رفع اختلافات با اروپا در گرو حفظ برجام

گروه ایران|

علی اکبر صالحی پاشنه آشیل روابط ایران با غرب را بی‌اعتمادی دو طرف به یکدیگر می‌داند. رییس سازمان انرژی اتمی ایران که به بروکسل رفته، در گفت‌وگو با‌ یورونیوز می‌گوید که اگر ایران و اروپا بتوانند برجام را حفظ کنند، می‌توانند گام‌های دیگر را برای رفع اختلافات با یکدیگر راحت‌تر بردارند؛ از جمله اختلافات حقوق بشری ایران و اروپا که به گفته صالحی با حفظ برجام، زمینه برای گفت‌وگو درباره آن فراهم می‌شود. صالحی در گفت‌وگوی خود با رسانه اتحادیه اروپا، از سیاست‌های جمهوری اسلامی درباره توافق هسته‌ای گفت و همچنین سیاست‌های عربستان در قبال ایران و امریکا در مواجهه با جهان را به چالش کشید. رییس سازمان انرژی اتمی ایران تاکید کرد که در حال حاضر ایران به توافق هسته‌ای پایبند بوده و تا به امروز تمام کارهای خود را در چارچوب برجام انجام داده است. برای همین است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تا به حال 13 بار تایید کرده که ایران به تعهداتش عمل کرده است. صالحی با اشاره به اینکه ایران هیچ‌کاری را فعلا خلاف تعهدات خود نکرده و نخواهد کرد، ادامه این رویه را تا زمانی دانست که مقامات ارشد جمهوری اسلامی روند فعلی را مثبت ارزیابی کنند: « اگر دستوری صادر بشود که برجام تمام شد و شما بروید کارتان را انجام بدهید، ما خیلی راحت می‌توانیم برگردیم.» معاون رییس‌جمهور همچنین تاکید کرد که آنچه در این باره می‌گوید، یک بلوف نیست، با این حال به عنوان کسی که در بخشی از فرآیند مذاکره بوده و اصل برجام را در جهت منافع ملی ایرانی می‌داند، نمی‌خواهد چنین روزی را ببیند. با این همه او تاکید کرد: «ما می‌توانیم به شرایط سابقمان برگردیم؛ نه فقط به شرایط سابق بلکه به شرایط خیلی بالاتر. الان مقام معظم رهبری فرمانی را در چهاردهم خرداد ماه صادر کردند که ایران زیرساخت‌های تولید 190 هزار سو را فراهم کند که ما فراهم کردیم. یعنی الان اراده شود و مسوولان سیاسی ارشد نظام دستور بدهند که بروید 190 هزار سو ظرفیت غنی‌سازی ایجاد کنید، الان آمادگی‌ا‌ش را داریم.»صالحی همچنین گفت که این حرفش به معنای آن نیست که ایران بخواهد اورانیوم با این میزان تولید کند، بلکه تاکید بر این است که زمینه آن را دارد.

   ایران مکمل اروپا

رییس سازمان انرژی اتمی در ادامه، ایران را کلید طلایی منطقه خاورمیانه خواند که می‌تواند مکمل خوبی برای اروپا باشد. به گفته او «ایران یک قدرت است؛ قدرتی متکی به ذات خودش است.» صالحی در نقطه مقابل ایران، عربستان را مثال زد که به اعتقاد او «با همه قدرت اقتصادی متکی به ذات خودش نیست. چیزی از خودش ندارد. او اجرا‌کننده دستورات ترامپ است. ترامپی که با عبارات تحقیر‌کننده‌ای با عربستان صحبت می‌کند و عربستان باید اجابت کند.» رییس سازمان انرژی اتمی ایران همچنین معتقد است: «این واقعیت را اروپا درک کرده که ایران خودش تصمیم می‌گیرد و می‌داند که برای آینده خاورمیانه اگر با ایران تعامل نداشته باشد، خاورمیانه در شرایط نامستقر و نامعلومی خواهد بود.»

او درباره نوع مواجهه عربستان با ایران افزود: «خلیج‌فارس یک شریان حیاتی است. ما می‌خواهیم خلیج فارس همیشه در امنیت و ثبات و آسایش باشد. ما نمی‌خواهیم کشورهای منطقه به هم بریزند. نمی‌دانم عربستان به چه دلیلی یا توجیهی ایران را به عنوان یک دشمن برای خودش ساخته است. آیا ما نظری به خاک آنها داریم؟ آیا چشمداشتی به نفت آنها داریم؟ ما هم خاک زیاد داریم و هم نفت و گاز داریم و هم هشتاد میلیون جمعیت فرهیخته، چابک و پرتلاش داریم. ما از عربستان چیزی نمی‌خواهیم. متاسفانه عربستان در شرایطی قرار گرفته است که هم زندگی را برای خودش سخت کرده و هم برای منطقه و هم برای دیگران. اینجا است که ایران می‌تواند مهم باشد و نقش سازنده‌ای در منطقه بازی کند.»

   به‌هم ‌ریختگی سیاسی در امریکا

سیاست‌های دولت ترامپ در قبال ایران و جهان بخش دیگری از گفت‌وگوی صالحی با یورونیوز را به خود اختصاص داد. رییس سازمان انرژی اتمی هم امریکا در دوران ترامپ را به انسانی مست تشبیه کرد که ممکن است مشکلات زیادی ایجاد کند: « بسیار روشن و بدیهی است که نه فقط مردم ما در ایران بلکه دیگر مردم در اروپا و گوشه گوشه دنیا می‌بینند کشوری مثل امریکا که از جایگاه ویژه اقتصادی، علمی، قدرت نظامی و ... برخوردار است تبدیل به کشوری شده که دچار تشویش یا به هم ریختگی سیاسی است. امریکا سیاست آشفته‌ای را در پیش گرفته است و همه را هم گیج کرده است. چون مثل یک انسان مستی است که این ور و آن ور می‌رود و ممکن است مشکلات بیشتری ایجاد کند.» صالحی معتقد است که «همه باید کمک کنند تا دولت امریکا از این مخمصه‌ای که برای خود ایجاد کرده است خارج شود.»

صالحی در بخش دیگری از گفت‌وگو، ایران را قدرت نوظهوری خواند که برخی کشورها با فشار اقتصادی قصد از بین بردن استقلال سیاسی‌اش را دارند. او دولت ایران را برآمده از اراده ملی و انتخابات دانست که بر در نقطه مقابل دیگر کشورهای خاورمیانه است که توسط یک قبیله اداره می‌شود. با این حال، صالحی اذعان کرد که فشارهای خارجی بر اقتصاد ایران تاثیر منفی گذاشته، چنانکه او به مصاحبه‌گر یورونیوز می‌گوید که تا سال پیش حقوقش حدود 3هزار دلار در ماه بوده، اما در این چندماه به 700 دلار رسیده است. صالحی می‌گوید که مردم ایران واقعیت را می‌بینند که این وضعیت عمدتا ناشی از فشار خارجی است. هر چند صالحی اذعان می‌کند که بخشی از مشکلات فعلی به عملکرد مسوولان ایرانی باز می‌گردد.