غول‌های نفتی؛ در کنار هم
بلومبرگ|
ترجمه|علیرضا کیانی|
روسیه و عربستان سعودی روی تمدید موافقت‌نامه همکاری خود برای مدیریت بازار نفت تا سال 2019 به توافق رسیدند. این توافق به اوپک‌پلاس مشهور شده است. با این همه، مسکو و ریاض هنوز روی مقیاس سطح کاهش جدید در میزان تولید توافقی نکرده‌اند.
به گزارش بلومبرگ، ولادیمیر پوتین روز شنبه و پس از ملاقاتی که در حاشیه اجلاس سران گروه 20 در بوینوس‌آیرس با محمد بن سلمان داشت، خبر استمرار همکاری میان دو کشور را اعلام کرد. این اظهارنظر رییس‌جمهوری روسیه راه را برای دستیابی به توافقی در نشست وزاری اوپک که در هفته آتی در وین برگزار می‌شود، هموار می‌کند. تا همین جای کار هم هیات‌های نمایندگی در اوپک اعلام کرده بودند که رهبران کشورهای متبوعشان نظری مساعد نسبت به توافقی جدید دارند. با وجود این مسائل بسیاری هنوز مورد بررسی قرار نگرفته است که از این میان می‌توان به سطح جدید کاهش تولید اشاره کرد.
رییس‌جمهور روسیه در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه هنوز تصمیم نهایی در مورد «حجم کاهش تولید نفت خام» گرفته نشده است، گفت: «ما در کنار عربستان سعودی این مهم را به سرانجام می‌رسانیم». پوتین بعد از اشاره به عزم دو کشور برای ادامه همکاری‌ها اظهار کرد: «هر رقمی که برای کاهش تولید اعلام شود بر اساس تصمیم مشترک خواهد بود. ما موافقت کرده‌ایم که وضعیت بازار را رصد کنیم و به سرعت نسبت به آن واکنش نشان دهیم».
بطور همزمان، عربستان سعودی نیز از طریق شبکه خبر دولتی خود اعلام کرده است که ریاض و مسکو در بوینوس‌آیرس مباحثاتی درباره «بازگرداندن توازن» به بازار نفت با یکدیگر داشته‌اند. اخبار بیرون آمده از این «مباحثات» نشان می‌دهد که با وجود اینکه هر دو طرف درباره پیشرفت و ادامه همکاری‌ها صحبت‌کرده‌اند، نه طرف روس و نه طرف سعودی بطور رسمی از میزان کاهش تولید سخنی به میان نیاورده‌اند.در همین‌باره، درک برور، مدیر شرکت آر‌اس انرژی به بلومبرگ می‌گوید: «این مباحثات می‌تواند گشایشی بزرگ در رابطه میان اوپک و غیر اوپک محسوب شود. اما در حال حاضر، جزییات از اهمیت حیاتی برخوردار است. مثلا اینکه به چه میزان، از کی و برای چه مدت کاهش در تولید اتفاق خواهند افتاد و استمرار خواهد یافت. همچنین سهم اعضا از میزان کاهش نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است». در ابتدای هفته گذشته، یک گروه مشاوره که به سازمان کشورهای صادرکننده نفت خدمات ارایه می‌کند به وزاری اوپک گفت که در بازار «مازاد عرضه» وجود دارد و برای ایجاد توازن در بازار، تولید باید به میزان 1 میلیون 300 هزار بشکه در روز نسبت به سطح تولید در ماه اکتبر، کاهش باید. طرح این گروه مشاوره لازم‌الاجرا نیست و وزرای اوپک در گذشته نیز دستورکارهای متفاوتی را برگزیده‌اند. با وجود این، صرف این مطلب که طرف عرضه بازار اشباع شده است خود نشان از این دارد که این کارتل نفتی در حال مهیا کردن زمینه برای اقدامات بعدی است.
سازمان کشورهای صادرکننده نفت در حال حاضر 4 بشکه از هر 10 بشکه نفت تولید شده در جهان را به بازار عرضه می‌کند. برای نخستین‌بار پس از سقوط قیمت‌ها در ماه نوامبر و ثبت بزرگ‌ترین ریزش ماهانه از زمان بحران مالی سال 2008 به این سو، وزرای نفت و انرژی کشورهای عضو این سازمان در تاریخ 6 دسامبر در وین گرد هم می‌آیند تا درباره کاهش تولید نفت بحث کنند.
افزایش تولید از سوی عربستان، روسیه و تولید‌کنندگان نفت شیل در ایالات‌متحده، در کنار کاهش رشد تقاضا و اعطای معافیت از سوی امریکا به مشتریان اصلی نفت ایران باعث شد تا شاخص نفت جهانی، برنت، از ابتدای ماه اکتبر به این سو، یک‌سوم ارزش خود را از دست بدهد. در ابتدای ماه اکتبر، نفت خام دریای شمال با رسیدن به قیمت 86 دلار و 76 سنت در هر بشکه توانست رکوردهای 4 ساله خود را بشکند. اما از آن به بعد، برنت در یک مسیر نزولی حرکت کرده و در روز جمعه، یعنی آخرین روز کاری بازار در هفته گذشته، به قیمت 58 دلار در هر بشکه رسیده است.
در طول هفته گذشته، بازار نفت به دلیل انتظارات متفاوت معامله‌گران از نتایج نشست وین، دستخوش نوسان بود. مایک ویتنر، محقق ارشد بازار نفت در بانک سوسیته جنرال در این باره به بلومبرگ می‌گوید: «تصور بازار این است که اوپک تولید خود را کاهش دهد. با این وجود، دو عقیده وجود دارد؛ یکی اینکه سطح کاهش آنقدر بزرگ نخواهد بود و دوم اینکه برای خشمگین نکردن رییس‌جمهور امریکا، پیام کاهش تولید به صورت تعمدی ناواضح باشد». دونالد ترامپ، در خفا و آشکارا به عربستان سعودی گفته است که خواسته او نفت ارزان است. رییس‌جمهور امریکا حتی عیان کرده که زمانی که در ماه اکتبر، برنت به 80 دلار در هر بشکه رسیده بود، در تماسی تلفنی، ولیعهد عربستان را «به باد انتقاد» گرفته است. پیش از سقوط قیمت نفت، عربستان از خواسته‌های ترامپ تبعیت می‌کرد. تا جایی که تولید این کشور در ماه نوامبر تا 11 میلیون بشکه در روز افزایش یافت تا رکورد تاریخی جدید را به ثبت رساند. کاخ سفید در پیامی توییتری رضایت خود را از این اقدام ریاض را نشان داد.
معمای حیاتی
در حال حاضر برای محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی و حاکم بلامنازع در این کشور، معما رسیدن به
2 هدف متعارض است؛ اولی راضی نگه داشتن رییس‌جمهور امریکاست و دومی بالا نگه داشتن قیمت نفت به میزانی که بودجه عربستان سعودی را در سطحی متوازن قرار دهد. قتل روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست که حتی سازمان اطلاعات مرکزی امریکا، سی‌آی‌ای، آن را به راس حاکمیت عربستان نسبت داده، باعث شده تا فشارها بر عربستان بیشتر شود. با این همه و با وجود فشار سناتورها و دیگر بازیگران قدرت در واشنگتن، دولت دونالد ترامپ هنوز پشت رهبر سعودی را خالی نکرده است.پوتین و بن‌سلمان، خصومت طولانی میان دو صادرکننده بزرگ نفت جهان را در سال 2016 را کنار گذاشتند و با همکاری یکدیگر از آن زمان تاکنون توانسته‌اند توافق نفتی اوپک‌پلاس را مهندسی کنند. قبض قدرت در مسکو و ریاض توسط رییس‌جمهور و ولیعهد دورنمای این همکاری را، حداقل در افق کوتاه‌مدت، تضمین می‌کند.
