عراق چگونه صدرنشین مقاصد صادراتی شد

دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق معتقد است که عراق می‌تواند در دوران تحریم، علاوه بر اینکه بازار مناسبی برای کالاهای ایرانی باشد، از طریق دسترسی‌هایی که به بنادر کشورهای ثالث دارد، نیازهای ایران را نیز تامین کند. بررسی آمار صادرات غیرنفتی ایران طی هفت ماهه نخست سال 1397 حکایت از آن دارد که کشور عراق در جایگاه نخست مقاصد صادراتی ایران قرار گرفته است. عراق که در مدت مشابه سال 1396 در ردیف سوم مقاصد صادراتی ایران قرار داشت، در سال 97 رقیب قدرتمند خود، یعنی چین را کنار زده و صدرنشین شده است. همچنین بر اساس این آمار، 21 درصد صادرات ایران به عراق صورت گرفته و مقایسه ارزش دلاری صادرات ایران به عراق در هفت ماهه نخست سال 1397 نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشدی معادل 55 درصد نشان می‌دهد. اما صدرنشینی عراق در میان کشورهای هدف صادراتی چه معنا و مفهومی دارد؟ در همین رابطه، سیدحمید حسینی، بر این باور است که عراق می‌تواند به یکی از مقاصد عمده کالاهای صادراتی ایران در بلندمدت تبدیل شود و آمار تجارت خارجی ایران طی شش ماه گذشته نیز نشان داده که عراق از چنین ظرفیتی برخوردار است. او در ادامه گفت: از یک منظر، عراق قادر است با امارات رقابت کند و از منظر دیگر، احتمالاً بتوان در شرایط تحریم، بخشی از نیازهای کشور را با توجه به منابع مالی که از تجارت با عراق به دست می‌آید، از طریق این کشور که به بنادر اردن، ترکیه و کویت دسترسی دارد، تامین کرد.دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق در تحلیل دلایل افزایش صادرات ایران به عراق گفت: یکی از مهم‌ترین دلایل این رشد، می‌تواند ناشی از آن باشد که صادرکنندگان به دلیل اعمال تحریم‌ها، کالاهای خود را از طریق عراق صادر می‌کنند. در عین حال، بازار عراق پس از داعش، ثبات پیدا کرده و وضعیت اقتصادی این کشور تا حدودی بهبود یافته است. بدین‌ترتیب، رشد صادرات ایران به عراق ممکن است به دلیل افزایش مصرف عراقی‌ها رخ داده باشد. اما عامل دیگری که حسینی آن را در افزایش واردات عراق از ایران اثر گذار دانست، افزایش قیمت ارز در ایران و رقابتی شدن کالاهای ایرانی است. او با بیان اینکه کاهش ارزش پول ملی و افزایش قیمت ارز، کالاهای ایرانی را رقابتی‌تر کرده است، افزود: مسوولان می‌خواهند این مساله را القا کنند که افزایش نرخ ارز، تاثیری بر صادرات کالا نداشته است. در حالی که رشد صادرات به کشورهایی نظیر عراق، افغانستان و روسیه که کمتر از تحریم‌های ایران تبعیت کرده‌اند، قابل لمس است. در واقع به دنبال افزایش قیمت ارز در ایران، کالاهای ایرانی نیز در این بازارها رقابتی‌تر شده‌اند.