه در دهه گذشته بطور قابل ملاحظه‌ای توسعه یافته تا جایی که از 1 میلیارد دلار در سال 2000 به 10 میلیارد دلار در سال 2015 و 2016 رسیده است.
رییس اتاق ایران و ترکیه مهم‌ترین دلیل گسترش روابط اقتصادی و تداوم حجم قابل توجه تجاری دو کشور را نیاز ایران به محصولات صنعتی ترکیه به ویژه تحت وضعیت تحریم‌های اقتصادی و نیاز ترکیه به منابع انرژی و محصولات هیدروکربنی ایران عنوان کرد و گفت: ترکیه بعد از چین و امارات متحده عربی سومین بازار صادرات و واردات به ایران است و ایران جایگاه ششم در واردات و رتبه سوم در بازار صادراتی ترکیه را داراست. ترکیه و ایران مبادلات اقتصادی دوجانبه 30 میلیارد دلاری را هدفگذاری کردهاند که با وجود اجرایی شدن موافقت نامه تجارت ترجیحی از ژانویه 2015، رسیدن به چنین رقمی با توجه به روندهای جاری بعید به نظر می‌رسد. حجم مبادلات تجاری بین دو کشور در سال 2017، 10.7 میلیارد دلار و تراز تجاری ایران در روابط با ترکیه حدود 600 میلیون دلار مثبت است.
کامی اقدام مقامات دو کشور را که در راستای کاهش آسیب پذیری پول‌های ملی در برابر نوسانات نرخ ارز، در آوریل 2018 اجرایی شد را نقطه عطفی در روابط تجاری دو کشور دانست و گفت: امضا لایحه استفاده از ریال و لیر در مبادلات تجاری دوجانبه گره گشای بسیاری از مشکلاتی است که به واسطه تحریم‌ها می‌توانست مانع همکاری تجاری شود.
گفتنی است که با توجه به شکست مذاکرات هیات ترک با امریکا و اعمال تحریم برای ترکیه نرخ لیر در ترکیه باز هم سقوط کرد و به یک رکورد بی سابقه و تاریخی دست یافت. اردوغان در واکنش به این اتفاق گفت آنها دلار دارند ما هم خدایمان را داریم و فردای ترکیه بهتر از امروز است.
روند صعودی قیمت ارز و دلار در ترکیه و کاهش ارزش پول ملی این کشور که از چند ماه پیش آغاز شده با وجود تدابیر اقتصادی اردوغان، روند افزایشی خود را حفظ کرده و به یک رکورد تاریخی دست یافت.
نرخ دلار در بازار معاملات ترکیه به رقم جدید 6.46 لیر رسیده که این رقم در تاریخ جمهوری ترکیه بی‌سابقه است. همچنین نرخ یورو به رقم بی‌سابقه 7.20 لیر و پوند به 8.27 لیر رسید و رکورد جدیدی به ثبت رساند.
بسیاری از کارشناسان تحریم‌های امریکا علیه مقامات ترکیه و شکست مذاکرات هیات اعزامی از آنکارا به واشنگتن را دلیل اصلی افزایش سابقه نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی ترکیه عنوان کردند.
دراین زمینه روزنامه رای‌الیوم در تازه‌ترین مطلب خود با اعلام اینکه ترکیه جبهه مقاومت ایران در برابر تحریم‌های امریکا است عنوان کرده است که مقامات ترکیه جزو اولین کسانی بودند که علیه این تحریم‌ها واکنش نشان دادند و آن زمانی بود که ابراهیم کالن سخنگوی رجب طیب اردوغان رییس‌جمهور ترکیه اعلام کرد که زیر بار تهدیدات امریکا نمی‌رود و به تحریم‌های امریکا در ممنوعیت وارد کردن نفت از ایران پایبند نخواهد بود و مطابق منافع اقتصادی خود حرکت خواهد کرد. کالن ایران را کشور همسایه و شریک اقتصادی مهم توصیف کرد.
رای الیوم بیان کرد: بعید نیست که کشورهای آسیایی و اروپایی ترکیه را الگوی خود قرار دارند و اقدامی مشابه ترکیه انجام دهند و به وارد کردن نفت از ایران ادامه دهند از جمله چین که رتبه نخست را با وارد کردن ۶۰۰ هزار بشکه در روز دارد و پس از آن هند با ۴۵۰ هزار بشکه در روز و کره جنوبی با ۲۵۰ هزار بشکه در روز و سپس ترکیه که در رتبه چهارم با ۲۰۰ هزار بشکه در روز قرار دارد. چهار کشور اروپایی که از ایران نفت می‌خرند عبارتند از ایتالیا با ۱۸۰ هزار بشکه در روز، فرانسه با ۱۱۰ هزار بشکه در روز، یونان با ۱۰۰ هزار بشکه در روز و اسپانیا با ۷۰ هزار بشکه در روز.
این رسانه می‌نویسد: چین از این تهدیدات امریکا ابراز نگرانی کرده است و مشخص نیست که آیا به موضع مخالف همانند ترکیه تبدیل خواهد شد یا به تهدیدات امریکا در راستای حفظ روابط تجاری گسترده با امریکا ادامه خواهد داد؟
