گزارشی از ردپای بن‌سلمان در قتل خاشقجی

۱۳۹۷/۰۸/۲۴ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۳۳۶۸۱
گزارشی از ردپای بن‌سلمان در قتل خاشقجی

گروه جهان| یک روز پس از اینکه نشریه نیویورک‌تایمز از نقش محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان سعودی، در قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد سعودی در کنسولگری این کشور در استانبول نوشت، رییس کمیته روابط خارجی مجلس سنای امریکا گفت که احتمال رای‌گیری درباره قطعنامه‌ای علیه عربستان سعودی به‌دلیل قتل جمال خاشقجی و نقش ریاض در جنگ یمن در این مجلس وجود دارد.

به‌گزارش یورونیوز، باب کورکر رییس کمیته روابط خارجی سنا، گفته در این قطعنامه درخواست قطع هرگونه کمک به ریاض برای جنگ در یمن مطرح شده است. رییس کمیته روابط خارجی مجلس سنا همچنین از احتمال رای‌گیری درباره طرح جلوگیری از فروش سلاح به عربستان سخن گفته است. باب کورکر گفته است: «سناتورها به‌دنبال راهی هستند تا انزجار خود را بابت اتفاقی که برای آن روزنامه‌نگار افتاد به عربستان نشان دهند. آنها همچنین می‌خواهند از شیوه‌ جنگ یمن ابراز نگرانی کنند.»

رییس کمیته روابط خارجی مجلس سنا از حزب جمهوری‌خواه همچنین گفته از مایک پمپئو وزیر خارجه، جیمز متیس وزیر دفاع، و جینا هسپل مدیر سیا، خواسته برای ادای شهادت محرمانه درباره نقش عربستان در جنگ یمن و قتل خاشقجی در این کمیته حاضر شوند. جمال خاشقجی دوم اکتبر پس از آنکه برای رسیدگی به امور اداری وارد ساختمان کنسولگری عربستان در استانبول شد، به قتل رسید. رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه، با تاکید بر اینکه این پرونده را تا روشن شدن تمامی ابعادش پیگیری خواهد کرد، گفته دستور قتل وحشیانه این روزنامه‌نگار در عالی‌ترین سطوح حکومت عربستان صادر شده است.

  نقش بن‌سلمان در قتل خاشقجی

نشریه نیویورک‌تایمز سه‌شنبه نوشته بود شواهدی قوی در رابطه با قتل خاشقجی موجود است که از دست داشتن محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان سعودی، در این ماجرا حکایت دارد. در این گزارش آمده که یکی از اعضای گروهی که خاشقجی را در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسانده، اندک زمانی پس از جنایت در ماه اکتبر در تماس تلفنی با یکی از افراد مافوق خودش گفته که به «رییس» اطلاع دهند ماموریت انجام شده است. ماموران امنیتی امریکایی بر این باورند که منظور از رییس، محمد بن‎سلمان بوده است اگرچه نامش در مکالمه تلفنی برده نشده است. بروس ریدل از کارمندان سابق سازمان سیا، در این باره به نیویورک‌تایمز گفته: «صحبت تلفنی‌ای مثل این، مدرکی کاملا جدی به حساب می‌آید.»

روزنامه صباح ترکیه هم نوشته دستگاه‌های تشخیصی اشعه ایکس در فرودگاه استانبول نشان داده کیسه‌های موجود در اختیار تیم ترور سعودی شامل یک قیچی بزرگ، یک ِاسکنر و یک دستگاه شوک الکتریکی بوده است. این کیسه‌ها همچنین شامل ۱۰تلفن همراه، ۵ دستگاه بی‌سیم برای تماس داخلی، ٢ سرنگ بزرگ، ٢ دستگاه شوک الکتریکی، ٣ منگنه بزرگ جراحی و یک شیء  بسیار برنده مانند چاقوی جراحی بوده است. این اطلاعات پس از خروج مجریان عملیات قتل خاشقجی از ترکیه به دست آمده است. مقام‌های ترکیه به‌دلیل مصونیت دیپلماتیک نتوانستند کیسه‌ها را بازرسی کنند. نشریه نیویورک تایمز پیش‌بینی کرده که با مدرک مزبور فشار بر کاخ سفید افزایش خواهد یافت تا به اقدامی علیه عربستان دست بزند؛ به‌ویژه اینکه هفته پیش نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای امریکا شکستی سخت را برای دونالد ترامپ رقم زد و دموکرات‌ها اکثریت را در مجلس نمایندگان امریکا کسب کردند، یکی از سیاستمداران دموکرات ریاست کمیته امنیتی را برعهده خواهد گرفت.

  خشمگین از خیانت ترکیه

گاردین هم با اشاره به تبعات ترور خاشقجی و تضعیف محمد بن‌سلمان نوشته، رهبران عربستان به‌دنبال قتل خاشقجی به شکلی آشکار پشیمان و توبه‌کار به نظر می‌رسند؛ با این حال در محافل خصوصی اعضای ارشد دربار آل‌سعود از جمله ولیعهد، بخشی از تقصیر را به‌دلیل موج نفرت جهانی از بابت این اتفاق به گردن ترکیه می‌اندازند و می‌گویند اگر آنکارا به قوانین منطقه‌ای پایبند بود این اتفاق می‌توانست مهار شود. به‌گفته برخی منابع نزدیک به دربار سلطنتی عربستان از جمله دلایل انزجار سعودی‌ها از آنکارا، این دیدگاه است که اردوغان با افشای جزئیات تحقیقات و نپذیرفتن فرستادگان عربستان و رد پیشنهاد غرامت چشمگیر، به ریاض خیانت کرده است.

نشریه گاردین نوشته: «آنکارا ظاهرا به‌دنبال منزوی کردن محمد بن‌سلمان از طریق لفاظی‌های هدفمند چند هفته‌ای بوده و در آنها از پادشاه عربستان خواسته پسرش را مهار کرده و به راه‌های متعارف‌تر اداره امور رو بیاورد. بازگشت احمد بن عبدالعزیز در اوایل ماه جاری به ریاض که تنها برادر تنی زنده پادشاه است به عنوان اولین گام برای بازیابی نظم قدیمی که در آن تصمیم‌گیری با رایزنی گسترده در میان قدیمی‌ها گرفته می‌شد، تلقی شده است. یک چهره بلندپایه دیگر یعنی خالد الفیصل، رهبری هیات عربستان برای دیدار با اردوغان در اکتبر را به عهده داشت و خود پادشاه نیز در نشست‌ها مشهودتر و صریح‌تر بوده است. اما اردوغان هنوز نسبت به باقی ماندن محمد بن‎سلمان در قدرت متقاعد نشده است. برای همین بود که او اوایل هفته جاری مدعی شد عربستان، امارات، بریتانیا، فرانسه و آلمان فایل‌های مربوط به قتل خاشقجی را که به دست یک تیم ۱۵ نفره امنیتی عازم شده به استانبول به قتل رسید تحویل گرفته‌اند. جاستین ترودو نخست‎وزیر کانادا، تایید کرد که ماموران اطلاعاتی کانادا به این فایل‌های صوتی گوش دادند و آلمان نیز بعد از آن این موضوع را تایید کرد تا در ظاهر تلاش هماهنگی برای حفظ فشار بر عربستان انجام شود.» گاردین در انتها به نقل از منابع مطلع نوشته: «محمد بن‌سلمان بال‌هایش قیچی شده است، تردیدی در این مورد وجود ندارد. او دیگر تکبر سابق را ندارد و از گام‌های اشتباه می‌هراسد.»