بیمهریهای ترامپ به ناسا
الهه باقری|
چند روز بیشتر تا پایان هفته جهانی فضا باقی نمانده است؛ هفتهای که طبق تصویب قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل، از چهارم تا دهم اکتبر انتخاب شده است. آنطور که در بسیاری از گزارشها گفته شده، هدف از این نامگذاری نیز، ترویج و توسعه دانش فضایی و آشنا کردن مردم با نقش فناوری فضایی در زندگی اعلام شد. هرچند که امروزه سازمانها و ایستگاههای متعددی در صنعت فضایی مشغول بهکار هستند اما هر خبر از رویدادهای فضایی، تداعیکننده نام ناسا برای مخاطبان است. همانطور که گفته شد، از چهارم تا دهم اکتبر به عنوان هفته جهانی فضا معرفی شده است. طبق بسیاری از گزارشها، 4 اکتبر 1975، نخستین ماهواره جهان –اسپتونیک- توسط اتحاد جماهیر شوروی به فضا پرتاب شد. پس از آن، در زمان جنگ سرد، امریکا نیز به فکر ایجاد سازمان فضایی ملی افتاد و ناسا در 39 ژوئیه 1958 بنیانگذاری شد؛ سازمانی که یکی از مطرحترین مراکز هوانوردی و فضا در جهان تبدیل شده است. در همان سال، تصویب شد که ناسا، بودجه خود را از نظام فدرالی امریکا دریافت کند و این سازمان، نخستین بودجه خود را در سال 1958 از دولت آزنهاور گرفت. بودجهای در سال 1966، به بالاترین میزان رسید.
امروزه اما پس از گذشت 60 سال از آغاز فعالیت ناسا، این سازمان فضایی، مورد بیمهریهای بسیاری از سوی دولت قرار گرفته و با کاهش شدید بودجه مواجه شده است. طبق تازهترین گزارشهای منتشر شده، این سازمان، برای انجام بسیاری از پروژههای تحقیقاتی خود، سرمایهگذاریهای بخش خصوصی را بهکار گرفته است. آنطور که در این بررسیها گفته شده، مجموع بودجههای اختصاص یافته به ناسا در قرن 21، 359 میلیارد دلار بود و در این میان، سهم بخش خصوصی حدود 14 میلیارد اعلام شد. هرچند که در این سالها بخش خصوصی سرمایهگذاری قابلتوجهی در برنامههای ناسا نداشته، اما گزارشها حکایت از افزایش سهم این بخش در بودجه ناسا دارد.
طبق آمار منتشر شده، از سال 2000 تا 2011، سرمایهگذاری بخش خصوصی در فعالیتهای فضایی ناسا، حدود 133 درصد افزایش یافت. این رقم در حالی اعلام شده که بودجه اختصاص یافته به ناسا از سوی نظام فدرالی امریکا تنها 2.7 درصد افزایش پیدا کرد؛ بودجهای که حتی از سالهای آغاز فعالیت ناسا نیز کمتر بود.
در سال 1966که بودجه ناسا پس از 8 سال از آغاز کار به اوج خود رسیده بود، حدود 4.41 درصد از مجموع بودجه امریکا را شامل میشد. پس از آن، بودجه ناسا در برنامههای دولت، در اکثر سالها با کاهش قابلتوجهی روبرو بود. در این میان، دولت دونالد ترامپ، بیشترین بیمهریها را با ناسا داشته است. آنطور که در بسیاری از گزارشها گفته شده، بودجه سال ۲۰۱۸ آژانس فضانوردی امریکا درحالی توسط دولت دونالد ترامپ پیشنهاد شد که در آن ۵ پروژه کلان مرتبط با علوم زمینی متوقف شده است. بر اساس آمار منتشر شده، دولت امریکا بودجه سال آینده ناسا را ۱۹.۰۹۲ میلیارد دلار پیشنهاد کرد، رقمی که در مقایسه با سال گذشته کاهش ۵۶۰میلیون دلاری دارد. همچنین، پیش از این نیز گفته شده بود که کاخ سفید یکی از برنامههای نظارتی ناسا درباره گازهای گلخانهای در جو کره زمین را متوقف کرد. طبق تازهترین آمار منتشر شده از بودجه ناسا، سرمایهگذاری بخش خصوصی در پروژههای فضایی این سازمان از سال 2011 تا 2017، حدود 267درصد افزایش یافته است. این در حالی است که در این سالها، سهم ناسا از بودجه امریکا افزایش 6.8درصدی داشته است.
همانطور که گفته شد، دونالد ترامپ در تخصیص بودجه سال 2018، کاهش قابلتوجهی در بودجه ناسا اعمال کرد. بر این اساس باید انتظار داشت که در سال جاری میلادی، تعداد زیادی از پروژههای علمی، اکتشافی، ماموریتهای فضایی و چند مورد دیگر از برنامههای ناسا کمرنگتر یا بهطور کامل متوقف شده است.