آیا انتخابات اتاق بازرگانی توسط جوانان کلید خواهد خورد؟

9 مهر ماه شاهد برگزاری انتخابات خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان استان تهران هستیم. هرچند خانه صنعت جوانان فعالیتی 16 ساله دارد اما به نظر می‌رسد تأکید این دوره گروه‌های مختلف در انتخابات اتاق تهران بر روی جوانان باعث حساسیت بیشتر انتخابات خانه صنعت جوان تهران شده است. رنگ و بوی انتخاباتی تشکیل انجمن جوانان استان تهران در ابتدای سال و اختلافات زیادی که در آن وجود داشت باعث شد که توجه اکثر گروه‌ها به سمت جوانان جلب شود بطوری که شاهد شکل‌گیری کمیسیون‌ها، کمیته‌ها و هم اندیشی‌های مختلف در رابطه با جوانان باشیم. با این وجود عملا هیچ گروهی نتوانست از این پتانسیل به شکل صحیحی استفاده کند و انجمن جوانان تهران هم در اوج اختلاف به سر می‌برد. تعداد زیاد کارت‌های عضویت و بازرگانی افراد زیر 40 سال باعث شده است که بسیاری معتقد باشند که حضور جوانان نتیجه انتخابات اتاق بازرگانی تهران در زمستان 97 را رقم خواهد زد. در شهرستان‌ها هم خبر از فعالیت در زمینه جوانان کاملا شنیده می‌شود و همه این موارد باعث شده است که انتخابات قدیمی‌ترین نهاد تشکلی جوانان این دوره از فضای متفاوتی برخوردار باشد.

  نگاهی به خانه جوانان

اوایل دهه 80 بحث استفاده از جوانان و نیروهای جدید در اتاق بازرگانی بسیار مطرح می‌شد و بسیار از این موضوع به عنوان شعار انتخاباتی استفاده می‌کردند. اما جو غالب بر اتاق به گونه‌ای بود که امکان شکل‌گیری اتاق جوانان وجود نداشت. ریش سفیدهای اتاق دلایل خود را برای به تعویق انداختن حضور جوانان در قالب یک تشکل داشتند و این بحث با وجود شعارهای انتخاباتی فراوان به جایی نرسید.  در همان زمان خانه‌های صنعت در حال استفاده از فضاهایی بودند که اتاق بازرگانی در آنها ضعف داشت. آنها که طبیعتا قدرت مالی و نفوذ قانونی اتاق را نداشتند توسعه خود را در همین فضاهایی می‌دیدند که اتاق به دلایل مختلف حاضر به ورود به آنها نیست. در همین دوران بود که خانه صنعت جوانان شکل گرفت.در شانزده سال گذشته نقاط مثبت و منفی مختلفی را می‌توان در خانه صنعت، معدن و تجارت جوانان دید اما شاید مهم‌ترین حسن این تشکل این بود که بدون حاشیه و به صورت مستمر به کارهای خود ادامه داده، مساله‌ای که در اکثر تشکل‌ها مشاهده نمی‌شود.

  خانه‌های صنعت جوانان استانی

انتخابات 9 مهر برای خانه صنعت جوانان تهران است اما به نظر می‌رسد خانه صنعت جوانان ایران مسیر متفاوتی را طی خواهد کرد. در ابتدا گفته شد که در روز 9 مهر انتخابات خانه جوانان ایران نیز برگزار خواهد شد اما بعد اعلام شد که این انتخابات به دلیل شکل‌گیری خانه‌های صنعت جوانان در استان‌های مختلف به تعویق افتاده است. ماجرا از این قرار است که خانه صنعت، معدن و تجارت ایران با خانه صنعت جوانان اخیرا یک تفاهم نامه همکاری به امضا رسانده‌اند. در این تفاهم نامه همکاری‌های مختلفی میان خانه صنعت ایران و خانه صنعت جوانان ایران دیده شده است. حال خانه صنعت ایران تلاش دارد خانه‌های جوانان استان‌های مختلف را شکل دهد و بر همین اساس انتخابات خانه جوانان ایران به تعویق افتاده است تا سپس با حضور این تشکل‌های استانی جدید هیات‌مدیره دوره آینده خانه صنعت جوانان ایران شکل گیرد. در حقیقت خانه جوانان ایران در حال بازسازی خود برای شکل گرفتن یک الگوی جدید است.

   سال انتخابات

در حالت عادی شاید اصولا این انتخابات‌ها و فعالیت‌های تشکلی به جز برای جوانان از اهمیت خاصی برخوردار نبود و جامعه اقتصادی به آن توجهی نمی‌کرد اما مساله اساسی این است که این انتخابات چند ماه قبل از انتخابات سراسری اتاق‌های بازرگانی برگزار خواهد شد.

این دوره انتخابات اتاق‌های بازرگانی هنوز آغاز نشده است و بر خلاف دوره‌های قبل بسیار دیر تب و تاب انتخابات آغاز می‌شود. دلیل این موضوع هم روشن است. فضای اقتصادی و شرایط کلی کشور به گونه‌ای است که اکثر فعالان اقتصادی درگیر مسائل بنگاه‌های خود هستند و فضا برای کار تشکلی مهیا نیست. در اتاق تهران به عنوان مهم‌ترین اتاق استانی یک گروه که در دوره قبل برنده شد انسجام خود را حفظ کرده است و گروه‌های دیگر اصولا سازماندهی انجام نداده‌اند پس عملا رقابتی وجود ندارد. دولت نیز به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل اثرگذار در انتخابات‌های اتاق‌های بازرگانی هنوز وضعیت مشخصی ندارد. احتمالا اکثر معاونین وزیر صنعت، معدن و تجارت به دلیل بازنشستگی در زمان انتخابات بر مسند نیستند و حتی بحث استیضاح وزیر صنعت به صورت جدی مطرح می‌شود.

با این وجود تنور انتخابات ممکن است توسط جوانان گرم شود. جوانان معمولا ناامیدی قدیمی‌ها را ندارند و حتی اگر احتمال باخت را زیاد بدانند از ریسک کردن برای باخت نمی‌ترسند. در عین حال به دلیل اینکه ریسک‌پذیری بالایی دارند گاهی به روش‌هایی متوسل می‌شوند که قاعده بازی را به هم می‌زنند. به همین دلیل شاید انتخابات 9 مهر بتواند آغازی برای ماجراهای انتخابات زمستان 97 باشد.

   از انجمن جوانان چه خبر؟

بحث حضور جوانان در انتخابات این دوره از ماجرای انتخابات انجمن جوانان استان تهران آغاز شد. شکل‌گیری انجمن جوانان تهران با حاشیه‌های فراوانی همراه بود. حضور بسیار گسترده جوانان برای شکل‌گیری یک تشکل، شکل‌گیری گروه بندی‌ها و در عین حال دخالت برخی چهره‌های مطرح اتاق در این انتخابات باعث شد که حاشیه‌های فراوانی در این انجمن شکل گیرد. بعضی از این حاشیه‌ها پیش از شکل‌گیری و در زمان انتخابات بود و تصور می‌شد با برگزاری انتخابات این حاشیه‌ها پایان یابد اما وقایع بعدی نشان داد که قرار نیست مشکلات دست از سر این تشکل نوپا بردارد. اختلاف در هیات‌مدیره انجمن جوانان باعث شد که بعد از انتخاب هیات‌مدیره در فاصله چند روز رییس انتخابی تغییر کند اما باز هم این هیات‌مدیره یک دست نشد و اکنون زمزمه‌هایی از فازهای جدید این اختلافات به گوش می‌رسد.در حقیقت از روز اولی که بحث تشکیل انجمن جوانان تهران مطرح بود بسیاری این حرکت را انتخاباتی و در راستای انتخابات 97 می‌دانستند اما واقعیت این است که با چنین اختلافاتی درون این تشکل مطمئنا این انجمن نمی‌تواند بر مسائل زمستان 97 اثر محسوسی بگذارد.

با این وجود این ایده در ذهن بسیاری کاشته شد که می‌توانند از کارت جوانان برای حضور در انتخابات استفاده کنند.

   بازی با کارت جوانان

نگاه انتخاباتی به جوانان دلایلی منطقی دارد. تعداد کارت فعالان اقتصادی زیر 40 سال بسیار بیشتر از آن چیزی است که تصور می‌شود. تنها در تهران نزدیک به 6 هزار کارت متعلق به جوانان است. از سوی دیگر سازماندهی جوانان به نسبت کار ساده‌تری است. جوانان بهتر از مسن ترها اخبار را پیگیری می‌کنند و حضور پررنگ‌تری در شبکه‌های اجتماعی دارند. همچنین برخلاف افرادی که سن و تجربه بیشتری دارند به نتایج انتخابات بدبین نیستند و حاضر هستند برای کارهای متفاوت ریسک کنند. طبیعتا زمانی که چنین نیرویی دور یک گروه جمع شوند آن گروه از پتانسیل زیادی برای موفقیت برخوردار می‌شود و همین مساله باعث شده که بسیار در تهران و حتی شهرستان‌ها به فکر استفاده از این پتانسیل بیفتند. هرچند به بازی گرفتن جوانان مساله درستی است اما اگر این حس در جوانان شکل گیرد که صرفا بازیچه انتخاباتی شده‌اند نمی‌توان اثرات این دلسردی را به سادگی از میان برد.

مشکل از آنجایی آغاز می‌شود که اکثر تشکل‌ها و گروه‌ها بحث انتخاباتی را به بحث‌های مشکلات جوانان ارجح می‌دانند. جوانان دارای مشکلات فراوانی به ویژه در این شرایط اقتصادی هستند که طبیعتا نمی‌تواند با مدل‌های فعلی دولت برطرف شود. به همین دلیل وجود تشکل‌هایی برای حل مشکلات جوانان و تسهیل راه برای ورود آنها به اقتصاد و کسب و کار کاملا احساس می‌شود. نقش خانه‌های صنعت جوانان مطمئنا باید پررنگ‌تر از چیزی که هست شود و انجمن جوانان برای بقا نیاز به بازسازی اساسی و نهادن صحیح خشت از ابتدای کار دارد. شاید در برهه کنونی بحث انتخاباتی بسیار برای جوانان جذاب به نظر آید اما مساله این است که تقویت تشکل‌ها برای حل مشکلات جوانان از انتخاب اتاق نیز اهمیت بیشتری دارد.