پایان بازی برگزیتی «می»
گروه جهان| طلا تسلیمی|
رییس دفتر نخستوزیر بریتانیا که معاون او نیز به شمار میرود پیش از جلسه اعضای کابینه دولت، از احتمال بالای دستیابی به توافق برگزیت در 24 تا 48 ساعت آینده خبر داد. مقامات بریتانیا و اتحادیه اروپا برای بزرگترین جدایی در تاریخ اتحادیه آماده میشوند، اما هنوز معلوم نیست که ترزامینخستوزیر بریتانیا میتواند در ارتباط با توافق، تاییدیه پارلمان کشور خود را به دست آورد یا خیر. قانونگذاران مخالف ترزا میرا به خیانت به برگزیت متهم کردهاند و مناقشات داخلی در لندن به اندازهای شدید بود که انتظار میرفت جلسه دیروز بهکلی لغو شود. اما به گفته دیوید لیدینگتون، توافق برگزیت اکنون قابل دسترسی است و حتی ممکن است در 48 ساعت آتی نهایی شود.
به نوشته فایننشال تایمز، لیدینگتون در آستانه جلسه کابینه در دفتر نخستوزیری بریتانیا با ابراز خوشبینی به حصول توافق گفت: «توانستهایم مسائل مورد اختلاف را به چند مورد دشوار تقلیل دهیم. هنوز به نتیجه نهایی نرسیدهایم، اما همچنان دستیابی به توافق در 24 تا 48 ساعت آینده ممکن است، اگرچه قطعی نیست.»
لیدینگتون که از حامیان اتحادیه اروپا به شمار میرود در گفتوگو با بیبیسی افزود مذاکرات بین آلیرابینز مذاکرهکننده ارشد بریتانیا و گروه میشل بارنیه از اتحادیه اروپا تا عصر دوشنبه ادامه یافته و با پیشرفتهایی همراه بوده است. نخستوزیر بریتانیا امروز سهشنبه هم اعضای کابینه خود را گرد میآورد تا درباره آنچه «پایان بازی» برگزیت میخواند، به مباحثه بنشینند. ترزا میهنوز امیدوار است که اتحادیه اروپا 25 نوامبر نشست ویژه شورای اروپایی را با هدف امضای توافقنامه برگزار کند و این مساله بدان معناست که برای نخستوزیر بریتانیا زمان زیادی برای توافق بر سر متن خروج از اتحادیه باقی نمانده است.
مقامات بریتانیا اذعان داشتهاند که اگر تا پایان روز چهارشنبه پیشرفتی حاصل نشود، برنامه زمانی نشست اتحادیه اروپا با موضوع برگزیت احتمالا به ماه دسامبر موکول خواهد شد. این در حالی است که ترزامی میخواهد تا پیش از کریسمس (25 دسامبر) تاییدیه پارلمان را در ارتباط با توافق خروج بگیرد. دامینیک راب وزیر برگزیت بریتانیا به همکاران خود در کابینه دولت گفته است که اگر هیچ پیشرفتی حاصل نشود، آنگاه دولت برنامههای احتمالی مرتبط با «عدم توافق» را آغاز خواهد کرد.
بزرگترین مانع در دستیابی به توافق همچنان رسیدن به یک مکانیزم جدایی است که امکان خروج بریتانیا از مناسبات گمرکی «موقت» را فراهم آورد؛ طرحی که با هدف ممانعت از ایجاد مرز سخت بین ایرلند شمالی (در خاک بریتانیا) و جمهوری ایرلند در نظر گرفته شده است. وزرای مخالف اروپا در دولت ترزامیکه روز دوشنبه برای هماهنگ کردن تاکتیکهای خود در دفتر لیام فاکس وزیر بازرگانی دیدار کردند، تاکید دارند که بریتانیا بایستی حق خروج از مناسبات گمرکی را داشته باشد. اتحادیه اروپا بر یک مکانیزم بازبینی مشترک برای پایان دادن به مناسبات «موقت» تاکید دارد. قرار است این مناسبات تا دستیابی لندن و بروکسل به یک توافق تجاری دایمی ادامه یابد. وزرای مخالف اروپا به ویژه بر این مساله تاکید دارند که دیوان دادگستری اروپایی در هر مکانیزمی که برای ممانعت از ایجاد مرز سخت در ایرلند به اجرا در میآید، نقشی نداشته باشد. شماری از وزرای حامی برگزیت هشدار دادهاند که «عدم توافق» همچنان از هر توافقی که به معنای «گیر کردن» بریتانیا در اتحادیه گمرکی اروپایی باشد، بهتر است.
باتوجه به نزدیک شدن دو طرف به توافق، این احتمال وجود دارد که دامینیک راب و میشل بارنیه در مراحل نهایی مذاکرات شرکت و انگیزهای سیاسی برای گفتوگوها ایجاد کنند. اگرچه اتحادیه اروپا هم حصول توافق تا پایان روز چهارشنبه را خواستار است، اما تنها عده اندکی در بروکسل همچنان به حصول پیشرفت در این فاصله زمانی کوتاه امید دارند.
به گزارش رویترز، منابع دیپلماتیک در بروکسل گفتهاند که این بلوک سعی دارد به ترزا میدر جلب حمایت داخلی از یک توافق تا پایان همین هفته کمک کند تا امکان تصویب نهایی آن تا اواخر همین ماه پدید بیاید؛ آنها نگران این مساله هستند که هرگونه تاخیری در این روند احتمال مخالفت وزرای کابینه ترزا مییا پارلمان بریتانیا را افزایش دهد. اگر تاییدیه توافق برگزیت تا جلسه بعدی اتحادیه اروپا که برای روزهای 13 و 14 دسامبر برنامهریزی شده، به تعویق افتد، به این معنا خواهد بود که قانونگذاران بریتانیایی تا پیش از جلسه اول بعد از تعطیلات در تاریخ هفتم ژانویه درباره آن رایگیری نخواهند کرد. یکی از منابع آگاه اروپایی گفت: «این مساله فرصت زیادی را برای مخالفان توافق فراهم میآورد تا کمپینی برای رد آن تشکیل دهند. به همین دلیل است که همه در طرف ما تا این اندازه برای حصول توافق تا ماه نوامبر تلاش میکنند.»
اتحادیه اروپا و بریتانیا به توافقی نیاز دارند که امکان ادامه تجارت بین بزرگترین بلوک تجاری جهان و پنجمین اقتصاد بزرگ دنیا را فراهم آورد. ترزا میتلاش دارد به عضویت نزدیک به 46 ساله کشورش در اتحادیه بدون آسیب زدن به تجارت یا ناراحت کردن قانونگذارانی خاتمه دهد که در نهایت درباره سرنوشت هر توافق حاصله، تصمیمگیری خواهند کرد. تا زمان جدایی رسمی بریتانیا از اتحادیه اروپا طبق برنامهریزیهای قبلی (پایان مارس 2019) کمتر از پنج ماه مانده و مساله ممانعت از ایجاد مرز سخت در ایرلند همچنان بزرگترین مانع در حصول توافق است.
اگرچه لیدینگتون از احتمال حصول توافق ظرف امروز و فردا سخن گفته، اما این مساله احتمالا تاثیری بر مخالفتهای داخلی با ترزا مینخواهد داشت. بوریس جانسون وزیر پیشین امور خارجه بریتانیا که در اعتراض به طرح چکرز ترزا میاز سمت خود استعفا کرده، در رابطه با حصول توافق در آخرین لحظات گفت: «این نمایش نمیتواند هیچ کسی را گول بزند. این تاخیرها از پیش برنامهریزی شده هستند. توافق حاصل خواهد شد و به معنای تسلیم شدن بریتانیا خواهد بود.»