پارلمان فربه‌تر می‌شود؟
گروه ایران|نمایندگان مجلس در پی تغییر و تحول در یازدهمین دوره انتخابات مجلس هستند؛ انتخاباتی که اسفندماه سال 98 برگزار می‌شود. در همین ارتباط، دو طرح جامع قانون انتخابات و افزایش تعداد نمایندگان مجلس در دستور کمیسیون شوراها قرار دارد. طرح جامع هنوز به سرانجام نرسیده؛ اما افزایش تعداد نمایندگان پس از تصویب در این کمیسیون به هیات رییسه ارسال شده است. طرحی که بر اساس آن 40 نماینده به تعداد نمایندگان فعلی مجلس افزوده می‌شود. نمایندگان این طرح را بر اساس قانونی ارایه کرده‌اند که به مجلس اجازه می‌دهد هر 10 سال 20 نماینده به پارلمان بیفزاید. 10 سال پیش نمایندگان مجلس از اجرای این قانون صرف نظر کردند؛ اما حالا مجلس دهمی‌ها می‌خواهند آن را اجرایی کنند. آنطور که سخنگوی کمیسیون شوراها به «تعادل» می‌گوید، بحث‌هایی در بین نمایندگان برای افزایش تعداد حداکثر 20 نماینده مطرح شده، اما عدم اجماع باعث شده تا آنان ترجیح دهند در طرح نهایی خود 40 نماینده به حوزه‌های انتخابیه بیفزایند. اصغر سلیمی درباره وضعیت فعلی این طرح در مجلس توضیح می‌دهد: «طرح افزایش تعداد نمایندگان مجلس هم در دوره هشتم و هم دوره نهم مطرح شده است، اما نمایندگان آن دوره درباره آن به نتیجه نرسیده و طرح را کنار گذاشته‌اند. دلیل ارایه طرح هم تعداد کم نمایندگان در برخی از حوزه‌های انتخابیه است که یا از لحاظ جغرافیایی وسیع و پراکنده هستند یا جمعیت زیادی دارند. بطوری که در برخی از حوزه‌ها، 5 شهرستان تنها یک نماینده دارد.»او می‌افزاید: «این طرح از مدت‌ها پیش در مجلس مطرح شد، ابتدا هم برخی از افزایش حدود 20 نماینده، به تعداد نمایندگان فعلی حمایت کردند، اما در ادامه پس از بحث‌های زیاد، این پیشنهاد به نتیجه نرسید و نمایندگان تصمیم گرفتند حداکثر ظرفیت قانونی که افزایش 40 نماینده پس از گذشته دو دوره 10 ساله است، را به صحن بیاورند.»
احتمال رد طرح توسط شورای نگهبان
اما افزایش 40 نفر به تعداد نمایندگان مجلس بار مالی دارد که به گفته برخی از نمایندگان دولت آن را نمی‌پذیرد. آنطور که حمیدرضا کاظمی نائب رییس کمیسیون شوراها، پیش از این گفته بود، معاون سیاسی وزیر کشور به عنوان نماینده دولت در جلسه این کمیسیون برای بررسی طرح حضور داشته و اعلام کرده است «که دولت بار مالی طرح افزایش تعداد نمایندگان را نمی‌پذیرد.»این نماینده هم خود اعتقاد دارد «با توجه به شرایط خاص کشور، بار کردن هزینه مالی به دولت برای افزایش تعداد نمایندگان مجلس لازم نیست.» به اعتقاد کاظمی «برخی معتقدند که باید موضوع افزایش تعداد نمایندگان مجلس در طرح قانون جامع نظام انتخابات که در حال حاضر در کمیسیون شوراها در حال بررسی است، لحاظ شود.» در این بین، اصغر سلیمی هم معتقد است که اگر مجلس طرح را تصویب کند، شورای نگهبان به دلیل بار مالی که برای دولت دارد، آن را رد می‌کند. او در این باره می‌گوید: «با توجه به بار مالی که این طرح دارد، احتمالا شورای نگهبان آن را رد می‌کند. با این حال در این خصوص راهکارهایی وجود دارد و باید مذاکراتی هم میان دولت و مجلس برای رفع این مشکل صورت بگیرد.»به گفته این عضو کمیسیون شوراها، طرح در کمیسیون به تصویب رسیده و برای رای‌گیری منتظر طرح در صحن علنی مجلس است. سلیمی می‌گوید که «اگر این طرح تصویب شود و شورای نگهبان هم آن را تایید کند، 23 استان، تعداد نمایندگانشان افزایش می‌یابد.» افزایش یک نماینده به اصفهان به دلیل جمعیت بالای این شهرستان و همچنین یک نماینده به حوزه انتخابیه کاشان و آران و بیدگل از جمله تغییرات در نمایندگان حوزه‌های انتخابیه است. همچنین به گفته سخنگوی کمیسیون شوراها، افزودن یک نماینده به حوزه انتخابیه ابرکوه، بافق، بهاباد، خاتم و مهریز که 5 شهرستان را در بر می‌گیرد یا حوزه انتخابیه میناب، رودان، جاسک و سیریک از دیگر تغییرات بر اساس طرح مجلس است.
مخالفت با افزایش تعداد نمایندگان
یکی از نمایندگان مجلس که مخالف افزایش تعداد نمایندگان مجلس است اعتقاد دارد پیگیری این طرح بی‌فایده است، چراکه شرایط برای اجرای این طرح مهیا نیست. محمد ابراهیم رضایی که عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس است گفته که از ابتدا معتقد بوده افزایش 40 نماینده به تعداد فعلی نمایندگان مجلس ضرورتی ندارد و در شرایط کنونی هم امکان این افزایش تعداد نمایندگان وجود ندارد.
این نماینده که با سایت خانه ملت گفت‌وگو کرده، با بیان اینکه شرایط افزایش 40 نماینده به مجلس مهیا نیست، گفته است که«دولت بار مالی افزایش نمایندگان مجلس را پشتیبانی نمی‌کند.» رضایی با اشاره به اینکه کمیسیون شوراها در دوره نهم مجلس شورای اسلامی نیز به دنبال افزایش تعداد نمایندگان بود، گفت که در آن دوره نیز به دلیل بار مالی که این موضوع دارد، دولت با اجرایی شدن این طرح موافق نبود.
به اعتقاد این نماینده اگرچه قانون اساسی چنین اختیاری را به مجلس داده، اما افزایش تعداد نمایندگان مربوط به زمانی است که شرایط اجرای آن مهیا باشد، در حالی که به اعتقاد او شرایط فعلی مناسب نیست. رضایی در عین حال تاکید کرده که «الزامی برای افزایش تعداد نمایندگان وجود ندارد و این اختیاری است که در قانون اساسی دیده شده است.»
با این حال کمیسیون شوراها این طرح را تصویب کرده و ماه گذشته آن را برای طرح در صحن علنی به هیات رییسه داده است. طرحی که با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی کشور احتمالا در اولویت بررسی در پارلمان قرار نگیرد؛ در عین حال که نمایندگان معتقدند اگر طرح برای رای‌گیری به صحن بیاید، قطعا رای می‌آورد.
