کنارهگیری والاستریت از جنگ تعرفهای چین و امریکا
گروه جهان|
در ماههای اخیر بیشتر توجهها به تاثیر جنگ تجاری ایالات متحده و چین بر زنجیره تامین جهانی و صدمات این جنگ بر برخی کشورهای آسیایی متمرکز بوده است و به گفته کارشناسان، تاثیرات منفی این جنگ تا دو سال آینده در آسیا قابل مشاهده خواهد بود. این در حالی است که مخالفان چین در دولت امریکا همچون پیتر ناوارو مشاور ارشد تجاری رییسجمهوری دونالد ترامپ همچنان بر آتش این جنگ تجاری دامن میزنند.
به نوشته فایننشال تایمز، مشاور ارشد تجاری کاخسفید «میلیاردرهای حامی جهانیشدن» را به تلاش برای تحت فشار قرار دادن رییسجمهوری دونالد ترامپ برای پایان دادن به جنگ تعرفهای با چین متهم کرد و گفت «دیپلماسی لغزان» در برابر پکن نتیجه خوبی برای امریکا نخواهد داشت. پیتر ناوارو که یکی از سرسختترین مخالفان چین در میان اطرافیان ترامپ به شمار میرود، از والاستریت خواسته تا از تلاش برای تاثیرگذاری در مذاکرات دست بردارند و هشدار داده که احتمال توافق ترامپ با شی جینپینگ رییسجمهوری چین در حاشیه نشست گروه 20 در آرژانتین اتفاق مثبتی نخواهد بود و میتواند رکود اقتصادی برای امریکا بهدنبال داشته باشد.
این انتقادهای ناوارو در حالی است که دولت چین دو ماه پیش در تلاش برای کاهش تنشهای تجاری با امریکا از برخی از چهرههای مطرح والاستریت برای سفر به پکن و گفتوگو با «وانگ کیشان» معاون قدرتمند رییسجمهوری دعوت به عمل آورد. استفن شوارتزمن مدیرعامل «بلک استون» یکی از افرادی بود که به پکن دعوت شد؛ او که به مقامات ارشد هر دو کشور از جمله ترامپ دسترسی دارد، در چند ماه گذشته به عنوان یک رابط کلیدی بین پکن و واشنگتن عمل کرده است. هنری پالسون معاون پیشین وزیر خزانهداری و رییس «گلدمن ساکس» و جان تورنتون رییس پیشین گلدمن ساکس و استاد دانشگاه سینگهوا نیز از دیگر کسانی هستند که به عنوان میانجی قابل اطمینان بین دو کشور فعالیت کردهاند.
ناوارو گروه بانکدارها و مدیران صندوقهای سرمایه در والاستریت را به این مساله متهم کرده که به عنوان بخشی از «عملیات نفوذ» چین در تلاش برای کاهش اعمال فشارهای ایالات متحده عمل میکنند. ناوارو در سخنرانی در اندیشکده مرکز مطالعات بینالمللی و استراتژیک گفت: «ماموریت این عناصر خارجی غیررسمی این است که رییسجمهوری را برای نوعی توافق تحت فشار بگذارند.»
این اظهارات ناوارو به این معناست که مخالفان چین در حلقه اطرافیان نزدیک ترامپ سعی دارند هرگونه احتمال حصول توافق تجاری بین پکن و واشنگتن مشابه آنچه در ماه جولای به آتشبس بین ایالات متحده و اتحادیه اروپا منجر شد را از بین ببرند. این در حالی است که برخی از دیگر مقامات دولت ترامپ همچون استیون منوچین وزیر خزانهداری و لری کولاو رییس شورای اقتصاد ملی به ممانعت از بروز یک درگیری تمام عیار اقتصادی در ماههای آتی، تمایل بیشتری دارند. ترامپ بر واردات برخی از کالاها از چین به ارزش کلی 250 میلیارد دلار تعرفهای 25 درصدی اعمال و تهدید کرده که اگر چین درخواستهای امریکا را در رابطه با سیاستگذاریهای اقتصادی نپذیرد، تعرفه برخی از دیگر اقلام را از 10 به 25 درصد افزایش خواهد داد.
آسیبهای جنگ اقتصادی در آسیا
مشاور ارشد رییسجمهوری امریکا در شرایطی میلیاردرها را به کارشکنی علیه سیاستهای تجاری امریکا متهم کرده که جنگ تجاری امریکا علیه چین علاوه بر کاهش مصرف داخلی امریکا و آسیب به اقتصاد چین، سراسر آسیا را در معرض خطر قرار میدهد. سیانبیسی نوشته، تغییرات در زنجیرههای تامین جهانی و کاهش تقاضا در چین بر صادرات کشورهای آسیایی تاثیر میگذارد. آنچه در ماههای اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته، تاثیرات جنگ تجاری امریکا و چین بر زنجیره تامین جهانی و صدمات آن بر بسیاری از اقتصادهای آسیایی است.
در واقع میزان مصرف چین برای همسایگانش در منطقه اهمیت دارد و برای بیشتر اقتصادهای آسیایی، صادرات به چین برای تامین نیازهای داخلی این کشور اهمیت بیشتری از صادرات غیرمستقیم از طریق زنجیره تامین داشته است. سیاست حمایت از تقاضای داخلی چین - همانند انتقال برخی تولیدکنندگان به شمال جنوب شرق آسیا- میتواند برخی از تاثیرات منفی را کاهش دهد. در همین حال، کارشناسان اقتصادی در شرکت «آکسفورد اکونومیکز» اعلام کردند در میان کشورهای آسیایی، ویتنام و هند و بنگلادش و اندونزی شاهد افزایش سفارش محصولاتی نظیر کفش، اسباب بازی و منسوجات توسط امریکا بودهاند. به گفته این اقتصاددانان، امریکا اقلامی با ارزش بالاتر نظیر تجهیزات و ماشینآلات الکترونیکی را نیز میتواند از کرهجنوبی تامین کند. انحرافات تجاری ترکیبی میتواند به کاهش برخی آسیبهای جانبی جنگ تجاری چین و امریکا منجر شود، اما باتوجه به تاثیر قابلتوجهی که جنگ تجاری امریکا و چین بر بیشتر یا همه کشورهای آسیایی میگذارد، میتوان گفت تاثیرات این جنگ تا دو سال آینده در آسیا قابل مشاهده خواهد بود.
بانک سرمایهگذاری چند ملیتی «سیتی» اخیرا در گزارشی آورده نگرانیها درباره اقتصاد چین همزمان با قدرت گرفتن دلار امریکا و فشار وارده بر تجارت جهانی، باعث به وجود آمدن خطرات عمده در رشد بازارهای نوظهور شده است که اصلاح سیاستهای چین نیز ممکن است کمکی به رفع این خطرات نکند: «حتی اگر تدابیر اخیر دولت چین برای تحریک اقتصاد چشمانداز چین را بهبود بخشد، اما همچنان این مساله تاثیر زیادی بر باقی بازارهای نوظهور نخواهد داشت.»
ترامپ گفته احتمال توافق با شی جینپینگ در حاشیه نشست گروه20 وجود دارد. این مساله امید سرمایهگذاران را به آتشبس بین دو اقتصاد مطرح جهانی افزایش داده است. اما ترامپ همچنان بر سر اظهارات خود درباره سیاستهای غیرمنصفانه چین، اختلاف بالای تراز تجاری این کشور با ایالات متحده و مساله عدم رعایت مالکیت معنوی توسط چین مانده است و به نظر نمیرسد چین قصد تغییر در سیاستگذاریهای خود را داشته باشد.