ترامپیسم در راه برزیل؟
گروه جهان|
مردم برزیل یکشنبه (امروز) برای انتخاب رییس‌جمهوری خود پای صندوق‌های رای می‌روند. این در حالی است که نظرسنجی‌ها از احتمال پیروزی نامزد راست افراطی این انتخابات حکایت دارند. ژایر بالسونارو نامزد حزب راست افراطی و افسر پیشین ارتش است که وعده داده به فساد و مشکلات اقتصادی در برزیل پایان دهد و ارزش‌های مسیحی را در این کشور احیا کند. رقیب بالسونارو در انتخابات، فرناندو حداد از حزب کارگران است. اگرچه برزیلی‌ها از نحوه دولت‌داری حزب حاکم به تنگ آمده‌اند و همین مساله بخت بالسونارو را در انتخابات افزایش داده است، اما هنوز هم عده بسیاری با نامزد راست افراطی مخالف هستند و حتی نام او را به زبان نمی‌آورند. بالسونارو که به «دونالد ترامپ برزیل» مشهور است، در آستانه انتخابات با سوء قصد به جانش و تظاهرات گسترده علیه پیروزی احتمالی‌اش مواجه شده است.
چرخش به راست برزیل
به نوشته یورونیوز، انتخابات ریاست‌جمهوری امروز یکی از غیرقابل پیش‌بینی‌ترین انتخابات برزیل در 33 سال گذشته یعنی از پایان دیکتاتوری نظامی تاکنون، محسوب می‌شود. لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا، رییس‌جمهوری پیشین و کسی که بخت زیادی برای پیروزی داشت، از شرکت در انتخابات محروم شده و اکنون، بولسونارو که از حمایت حزب سوسیال لیبرال نیز برخوردار است، بخت زیادی برای پیروزی دارد. این پیروزی به چرخش 180 درجه رویکرد سیاسی برزیل به عنوان بزرگ‌ترین کشور امریکای جنوبی منجر خواهد شد. کارنامه حزب کارگر برزیل در راس قدرت در این کشور، چندان درخشان نیست؛ در این دوران جرم و جنایت در کشور افزایش یافته و فساد بطور گسترده در دستگاه سیاسی ریشه دوانده است.
پیش از افزایش محبوبیت بولسونارو، داسیلوا به عنوان نامزد حزب کارگر بیشترین بخت را برای پیروزی در انتخابات داشت. اما محکومیت او به ۱۲ سال زندان به جرم فساد و پولشویی و محرومیتش از شرکت در انتخابات، شرایط را تغییر داد. اگرچه فرناندو حداد، به عنوان جانشین داسیلوا در حزب کارگر نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری شد، اما به‌دلیل وجود این دیدگاه که او به عنوان استاد دانشگاه و شهردار پیشین سائو پائولو ارتباطی با طبقه کارگر برزیل ندارد، سبب شد حداد نتواند نظر رای‌دهندگان را جلب کند. روبرتو رومانو، استاد علوم سیاسی دانشگاه ایالتی کمپیناس گفت: «فرناندو حداد می‌تواند رای بخشی از طرفداران داسیلوا را به دست آورد، اما نه رای همه را. هنوز گروه بزرگی از رای‌دهندگان نتوانسته‌اند بین حداد و بولسونارو یکی را انتخاب کنند.»
در انتخابات برزیل 13 سیاستمدار نامزد شدند، اما کاندیداهای مطرح بولسونارو و حداد هستند. پس از آنها هم کایرو گومز، جرالدو آلکمین و مارینا سیلوا قرار دارند که عمدتا میانه‌رو محسوب می‌شوند و احتمالا هیچ یک نمی‌توانند بیش از فرناندو حداد و ژایر بولسونارو رای بیاورند.
دونالد ترامپ برزیل
ژایر بولسونارو، افسر پیشین ارتش و نماینده راست افراطی در کنگره برزیل، یک چهره جنجالی محسوب می‌شود که عمدتا به دلیل اظهاراتش با دونالد ترامپ رییس‌جمهوری ایالات متحده قیاس می‌شود. از نمونه این اظهارات می‌توان به حمایت از استفاده از اسلحه، دفاع از مجازات مرگ، مخالفت با سقط جنین و تحسین دوران دیکتاتوری نظامی در برزیل (سال‌های ۱۹۶۴ تا 1985 میلادی) اشاره کرد.
طبق بررسی‌های موسسه نظرسنجی و آمار برزیل، علت اصلی محبوبیت فزاینده بولسونارو نارضایتی عمومی از فساد دستگاه سیاسی و افزایش جرم و جنایت در این کشور است. طبق آمارهای رسمی، شمار قتل‌های رخ داده در برزیل در سال ۲۰۱۷ به ۶۳۸۸۰ مورد رسیده که یک رکورد بی‌سابقه محسوب می‌شود. بولسونارو برخورد شدید با جرم و جنایت و آسان‌سازی قوانین حمل اسلحه را وعده داده است. بولسارنو در یکی از نطق‌های انتخاباتی خود گفته است: «خلافکار خوب، خلافکار مرده است.» حامیان او معتقدند اگر شهروندان عادی مسلح شوند، دیگر گروه‌های تبهکار، قاچاقچیان مواد مخدر و اراذل و اوباش نمی‌توانند امنیت شهروندان بی‌دفاع را به خطر بیاندازند.
اظهارات این نامزد راست افراطی در حمایت از بازار آزاد هم پشتیبانی گروه‌های قدرتمند تجاری برزیل و لابی‌های ثروتمند بخش کشاورزی را برایش به ارمغان آورده‌اند.
اما در آنسوی ماجرا، اظهارات او با محتوای زن ستیزی و برتری جنسیتی سبب شده عده زیادی درصدد ممانعت از رسیدن پای بولسونارو برآیند. روبرتو رومانو، استاد علوم سیاسی دانشگاه ایالتی کمپیناس می‌گوید: «بولسونارو از بخت خوبی برای پیروزی برخوردار است که یکی از مهم‌ترین دلایل آن، فرهنگ محافظه‌کارانه حاکم بر بخش وسیعی از جامعه برزیل نشات گرفته از حکومت دیکتاتوری، است. فرهنگی که با دموکراسی مدرن، حقوق بشر، حقوق زنان و حقوق اقلیت‌ها همراه نیست.»
دیدگاه‌های جنجالی بولسونارو سبب شد مدافعان حقوق بشر و حقوق زنان در برزیل جنبشی اعتراضی را در مخالفت با او تحت عنوان «او نه» راه بیاندازند. فلاویا بیرولی، استاد علوم سیاسی دانشگاه برازیلیا می‌گوید: «این یک جنبش قوی با رهبری زنان علیه نامزد راست افراطی برزیل است. روی کار آمدن حکومتی که اساس آن نظامی‌گری، نادیده گرفتن حقوق زنان و لیبرالیسم افراطی در اقتصاد باشد، به زنان به‌ویژه زنان رنگین پوست و همچنین قشر فقیر جامعه آسیب می‌زند.»
به نوشته رویترز، اگرچه در آخرین نظرسنجی‌های پیش از انتخابات بالسونارو پیشرو بود، اما تحلیل‌گران باور دارند که احتمال کشیده شدن انتخابات به دور دوم وجود دارد. نامزد راست افراطی برزیل از مردم این کشور خواسته که در انتخابات به او رای دهند و از کشیده شدن انتخابات به دور دوم جلوگیری کنند چراکه طبق نتایج نظرسنجی‌ها، احتمال اینکه بولسونارو دور دوم انتخابات را به رقیب چپ‌گرا واگذار کند، زیاد است.
این احتمال هم وجود دارد که شمار زیادی از برزیلی‌ها از شرکت در دور اول انتخابات خودداری کنند که این مساله سبب می‌شود سرنوشت سیاسی این کشور در همان دور اول انتخابات و به نفع نامزد راست افراطی رقم بخورد.
اگر هیچ یک از نامزدها اکثریت آراء را به دست نیاورند، دور دوم انتخابات در تاریخ ۲۸ اکتبر برگزار می‌شود.
