خانه دوم آوارگان ونزوئلایی‌

الهه باقری|

 در سال‌های اخیر، گزارش‌های بسیاری از بحران مهاجرت در جهان منتشر شده و چالش‌های زیادی برای کشورهای به‌ویژه اتحادیه اروپا به دنبال داشته است، چرا که بخش قابل‌توجهی از این مهاجرت‌ها، بر اثر جنگ و نا‌آرامی‌های داخلی کشورها و به صورت‌ غیرقانونی بوده است. این ماه‌ها اما خبرهای دیگری از بحران مهاجرت به‌گوش می‌رسد؛ ونزوئلا که سال‌ها با ناآرامی‌های داخلی و مهاجرت روبرو بوده، این روزها، طبق گزارش‌های منتشر شده، بزرگ‌ترین بحران مهاجرت در تاریخ امریکای لاتین را کلید زده است. مهاجرت از این کشور، تاریخچه‌ای چندساله دارد اما بر اساس آمار منتشر شده در نشریات مختلف، در ماه‌های اخیر، روزانه نزدیک به ۵ هزار نفر این کشور را ترک می‌کنند. به گفته تحلیل‌گران، موج گسترده مهاجرت از عراق و سوریه، همچنین بحران مسلمانان در میانمار، باعث شده که توجه چندانی به وضعیت حقوق بشر در ونزوئلا نشود. آنطور که گفته شده، سقوط اقتصادی و تورم تاریخی در این کشور، کمبود موادغذایی و دارو همچنین افزایش جرم و خشونت را به‌دنبال داشته است. بر این اساس، راهی جز ترک خاک ونزوئلا برای شهروندان این کشور باقی نمانده و به گفته سخنگوی سازمان ملل، مهاجرت از ونزوئلا به نقطه بحرانی نزدیک شده و قابل مقایسه با بحران مهاجران در منطقه مدیترانه است. طبق گزارش سازمان ملل متحد، 2.3 میلیون نفر از مردم ونزوئلا از سال 2014 تاکنون به کشورهای همجوار مانند کلمبیا، برزیل، اکوادور و پرو رفته‌اند. این در حالی است که نیکولاس مادورو، رییس‌جمهوری ونزوئلا از اتباع مهاجر کشورش خواست از «برده‌داری اقتصادی» فرار کنند و به کشورشان بازگردند. طبق تازه‌ترین گزارش‌های منتشر شده، کلمبیا مهم‌ترین مقصد پناهجویان ونزوئلایی‌ است که به دلیل فشارهای اقتصادی و بحران‌های سیاسی خاک کشور خود را ترک می‌کنند. آنطور که گفته شده، در 16 ماه گذشته، بیش از یک‌میلیون نفر از مردم ونزوئلا به کلمبیا مهاجرت کرده که حدود 600 هزار نفر از آنها، سال 2017 از ونزوئلا خارج شد‌‌ه‌اند. آنطور که گفته شده، از آغاز سال 2017 تاکنون، مقامات کلمبیا بیش از 443 هزار نفر مجوز اقامت صادر کرده و حدود 380 هزار نفر هنوز این مجوز را دریافت نکرده‌اند. همچنین گفته شده که کلمبیا برای مواجهه با بحران مهاجرت درخواست کمک‌های بین‌المللی کرده است. در واقع، پس از بحران‌های متعدد، کلمبیا میزبان بزرگ‌ترین جمعیت مهاجران ونزوئلایی بوده و پس از آن، امریکا مهم‌ترین مقصد مردم آسیب‌دیده ونزوئلاست. بر اساس تازه‌ترین آمار منتشر شده، در سال 2017، بیش از 290 هزار ونزوئلایی خاک کشور خود را به مقصد امریکا ترک کرده‌اند. گفته شده پس از درخواست مقامات سازمان ملل درباره مهاجران ونزوئلایی، برخی کشورهای امریکایی، مقررات ورود این مهاجران را تعدیل کردند. اسپانیا نیز در سال 2017، حدود 209 هزار و شیلی حدود 120 هزار پناهجوی ونزوئلایی را پذیرفتند. همچنین، به تازگی پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا در سفر خود به حوزه امریکای لاتین، در شیلی وعده داد از هرگونه تلاشی برای پایان دادن به بحران سیاسی و اقتصادی ونزوئلا از طریق مذاکره و گفت‌وگو حمایت می‌کند. این در حالی است که دولت‌های شیلی، پرو، مکزیک، آرژانتین و برزیل از مادورو خواسته‌اند تا اصلاحات دموکراتیک اجرا کرده و کمک انسان‌دوستانه بین‌المللی را جهت متوقف کردن موج فرار ونزوئلایی‌ها بپذیرد. همچنین، کمیسر عالی امور پناهندگان سازمان ملل، خواستار حمایت بیشتر کشورهایی شدند که مهاجران ونزوئلایی وارد آن کشورها می‌شوند. پس از این درخواست، دولت‌های پرو و اکوادور که پیش از این مقررات شدیدی برای ورود مهاجران ونزوئلایی وضع کرده بودند، این مقررات را به‌خصوص برای زنان، کودکان و سالمندان تعدیل کردند. طبق آمار منتشر شده، در سال 2017 اکوادور حدود 40 هزار پناهجوی ونزوئلایی را پذیرفت که این آمار در پرو به بیش از 26 هزار نفر در سال گذشته میلادی رسید. برزیل نیز در سال 2017، حدود 35 هزار پناهجوی ونزوئلایی را در خاک خود پذیرفت. با این‌حال، طبق اخبار منتشر شده، مقامات امنیتی برزیل اعلام کرده‌اند که رفتار خشونت‌بار علیه مهاجران ونزوئلایی در برزیل دیده شده و ساکنان محلی در مرز برزیل و ونزوئلا را عامل خشونت علیه مهاجران ونزوئلایی می‌دانند. این در حالی است که مهاجران ونزوئلایی از رفتار نیروهای امنیتی برزیل ناراضی هستند. همچنین، رییس‌جمهوری برزیل، دستور اعزام نیروهای ارتش به ایالت مرزی با ونزوئلا را صادر کرد. او این اقدام را کمکی برای برقراری نظم و تضمین امنیت مهاجران ونزوئلایی می‌داند. به گفته رییس‌جمهوری برزیل، مشکل ونزوئلا دیگر سیاست داخلی نیست؛ این تهدیدی برای کل قاره است.