خلأ بازاریابی و بازارسازی در حوزه صادرات آبزیان

ارسلان قاسمی در خصوص وضعیت صادرات آبزیان کشور گفت: با وجود پیشینه صادراتی در حوزه شیلات، به بازاریابی و بازارسازی به عنوان دو بخش مهم و تاثیرگذار در توسعه صادرات محصولات شیلاتی، بی توجهی شده است.

وی با اشاره به اینکه قریب به نیم قرن از عمر صادرات محصولات شیلاتی کشور می‌گذرد، گفت: بطور کلی صادرات محصولات شیلاتی به چهاردسته میگو، ماهی قزل آلا و کپور، ماهی خاویاری و ماهیان غیر ماکول تقسیم می‌شود که از این میان صادرات میگو در طی سال‌های اخیر با توجه به برخورداری از بازارهای صادراتی، به لحاظ تکنیکی کمترین مشکلات را متحمل شده‌اند.

قاسمی اضافه کرد: ماهی قزل آلا و ماهی کپور بیشتر به حوزه کشورهای همسایه و ماهیان غیر ماکول به کشورهای آسیای جنوب شرقی صادر می‌شود.

نایب رییس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران افزود: البته حفظ بازارهای سنتی در شرایط فعلی بسیار خوب و از اصول اولیه صادرات است اما اگر به فکر بازارهای جدید نباشیم ممکن است رقبا به راحتی سهم ایران را از این بازارها بگیرند؛ نمونه بارز بازار سازی فروش فیله ماهی تیلاپیلا در بازارهایی چون ایران است؛ چین با هوشمندی توانسته جای محصول بی کیفیتی چون تیلاپیلا را بصورت فیله بسته بندی شده و آماده مصرف برای خانوار در بازار ایران باز کند و عملا بازار قزل آلا را در کشور تحت تاثیر قرار بدهد.

ارسلان قاسمی به بازار روسیه اشاره کرد و گفت: یکی از مهم‌ترین بازارهای جدید که می‌توانستیم روی آن فکر کنیم، روسیه است که با بی تدبیری‌های صورت گرفته امید چندانی برای حضور در این بازار نداریم؛ روسیه یک بازار کاملا مصرفی است و این ظرفیت را دارد که بازار هدف محصولات ما باشد. البته مشکل انحصار در صادرات به روسیه نیز وجود داشت که خوشبختانه تا حدود زیادی حل شده است. اما کماکان شناخت درستی از فرهنگ روسیه نداریم و در بخش بازارسازی و بازاریابی در این کشور ضعیف عمل کرده ایم.

مدیر عامل اتحایه تعاونی‌های صادرات آبزیان ایران بیان داشت: در حالیکه رقبای ما از سوی دولت مطبوع خود برای بازارسازی و توسعه صادرات خود مورد حمایت قرار می‌گیرند، هنوز صادرکنندگان ما جوایز صادراتی خود را از سال 89 دریافت نکرده‌اند.

نایب رییس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون ایران عمده مشکلات صادرات محصولات شیلاتی را همراستا با مشکلات عمومی اقتصاد کشور دانست که سایر فعالین اقتصادی نیز با آن درگیرند؛ از جمله این مشکلات، مساله نقل و انتقال مالی است که نهایتا هزینه‌های بیشتر را بر صادرکنندگان وارد می‌کند؛ از طرفی در حوزه حمل و نقل زمینی و دریایی نیز مشکلات زیر ساختی زیادی وجود دارد.

قاسمی یادآور شد با توجه به موقعیت جغرافیایی کشور ایران و برخورداری از شرایط ایده آل تولید و نزدیکی به بازار مصرف در کشورهای اروپایی، افزایش توان تولیدی و صادراتی کشور دور از انتظار نیست و افزایش توجه و سرمایه‌گزاری بخش‌های دولتی و خصوصی در سال­‌های اخیر نیز پیرو شناسایی این ظرفیت‌ها رخ داده است.

قاسمی اذعان داشت: به دلیل افزایش تولید در صنعت شیلات، پیش بینی ما رشد در صادرات است و حدود 450 میلیون دلار صادرات محصولات شیلاتی تا پایان سال 97 شاهد خواهیم بود.

 به گزارش پایگاه خبری اگزیم نیوز در سالیان گذشته، 44 کشور دنیا مقصدکالاهای صادراتی آبزیان ایران بوده‌اند.صادر کنندگان کشور از محدودیت­‌های نقل و انتقال مالی، دور زدن تحریم‌ها، سیاست جدید اخیر ارزی دولت مبنی برحمایت از واردات با تعیین نرخ 42.000 ریالی، محدودیت اعتبارات تخصیصی، نرخ بهره بالا (نسبت به رقبایمان در سایر کشورها)، عدم ثبات سیاست­‌ها و موارد مشابه در فشار هستند.

 بر اساس پژوهشی که سازمان صدا و سیما سال گذشته در حوزه تولید و صادرات محصولات شیلاتی انجام داده بالا بودن تعرفه صادرات آبزیان ایران به اتحادیه اروپا از یک سو و عدم امکان صادرات مستقیم آبزیان ایران به کشور چین (مقصد بیش از 70 درصد ارزش صادرات آبزیان ایران است از دیگر موانع توسعه صادرات آبزیان کشور است. توضیح آنکه تعرفه واردات آبزیان از کشورهای رقیب ما نظیر هندوستان و ویتنام به اروپا 2/ 4 درصد است و برای اکوادور تعرفه صفر در نظر گرفته شده و لیکن واردات از کشور ما مستلزم تعرفه 12 درصدی است. این مساله قدرت رقابت ما را کم کرده و به عنوان یک مانع مهم شناخته می‌شود. از طرف دیگر به دلیل عدم تبادل تفاهمنامه قرنطینه دامپزشکی میان ایران و چین، امکان صادرات مستقیم آبزیان پرورشی از ایران به چین وجود ندارد و صادر کنندگان ما صادرات خود را به صورت غیرمستقیم و از کشور ثالث انجام می‌دهند و این هم یک مانع بزرگ برای توسعه صادرات آبزیان کشور است.