ورود سرمایه گذاران به بازار مسکن
گروه راه و شهرسازی| زهره علامی|
درحالی که براساس تازه‌ترین آمار منتشر شده از سوی بانک مرکزی، قیمت مسکن در شهریورماه سال جاری نسبت به ماه مشابه سال گذشته، بیش از74 درصد رشد داشته و افزایش قیمت مسکن موجب شده که حجم معاملات در دوره مورد نظر33درصد کاهش یابد، معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی در اظهارات اخیرش اعلام کرد که هم‌اکنون زمان خوبی برای خرید مسکن توسط متقاضیان است.
حامد مظاهریان در گفت‌وگو با خبرگزاری صدا‌وسیما، درباره وضعیت کنونی بازار مسکن اظهار می‌کند: شاخص‌ها نشان می‌دهد سفته بازان از بازار مسکن خارج می‌شوند و این بازار مصرفی می‌شود بنابراین زمان مناسب برای افرادی می‌شود که قصد خرید یا تعویض خانه‌هایشان را دارند. البته این خریداران باید این موضوع را درنظر بگیرند که زمان خرید و فروش نزدیک به هم باشد تا متضرر نشوند.
مظاهریان اضافه می‌کند: بازار مسکن 2 گونه تقاضا دارد متقاضیان واقعی و سفته بازان، که اکنون بازار برای سفته بازان سودی ندارد چون تقاضای سفته‌بازان الان به‌شدت کاهش پیدا کرده است.
به گفته معاون وزیرراه و شهرسازی، افزایش یا کاهش قیمت دلار دلیل مناسبی برای اینکه به مردم بگویم مسکن خریداری کنند یا نکنند، نیست و بخش مسکن از قوانین اصلی اقتصاد تبعیت می‌کند و متکی به قدرت خانوار است، بنابراین به دلیل بالابودن قیمت مسکن؛ کمتر مورد معامله قرار می‌گیرد.
مظاهریان اضافه می‌کند: در 6 ماه نخست امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 2 اتفاق متفاوت رخ داده است اول اینکه تعداد معاملات 10درصد کاهش داشته اما در مقابل تعداد پروانه‌های ساختمانی 23 درصد افزایش پیدا کرده است.
او بیان می‌کند: بازارمسکن در وضعیت عدم قطعیت است و تا زمانی که بازارهای موازی مانند دلار و سکه به ثبات نرسند، تغییر سرمایه‌گذاری بین این بازارها صورت می‌گیرد اگرچه نرخ سود بانکی هم تاثیرگذار است و باید منتظر بود سیستم‌های بانکی چه تصمیمی می‌گیرند.
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینکه حداکثر افزایش قیمت مسکن در ماهای گذشته 70 درصد بود، می‌افزاید: به اندازه کافی خانه‌های خالی وجود دارد و سیاست‌های دولت برای دریافت پروانه تقاضا موجب افزایش بیش از 23 درصدی شده است و تقاضا برای پروانه‌های ساختمانی تضمینی می‌دهد که خانه به اندازه کافی وجود دارد.
او در ادامه می‌گوید: در بازار مسکن؛ دستمزد و قیمت نهاده‌ها افزایش پیدا کرده است، به دلیل عمق و حجم بزرگ، بازار تکانه‌های خود را دارد و اگر تحولات عجیب و غریب دیگری در زمینه اقتصادی صورت نگیرد، این بازار شیب ملایمی خواهد داشت.
زمان برای خرید مناسب است
بیت‌الله ستاریان، استاد دانشگاه هم موافق با موضع‌گیری معاون وزیرراه و شهرسازی درباره زمان مناسب برای خرید خانه است، او با استناد به این پیش‌بینی که قیمت مسکن طی ماه‌های آتی رشد می‌کند به متقاضیان خرید مسکن توصیه می‌کند که هر چه زودتر اقدام به خرید مسکن کنند، او به «تعادل» می‌گوید: با توجه به اینکه قیمت مسکن در ماه‌های آتی رشد می‌کند، هم‌اکنون زمان مناسبی برای خرید مسکن است.
ستاریان می‌افزاید: بازار مسکن، بازاری بزرگ و درازمدت است، بنابراین همواره ظرفیت افزایش قیمت را دارد. او ادامه می‌دهد: پیش بینی می‌شود قیمت‌ها تا اسفندماه و حتی تا نیمه سال آینده رشد کند و در این میان باتوجه به تاثیر پارامترها و عوامل مختلف بر بازار، شیب افزایش قیمت مسکن، ملایم یا تند شود.
به گفته این کارشناس ارشد اقتصاد مسکن، با وجود ثبات در بازار ارز و سکه، چون این بازارها کوتاه‌مدت هستند نمی‌توانند در طولانی مدت بربازار مسکن اثرگذار باشند، برهمین اساس حتی درصورت ثبات در بازار ارز، قیمت مسکن رشد می‌کند و حتی پیش‌بینی می‌شود که با ثبات در بازار ارز و دلار، سرمایه‌ها به سمت بازار مسکن حرکت می‌کند.
سفته باز نداریم
ستاریان با اشاره به اینکه مفهومی با نام سفته باز و سوداگر در بازار مسکن ایران وجود ندارد، می‌گوید: من وجود سوداگر را در بازار مسکن کشورمان نمی‌پذیرم و معتقدم فردی که چند واحد مسکن را خریداری کرده و در ماه‌های بعد با قیمت بالاتر به فروش می‌رساند سوداگر یا سفته باز نیست و موجب افزایش قیمت‌ها نمی‌شود، بلکه پتانسیل بازار مسکن موجب افزایش قیمت می‌شود.
او اظهار می‌کند: این افراد سرمایه‌گذار هستند و نمی‌توانند نقشی در افزایش قیمت‌ها بازی کنند.
این کارشناس ارشد اقتصاد مسکن، می‌افزاید: خرید چندین واحد مسکونی و خالی نگه داشتن این واحدها برای افزایش قیمت در ماه‌ها یا سال‌ها بعد در اقتصاد ایران معنایی ندارد زیرا در وضعیت کنونی اقتصاد که صاحبخانه‌ها به دنبال افزایش اجاره‌بها هستند، چرا فردی باید تعداد زیادی خانه را خالی نگه دارد تا شاید ماه‌ها یا سال‌ها بعد قیمت‌ها رشد کند.
قیمت مسکن تا 98 تغییر نمی‌کند
دراین میان و درشرایطی که بیت‌الله ستاریان، استاد دانشگاه معتقد است که قیمت مسکن در ماه‌های آتی رشد می‌کند، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی می‌گوید: قیمت مسکن بر اساس قیمت‌های جاری تا آخر امسال تغییر خاصی نخواهد کرد.
علی چگنی در گفت‌وگو با مهر ادامه می‌دهد: بازار ارز بر مسکن اثر چند گانه دارد، یعنی کاهش نرخ ارز بر بازار مسکن، هم اثر کاهندگی دارد و هم اثر فزایندگی.
او ادامه می‌دهد: تأثیر کاهندگی آن به دو موضوع، انتظارات جامعه در خصوص کاهش قیمت‌ها و جو روانی آن بازمی‌گردد، به این معنا که وقتی قیمت ارز کاهش می‌یابد، انتظارات تورمی در بازار مسکن هم فروکش می‌کند.
به گفته این مقام مسوول، از نظر علمی برای اینکه این اتفاق رخ بدهد، باید قیمت ارز به صورت معنادار و پایدار کاهش یابد، تاکنون هم این اتفاقات تا حدی شکل گرفته است که سبب می‌شود قیمت‌ها در بازار مسکن تا حدی افت کند.
چگنی، دومین عامل اثرگذاری کاهندگی نرخ ارز بر بازار مسکن را هزینه ساخت آن می‌داند و می‌افزاید: هزینه ساخت و ساز وابسته به نهاده‌های ساختمانی است که بخشی از این نهاده‌ها، وارداتی است یا اینکه بخشی از مواد اولیه تولید این مصالح در داخل، از محل واردات تأمین می‌شود.
او اضافه می‌کند: در هر دو صورت به طور مستقیم، قیمت تمام شده از قیمت ساخت و ساز اثر می‌پذیرد چرا که کاهش قیمت ارز موجب افت قیمت مصالح و ابزارهای مورد نیاز برای ساخت مسکن از قبیل آسانسور خواهد بود.
این مقام مسوول می‌گوید: با کاهش نرخ ارز، کسانی که سرمایه شان را با هدف سود، وارد بازار ارز کرده‌اند، از این بازار خارج شده و معمولا به سمت بازار مسکن می‌روند، این حرکت سرمایه به سمت بازار مسکن، تقاضای مسکن را افزایش داده و منجر به رشد قیمت می‌شود.
چگنی یادآورمی شود: البته اینها باید به صورت دقیق بررسی شود؛ اما آنچه تاکنون از بررسی اثرگذاری متقابل بازارها بر یکدیگر به دست آمده این است که این بازارها تأثیر چندانی برهم نداشته اند؛ به عبارت دیگر در دو هفته‌ای که تغییرات گسترده‌ای در بازار ارز داشته ایم، این تغییرات اثری بر بازار مسکن نداشته‌اند.
مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه تقاضای مسکن در شهریور ماه نسبت به ماه قبل از آن (مرداد ماه امسال) روند کاهشی داشت، ادامه می‌دهد: شواهد نشان می‌دهد در حال حاضر هم متقاضیان ورود به بازار مسکن افزایش چندانی نداشته است. البته متقاضیانی که از طریق بازار ارز وارد بازار مسکن شده‌اند، اکثرا غیر مصرفی هستند که برای سرمایه‌گذاری وارد این بازار می‌شوند.
