دیدگاه

تمکین از مکانیزم بازار و کشف قیمت نفت

یک کارشناس بازار سرمایه معتقد است، عرضه نفت خام که چهار بار در بورس رونمایی شده و نتیجه نداشته، به شرطی موفق می‌شود که مسوولان برای کشف قیمت از مکانیزم بازار تمکین کنند. به گزارش ایسنا، فردین آقابزرگی درباره مزایا و معایب عرضه نفت خام در بورس، اظهار کرد: واضح است که استفاده از عوامل و بازاریاب‌های متعدد برای فروش نفت خام بهترین حالت ممکن است. اگر می‌خواهیم برای عرضه نفت خام بازار متشکلی داشته باشیم شرط اول این است که عرضه نفت در آن بازار از طریق عرضه و تقاضای واقعی قیمت‌گذاری شود. وی ادامه‌ داد: از طرفی بیش از ۲۰ سال است که دست به گریبان تحریم‌ها هستیم، ولی به هر طریقی که شده نفت‌مان را فروخته‌ایم و مبالغ مربوط به آن را نیز جابه‌جا کرده‌ایم. در نتیجه تا حدودی می‌توانیم راه‌حل‌هایی را برای عبور از این مشکلات داشته باشیم. این کارشناس بازار سرمایه ادامه‌ داد: وقتی فقط شرکت ملی نفت فروشنده باشد، می‌تواند به راحتی مورد گزند تحریم‌ها واقع شود. ولی وقتی نفت از طریق بورس انرژی عرضه شود و ساز و کار عرضه آن به درستی پیش‌بینی شده باشد، شرایط بهتر خواهد شد. آقابزرگی افزود: نفت می‌تواند به کشورهای همسایه همچون عراق و ترکیه صادر شود و نقل‌ و انتقالات مربوط به مبالغ آن هم صورت گیرد. وی ادامه‌ داد: عرضه نفت خام در بورس انرژی می‌تواند برای خنثی کردن بخشی از تحریم‌های نفتی موثر باشد اما باید دقت کرد و شرط موفقیت این است که باید کشف قیمت به صورت عرضه و تقاضا صورت گیرد و دستوری نباشد. این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این سوال که خریداران نفت از بورس چطور می‌توانند نفت را به کشورهای دیگر صادر کنند و از تحریم‌های امریکا در امان باشند و ارز را نیز به داخل کشور بیاورند؟ گفت‌: این موضوع امکانپذیر است. البته طی ۱۰ سال گذشته چهار بار شاهد رونمایی از عرضه نفت در بورس بودیم، اما در نهایت کار خاصی صورت نگرفت. در ‌عین ‌حال تجربه ۲۰ سال تحریم‌ها نشان می‌دهد راهکارهایی برای فروش نفت به کشورهای خارجی وجود دارد. آقابزرگی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کلی بازار سهام و علت ریزش قیمت‌ها، گفت‌: محاسبه قیمت نفت در بورس پر رنگ‌ترین دلیلی است که می‌توان از نظر بنیادی از آن یاد کرد. همچنین نحوه محاسبه قیمت نفت خام در بورس و گمانه‌زنی‌ها در این مورد در روند معاملات تاثیرگذار است. این کارشناس در پاسخ به این سوال که قرار بود پس از آزادسازی سقف رقابت محصولات پتروشیمی در بورس کالا یارانه خوراک پتروشیمی‌ها نیز قطع شود، همچنین صحبت‌هایی شد که کارگران آنها حقوقی بیش از ۱۰۰ تا ۲۰۰ دلار دریافت کنند. آیا این اتفاق رخ خواهد داد؟ گفت‌: قطعا این اتفاق می‌افتد و باید این موضوع رخ دهد. باید درآمدها و هزینه‌ها هماهنگ شوند. اگر درآمدها افزایش یابد و هزینه‌ها ثابت باشد، بازار سمت و سو پیدا می‌کند. به گفته وی، این موضوع با تاخیر زمانی رخ می‌دهد. ابتدا درآمدها و بعد هزینه‌ها افزایش می‌یابد. در نتیجه‌ حاشیه سود پتروشیمی‌ها کم کم کاهش می‌یابد.

ضرورت  اجرای حاکمیت شرکتی

دبیر انجمن مدیران مالی حرفه‌ای ایران، نقش هلدینگ‌ها در اقتصاد دانش بنیان را بسیار مهم ارزیابی کرد. وی گفت: با وجود اینکه هلدینگ‌ها از ظرفیت سرمایه‌گذاری در صنایع مختلف برخوردارند اما آنهایی موفق‌تر هستند که وارد حوزه‌های جدید اقتصادی از جمله حوزه‌های دانش بنیان شوند. به گزارش سنا، حمید دیانت‌پی با بیان اینکه شرکت‌های دانش بنیان ارزش افزوده بسیار بالایی در اقتصاد ایجاد می‌کنند، اظهار داشت: پروژه‌های دانش بنیان عموما تفکر محورند و نه توهم محور؛ لذا بر اساس این نگاه بنگاه‌های اقتصادی بسیار قوی رشد پیدا می‌کنند که هم زنجیره ارزش (Value chain) مورد نیاز اقتصاد را شکل می‌دهند و هم کارایی و اثر بخشی درستی دارند. وی در ادامه در پاسخ به سوالی در خصوص بحث حاکمیت شرکتی در هلدینگ‌ها و تاثیر آن در شفافیت اطلاعات مالی افزود: حاکمیت شرکتی بحثی است که اگر در ایران اجرایی شود کارایی بازار و کارایی اطلاعات مالی را فوق‌العاده بالا خواهد برد. اما مشکل اینجاست که شما در ایران سرمایه‌گذاران نهادی دارید. این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: فرض کنید وزارت نفت هلدینگی به نام هلدینگ خلیج فارس راه‌اندازی می‌کند. اینجا تصمیم‌گیرنده نهایی سرمایه‌گذار نهادی است و حاکمیت شرکتی مغفول می‌ماند که طبیعتا با حضور در بورس و اجرای کامل حاکمیت شرکتی، شفافیت در هلدینگ‌ها نیز افزایش یافته، ثمره آن را خواهیم دید. دیانت پی همچنین در پاسخ به این سوال که نقش استانداردهای IFRSدر هلدینگ چیست و اثر آن در اقتصاد کلان چه خواهد بود، گفت: سازمان بورس و اوراق بهادار این استانداردها را برای شرکت‌ها مخصوصاً 77 شرکت بزرگ (شامل 30 بانک، 27 بیمه و سایر شرکت‌هایی که بیش از 10 هزار میلیارد ریال سرمایه ثبت شده داشتند) الزامی کرده است، اما هنوز اقدام جدی در این شرکت‌ها انجام نشده است. وی مشکل اساسی در اجرای استانداردهایIFRS را در این نکته نهفته دانست که درآمدهای سرمایه‌گذاری بسیاری از شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ اکثرا از محل سود سهام شرکت‌های وابسته به دست می‌آید؛ یعنی هلدینگ‌ها در شرکت‌های وابسته نفوذ دارند اما کنترل ندارند. مثلا اگر یک هلدینگ می‌خواهد صورت‌های مالی تلفیقی را بیاورد و شرکت‌های زیرمجموعه، آن را اجرا نکنند طبیعتا اجرای آن برای هلدینگ‌ها هم ممکن نیست .