قیمت طلا و دلار کاهش و مسکن افزایش می‌یابد

یعقوب اندایش

استاد دانشگاه

از دی‌ماه 1396 تا مهرماه امسال، آن‌چه در اقتصاد کشور اتفاق افتاد حاکی از این بود که تقاضا برای سفته بازی در بازار ارز و طلا بر تقاضای واقعی این بازارها پیشی گرفت. این شکاف به اندازه‌ای چشمگیر بود که با سرعت هرچه تمام‌تر، قیمت‌ها دوبرابر شدند. از نظر کارشناسان حداکثر قیمت ثبت شده برای دلار در اوایل مهرماه با قیمتی نزدیک به 20 هزار تومان رقم خورد که حداقل سه برابر قیمت واقعی آن برای اقتصادی چون ایران است. طلا نیز به تبعیت از بازار ارز روند صعودی خود را آغاز کرد.

برآورد قیمت واقعی دلار با هر روش و مدل اقتصادی‌ای، که متغیرهای اقتصادی و غیر اقتصادی از جمله متغیر‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی را منظور نماید، بیانگر این است که تب و تاب بازار دلار و طلا در حال خاموش شدن است و تا حداکثر دو ماه آینده انتظار می‌رود به قیمت واقعی خود برگردند.دلارها و طلاهایی که به منظور سوداگری و حفظ ارزش به دست عده‌ای رسیده است با کاهش شدید تقاضا روبه رو خواهد شد و حتی انتظار این است که برای دوره‌ای کوتاه با ایجاد شوکی به زیر قیمت واقعی نیز نزول کند. زیرا که عرضه واقعی آن از تقاضای واقعی بسیار پیشی خواهد گرفت.

طلا نیز همین داستان خواهد داشت چرا که با ضرب سکه‌های طلا و پیش فروش آنها برای تامین تقاضاهای سوداگری در ماه‌های گذشته، در نهایت سبب می‌شود که در دوره پیش رو این سکه‌ها مورد عرضه قرار گیرد در حالی که تقاضای واقعی آن بسیار پایین‌تر است و افت شدید قیمت آن را به همراه خواهد داشت. اما بازار مسکن از این دو متفاوت بوده است. در ماه‌های گذشته تقاضاهای بازار مسکن بیشتر از نوع تقاضاهای واقعی بوده و نه سوداگرایانه.بر خلاف دو شوک قبلی بازار مسکن که سوداگری بیشتر عامل افزایش قیمت‌ها بود در یکسال گذشته تقاضاهای واقعی مسکن هنوز بطور کامل تامین نشده است و بسیاری از خریداران دلار و طلا از تقاضای واقعی خود به مسکن چشم پوشی کرده‌اند و آنها در نهایت به این بازار بازخواهند گشت.از طرف دیگر با توجه به رشد پایین اخذ پروانه‌های ساخت و گرانی مصالح، عرضه مسکن با محدودیت روبه رو است. لذا در آینده تقاضای مسکن از عرضه پیشی خواهد گرفت و با صعود قیمت آن به تعادل خواهد رسید.