از شای چینی تا قهوه
الهه باقری| اواخر سال 2017، خبرهایی مبنی بر آغاز بهکار شعبه استارباکس در چین منتشر شد. آنطور که گفته شده بود، در آخرین فصل سال 2016، آمار فروش این شرکت قهوه امریکایی در سرتاسر جهان رو به کاهش بود؛ اما پیشبینیها نشان از رشد 8 درصدی فروش قهوه در چین داشت. بنابر این، چین به عنوان یک بازار حیاتی برای استارباکس شناخته شد. البته به گفته بسیاری از تحلیلگران، این سرمایهگذاری در چین، ریسک بزرگی برای شرکت قهوه امریکایی بهشمار میرود، چرا که در سالهای گذشته چین یکی از بزرگترین کشورهای مصرفکننده چای بود و سرانه مصرف قهوه در این کشور به نیم فنجان در سال میرسید. همچنین گفته شده بود که مصرف قهوه در چین حدود یکهفتم سرانه مصرف در امریکاست. با اینحال، در هفتههای گذشته، استارباکس با فروشگاه آنلاین علیبابا همکاری خود را آغاز کرد. آنطور که گفته شده، هدف از این همکاری گسترش فضای ارایه قهوه در چین و رشد توزیع دیجیتال این محصول بود. طبق گزارشهای منتشر شده، در یکی دو سال گذشته سهامداران امریکایی در یک معامله 3/1 میلیارد دلاری و خرید سهام چینیها، کنترل کامل ۱۳۰۰ کافی شاپ استارباکس را در شانگهای، جیانگسو و ژجیانگ به دست آوردند. بر این اساس، شمار شعبههای استارباکس، افزایش قابلتوجهی یافته و در رقابت با شعبههای زنجیرهای فروش قهوههای چینی قرار گرفته است. طبق آمارهای منتشر شده در سال 2017، شمار شعبههای استارباکس در چین، بیش از 3 هزار مورد گزارش شد. این در حالی است که فروشگاههای زنجیرهای قهوه لاکین، تنها 525 شعبه در چین داشت. به نظر میرسد همین افزایش شعبههای برند امریکایی قهوه در چین، باعث نارضایتی سایر برندهای قهوه در این کشور شده است؛ آنطور که گفته شده در سال گذشته شرکت چینی قهوه لاکین، استارباکس را متهم به در انحصار گرفتن این صنعت کرده بود؛ قهوه لاکین ادعا کرده که استارباکس، به تامینکنندگان اصلی قهوه اعلام کرده که خرید محصولات لاکین را متوقف کنند. هرچند که این ادعا اثبات نشد، اما براساس آمار منتشر شده، بهنظر میرسد که شعبههای استارباکس، صنعت قهوه چین را تسخیر کردهاند. آنطور که گفته شده، در حالی استارباکس بیش از 3 هزار شعبه فعال در چین دارد که شرکت چندملیتی قهوه کاستا تنها 420 شعبه در چین دارد. آنطور که گفته شده، کاستا کافی که مرکز آن در بریتانیاست، پس از استارباکس بزرگترین فروشگاه زنجیرهای قهوه در سراسر جهان است و اکنون با یکهزار و 700 شعبه در بیش از 28 کشور فعالیت دارد. با اینحال، شمار شعبههای این برند در چین تفاوت قابلتوجهی با شعبههای استارباکس دارد.
همانطور که گفته شد مصرف چای در چین تاریخچه طولانی دارد و اولین کشور جهان بوده است که به کشت بوته و مصرف چای که چینی ها به آن شای میگویند ، پرداخته است لذا تا یش از این چای، رقیبی قدرتمند برای عرضه قهوه بهشمار میرفت. آنطور که در بسیاری از گزارشها گفته شده، در سال 2015 مصرف چای در چین حدود 627 هزار تن اعلام شد. این در حالی بود که مصرف قهوه در همان سال، تنها حدود 68 هزار تن اعلام شد. آنطور که در این گزارش نیز گفته شده، در سال 2015 تقاضای بازار قهوه حدود 70 میلیارد یوان اعلام شد اما پیشبینی میشود که مصرف قهوه در چین، در سالهای آینده رشد قابلتوجهی داشته باشد. آمارها نشان میدهد که در سال 2020، تقاضای بازار قهوه در خاستگاه چای به 300 میلیارد یوان برسد. بسیاری گزارشهای دیگر نیز خبر از افزایش 20 هزار تنی در مصرف قهوه چین تا سال 2020 میدهند. همچنین پیشبینی شده که تا سال 2025 به یکهزار میلیارد یوان برسد. آن طور که گفته شده قهوه به تدریج در حال بدل شدن به نوشیدنی محبوب مناطق شهری چین است، اما همچنان یافتن آن در شهرهای کوچک تقریباً غیرممکن است.