تصویب قانون مبارزه با کشت خشخاش

هفتم آبان سال 1334، قانون مبارزه با کشت خشخاش در مجلس شورای ملی تصویب و بدین وسیله نخستین قدم در مبارزه با اعتیاد برداشته شد.

قبل از سال ۱۳۳۴ به‌دلیل قانونی بودن تولید، توزیع و ترانزیت موادمخدر هر چند به‌صورت محدود و تحت‌نظارت دولت، شمار معتادان به‌دلیل دسترسی به مواد اعتیادآور رو به فزونی بود و در واقع مصوبه‌های آن دوران حرکتی بود برای تامین منابع درآمد ملی تا اینکه در ۷ آبان ۱۳۳۴ با تصویب قانون منع کشت خشخاش و استعمال تریاک قدمی اساسی در مبارزه با اعتیاد برداشته شد. این حرکت در نخستین گام‌ها به قدری حرکت جدی به‌شمار می‌آمد که ایران در تبصره واحده «قانون الحاق دولت ایران به پروتکل تحدید و تنظیم کشت خشخاش و تولید و تجارت بین‌المللی و تجارت عمده مصرف تریاک» (مصوب ۱۴/۸/۱۳۳۶) بر این امر تاکید کرد که: «الحاق ایران به این پروتکل به هیچ‌وجه تاثیری در قانون منع کشت خشخاش مصوب هفتم آبان‌ماه ۱۳۳۴ نخواهد داشت.» متعاقبا آیین‌نامه این قانون در ۱۹/۱۰/۱۳۳۴ به تصویب رسید و در سال ۱۳۳۸ قانون اصلاح قانون منع کشت خشخاش برای رفع کاستی‌های قانون موردتصویب قرار گرفت که تعریف و تعیین موادمخدر را می‌توان ازجمله اقدامات قانونگذار در این مقطع دانست. در این مدت «اصل عدم دسترسی به موادمخدر و توسعه در درمان» مورد توجه بود، ولی در این حرکت، تجارت غیرقانونی و قاچاق تریاک از خارج به ایران به‌منظور ارضای تقاضای شدید معتادان به تریاک افزایش یافت تا جایی که قانون‌گذار ناچار شد در سیزدهم اسفند سال 47 قانون اجازه کشت محدود خشخاش و صدور تریاک را به تصویب برساند؛ قانونی که البته بعدها دوباره ملغی و کشت خشخاش به‌ کلی در کشور ممنوع شد. سال 1367، مجمع تشخیص مصلحت نظام قانون مبارزه با موادمخدر را اصلاح کرد. طبق این قانون هر کس بذر یا گرز خشخاش یا سرشاخه‌های گلدار یا به میوه نشسته شاهدانه را نگهداری یا مخفی یا حمل کند به صد هزار تا سه میلیون ریال جریمه‌ نقدی و یک تا هفتاد ضربه شلاق محکوم خواهد شد. در مورد سرشاخه‌های گلدار یا به میوه نشسته شاهدانه، قصد تولید موادمخدر از آنها باید احراز شود.