بازار مسکن در انتظار تحولات کلان
محمدعلی مهری
کارشناس ارشدشهرسازی
معمولاً قیمت‌ها به‌صورت سالانه و بر اساس تورم افزایش می‌یابد. اما قیمت امسال ملک همپای سایر کالاها و شاید گامی فراتر پیش گرفت. در حالی که قیمت مسکن از تغییرات تورمی سالانه سایر کالاها تبعیت نمی‌کند. معمولاً تغییرات بازار مسکن به‌صورت چند سال یک‌بار آنها به‌صورت پیش‌بینی‌نشده اتفاق می‌افتد که قرعه این تغییرات به نام سال جاری رقم خورد. اگر بخواهیم تحلیلی از وضعیت مسکن در سال جاری داشته باشیم باید بازار امسال را در چهار قسمت سه‌ماهه یا فصلی بررسی کنیم .
در سه‌ماهه اول سال قیمت‌ها تقریباً مشابه پارسال بود با این تفاوت که رکود در معاملات همچنان مشابه سال قبل بود، به نحوی که فروشندگان بیشتر در تکاپوی یافتن خریدار بودند و پس از یافتن مشتری برای ملک خود حاضر بودند با ملاحظات بیشتر و شرایط ارایه‌شده از سوی خریدار ملک خود را بفروشند (به استثنا واحدهایی که به متقاضیان با وام مسکن فروخته می‌شد) .
در سه‌ماهه دوم و شروع فصل تابستان با افسارگسیختگی قیمت ارز و طلا و بالا کشیدن قیمت تمامی کالاها و به‌تبع آن ملک و ساختمان معادلات این بازار به‌کلی تغییر کرد و طبق سنوات گذشته مردم در گرانی به فکر خرید افتادند و این بازار کساد و کم رونق را دوباره حیات بخشیدند. متأسفانه بازار داغ شایعات در پس گرانی همواره تعیین‌کننده تقاضاها در بازار است و مردم در این آشفته‌بازار به فکر تأمین نیازهای فعلی و حتی آینده خواهند افتاد. اما این بار جای عرضه‌کننده و متقاضی عوض شد و برد در دست فروشندگان افتاد و خریداران برای تأمین مبالغ ارایه‌شده از سوی فروشندگان و کاسبان و دلالان بازار مسکن به تکاپو افتادند و بازار کساد این صنف را بعد از مدتی رکود نسبی رونق بخشیدند. با این کار ظلمی بزرگ در حق متقاضیانی که به دنبال تهیه مسکن از طریق وام مسکن روا داشتند. در ثلث سوم سال و شروع فصل پاییز رکود مجدد این بار متفاوت و گران‌تر از همیشه بر بازار ملک حاکم شده و خواهد شد. همین مساله موجب اضطراب در خریداران و فروشندگان شده است. از این رو، چنین متصور است که این فصل همچنان شاهد رکود بیش از پیش در بازار ملک باشیم و خرید و فروش به‌صورت خیلی جزئی و تک‌وتوک آنها برای آن دسته از افرادی باشد که از بازار سایر کالاهایی مثل طلا و ارز سودهای کلان اندوخته‌اند و از این سود به فکر خرید ملک باشند. هر چند که فروش هم برای فروشندگان به همین راحتی و بدون دغدغه نمی‌تواند باشد و این تصور برایشان به وجود می‌آورد که ممکن است با خرید خانه خود نتوانند دیگر صاحب‌خانه‌ای مشابه یا متراژ پایین‌تر شوند.
این موضوع موجب ناپایداری در تصمیم یا خاطر آنها خواهد شد.در سه‌ماهه چهارم اگر رکود همچنان برقرار بماند، تعدادی از دارندگان واحدهای مسکونی به قصد خرید و فروش ممکن است با انعطاف و اعمال کاهش در قیمت‌ها سعی در فروش مال خود داشته باشند و استارتی برای از سرگیری خرید و فروش ایجاد کنند. هرچند که امروزه مردم برای خرید و فروش کالاهای جزئی هم متوجه تحولات سیاسی جهانی و منطقه هستند و ممکن است تا زمان وعده اعمال تحریم‌های جدید در ماه نوامبر تغییرات غیرقابل‌پیش‌بینی برای بازار تمام کالاها و بازار مسکن ایجاد شود.
