نادیا مراد و دنیس موکویگی برندگان نوبل صلح
گروه جهان
کمیته نروژی نوبل از میان ۳۳۱ کاندیدا، نادیا مراد، دختر ایزدی رها شده از دست داعش و دکتر دنیس موکویگی، از جمهوری دموکراتیک کنگو را به عنوان برندگان جایزه صلح نوبل سال جاری میلادی انتخاب کرد.
کمیته نروژی نوبل جمعه این دو را به عنوان برنده این جایزه اعلام کرده است؛ دو نفری که برای پایان دادن به تجاوزات جنسی در جنگ تلاش زیادی کردند.؛ این دو به صورت مشترک به خاطر اقداماتشان در پایان دادن به خشونت جسنی به عنوان سلاح جنگی و درگیریهای مسلحانه برنده این جایزه شدند. این کمیته اعلام کرده: «کمیته نروژی نوبل تصمیم گرفته است تا جایزه صلح سال ۲۰۱۸ را به دنیس موکویگی و نادیا مراد بهدلیل تلاشهایشان در جهت خاتمه دادن به استفاده از خشونت جنسی به عنوان سلاحی در جنگ و درگیریهای مسلحانه اعطا کند. این دو مشارکتی جدی و حساس در جلبتوجه و مبارزه با این جنایات جنگی داشتند. دنیس موکویگی زندگی خود را وقف دفاع از این قربانیان کرده و نادیا شاهد این خشونتها بوده و از خشونتهایی که علیه خود وی و دیگران اعمال شده سخن میگوید.»
دختری از سنجار
داعش پس از اشغال سنجار و روستای کوجو بسیاری از ساکنان از جمله مادر و ۶ برادر نادیا را به قتل رساند. نادیا پس از کشته شدن مادر و ۶ برادرش توسط داعش ربوده شد. نادیا مراد به همراه دهها زن ایزدی دیگر به بازار بردهفروشی برده شده و فروخته شد. او در مدت اسارتش مورد انواع شکنجه و آزارها قرار گرفت. نادیا توانست پس از مدتی از چنگ داعش فرار کرده و خودش را به یک مکان امن برساند. نادیا سپس به آلمان منتقل و تحت معالجه قرار گرفت. او در اروپا در مصاحبههای تلویزیونی و ملاقاتهای دیپلماتیک بسیاری از جمله در شورای امنیت سازمان ملل شرکت کرد. نادیا خواستار آزادی ربودهشدگان ایزدی توسط داعش و حمایت از حقوق زنان و اطفال در تمامی نقاط جهان از هلند، سوئد، فرانسه، ایتالیا و ایالات متحده است. او در سال ۲۰۱۶ از سوی سازمان ملل متحد به عنوان سفیر حسن نیت برای «حفظ کرامت بازماندگان تجارت انسان» انتخاب و به این ترتیب به نمادی از ظلمی که از طرف داعش به ایزدیان و بطور کلی مردم رفته بود تبدیل شد. نادیا مراد پس از ملاله یوسفزی نوجوانی پاکستانی که از ترور طالبان جان سالم به در برد جوانترین برنده جایزه صلح نوبل به شمار میرود. امل کلونی وکیل حقوق بشر بینالمللی درباره نادیا گفته است: «نادیا نخواست که ساکت بماند. او نه تنها صدای خود را یافت بلکه صدای هر زن ایزدی شد که قربانی بود، هر زنی که مورد سوءاستفاده قرار گرفت، هر پناهجویی که فراموش شده بود.»
دنیس موکویگی
یک پزشک اهل جمهوری دموکراتیک کنگو است. وی همچنین برنده جوایزی همچون جایزه اولاف پالمه، لژیون دونور (شوالیه)، جایزه ساخاروف، جایزه نوبل آلترناتیو، و جایزه سازمان ملل متحد در زمینه حقوق بشر بوده و همچنین این جوایز به پاس تلاشش در کمک به زنان قربانی خشونتهای جنسی دریافت کرده است. دنیس موکویگی همچنین از کارشناسانی است که در عرصه درمان آسیبهای ناشی از تجاوزات گروهی فعالیت دارد. این پزشک ۶۳ ساله در گفتوگویی با خبرگزاری فرانسه تجاوزهای گروهی در جنگ و درگیریها را به سلاحهای کشتار جمعی تشبیه کرده است.
نشریه گاردین نوشته، موکویگی برای این فعالیتهای انساندوستانه خود بهای زیادی پرداخته است. او بارها تهدید به مرگ داشته و یک بار نیز در سال 2012 خود و خانوادهاش از یک فقره آدمربایی جان سالم بردهاند. موکویگی پس از این واقعه کنگو را ترک اما سه ماه بعد برای ادامه فعالیت به کشور خود بازگشته است. موکویگی علاوه بر درمان فیزیکی قربانیان، مراکزی را برای ارایه حمایتهای روانی و اقتصادی از قربانیان دایر کرده و طرحهایی قانونی را با هدف کمک به قربانیان برای دستیابی به عدالت پیش میبرد.
گفته شده، در میان ۳۳۱ کاندیدای امسال صلح نوبل، ۲۱۶ شخص و ۱۱۵سازمان بودند که اسامی کیم جونگاون رهبر کرهشمالی و دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا، نیز دیده میشد. این دومین باری بود که تعداد کاندیداهای دریافت جایزه صلح نوبل زیاد بود. نخستینبار در سال ۲۰۱۶، تعداد کاندیداها ۳۷۶ تن بود.
مسوولان برگزارکننده جایزه صلح نوبل پس از انتقادها و واکنشهای گستردهای که در سالهای گذشته به رویکرد آنگ سانسوچی یکی از برندگان این جایزه در چشمپوشی و نادیده گرفتن حقوق اقلیتهای قومی و مذهبی در کشورش ایراد شده بود تصمیم گرفتند در اعطای مهمترین جایزه صلح جهان به افراد احتیاط بیشتری را به خرج دهند.
این تصمیم سبب شد تا جایزه صلح نوبل در سال گذشته میلادی به جایی یک فرد به یک نهاد فعال در زمینه منع گسترش سلاح هستهای تعلق بگیرد. کمپین بینالمللی برای نابودی سلاح هستهای دهم دسامبر ۲۰۱۷ جایزه صلح نوبل سال را در اسلو دریافت کرد. جایزه صلح تنها جایزه نوبل است که به جای استکهلم، هر ساله در اسلو پایتخت نروژ اهدا میشود. بنا بر وصیت آلفرد نوبل، این جایزه باید به کسی اعطا شود که بیشترین کوشش را در راه برادری ملل، انحلال یا کاهش ارتشها یا تشکیل و ترغیب کنفرانسهای صلح، صرف کرده باشد.