کاندیداهای ورود به آسمان ایران

طی دو سال گذشته و از زمان اجرای برجام تا خروج امریکا از این تفاهم نامه، 16 هواپیمای نو وارد ناوگان هوایی ایران ایر شد که 3 فروند آن ایرباس و مابقی ATR بودند. این درحالی است که براساس برنامه قرار بود 200 هواپیمای نو به ناوگان هما اضافه شود اما سنگ اندازی‌های امریکا و نبود منابع مالی مناسب برای تأمین هزینه‌های خرید هواپیما طی این مدت مانعی جدی برای اجرای قراردادها بودند.

پس از خروج امریکا از برجام هم در گام نخست شرکت امریکایی بویینگ به صورت یکطرفه از قرارداد خارج شد و پس از آن ایرباس هم اعلام کرد که تمایلی برای مقابله با امریکا و فروش هواپیما به ایران در زمان تحریم‌ها را ندارد، شرکت ATR هم که تا آخرین روزها پیش از آغاز تحریم‌ها همکاری خود را برای فروش هواپیما به ایران ادامه داد هم‌اکنون در حال رایزنی برای فروش هواپیماهای سفارشی ایران به کشورهای دیگر است و دیگر امیدی برای خرید هواپیماهای نو از این 3 شرکت سازنده وجود ندارد. البته چندی پیش علی اصغر فخریه کاشان، مشاور وزیرراه و شهرسازی سابق از تلاش‌هایی برای تعلیق یکساله قراردادهای امضا شده با بویینگ و ایرباس خبر داد، اما با بازنشستگی این مقام ارشد مذاکره‌کننده برای امضای قراردادهای خرید و فروش هواپیما و تغییر وزیرراه و شهرسازی، به نظر می‌رسد که دیگر مانند گذشته عزمی برای پیگیری این قراردادها وجود ندارد. هم‌اکنون دو راه پیش روی صنعت هوایی ایران برای نوسازی وجود دارد یا باید اقدام به خرید یا اجاره هواپیماهای دست دوم با عمر بالای 15 سال کنیم یا اینکه به فکر خرید یا اجاره هواپیماهای نوی بلوک شرق باشیم. دراین میان اهمیت نوسازی ناوگان هوایی ایران و تاثیر آن بر اقتصاد کشور و حجم گردشگران خارجی و ... بهانه‌ای شد تا روزنامه تعادل گزارشی از گزینه‌های پیش روی این صنعت برای نوسازی ناوگان تدوین کند.

    آنتونوف

در سال ۱۹۹۶ شرکت هواپیماسازی آنتونوف قراردادی را با شرکت هواپیماسازی هسا ایران امضا کرد که به موجب آن اجازه‌نامه تولید این هواپیما در ایران و در استان اصفهان تحت نام ایران-۱۴۰ فراز (AnIr140) صادر شد.

    براساس آمار منتشر شده فقط 7 فروند از این هواپیما در ایران تولید شد که 4 فروند آن سقوط کردند. اگرچه طبق گفته برخی منابع ۱۳ فروند از این نوع هواپیما در ایران تولید شده و ۳۰ فروند در خارج از ایران که نمونه ایرانی فقط ۲ سقوط داشته که یک فروند در شرکت هسا و قبل از شروع پروازهای مسافری بوده ‌است.

    هرچند هواپیمای آنتونوف به مرحله تولید رسید، اما با توجه به ثبت حوادث و سقوط‌هایی که در سال‌های گذشته داشت، طرح آن متوقف شد.

   دبیرانجمن شرکت‌های هواپیمایی چندی پیش اعلام کرد که ایرلاین‌های ایرانی تمام گزینه‌های موجود در بازار را برای تامین ناوگان مورد نیاز خود بررسی می‌کنند، اما فعلا شرکت هواپیماساز آنتونوف جزو گزینه‌ها نیست و مذاکره‌ای برای خرید این هواپیماها وجود ندارد.

   به نظر می‌رسد با توجه به آنکه حوادث تلخ سقوط هواپیماهای شرقی مانند توپولوف و آنتونوف اوکراین، نظر مردم را نسبت به این نوع از هواپیماها تغییر داده است و ایرلاین‌ها دیگر تمایلی برای خرید این هواپیما یا آغاز همکاری با این شرکت را ندارند، البته یکی از مدیران شرکت آنتونوف در روزهای گذشته، برای حضور در بازار ایران ابراز خوش‌بینی کرده است.

   با وجود نبود استقبال لازم از سوی ایرلاین‌های ایرانی برای خرید هواپیماهای آنتونوف، شاید مسوولان این شرکت همچنان به دنبال پیگیری همان طرح‌های سابق باشند.

    سوخو 100

   ایران برای خرید هواپیما سوخو ۱۰۰ روسیه، با این شرکت مذاکراتی داشته، اما سد دریافت مجوز از وزارت خزانه‌داری امریکا، مانع از این اتفاق شده است.

   شرکت سوخو برنامه دارد تا با دور زدن تحریم‌ها، مشارکت امریکا در قطعات هواپیمای مسافربری خود را به کمتر از ۱۰ درصد برساند و اگر این امر اجرایی شود، می‌توان به خرید هواپیماهای سوخو فکر کرد.

   قطعا شرکت سوخو برای فروش هواپیماهای خود باید استانداردهای لازم را تامین کرده و مجوزها را دریافت کند و اگر بنا باشد ایرلاین‌های ایرانی این هواپیما را خریداری کنند، سازمان هواپیمایی کشوری، باید بر آن نظارت لازم را داشته باشد و پس از صدور مجوز، این هواپیما می‌تواند در آسمان ایران پرواز کند.

   نگاه متخصصان هوایی به سوخو بهتر از آنتونوف است. برخی از این کارشناسان معتقدند با توجه به اینکه بسیاری از فرودگاه‌های کشور به دلیل نبود هواپیماهای زیر 100 صندلی بلا استفاده باقی مانده‌اند، هواپیمای سوخو 100 با توجه به قابلیت‌ها و توانمندی‌ها و همچنین زیر 100 نفره بودن می‌تواند فرودگاه کوچک کشور را به یکدیگر وصل کند.

   به گفته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، میانگین قیمت هواپیمای سوخو 100 بسته به آپشن‌های آن 20 تا 25 میلیون دلار است.

   به گفته کارشناسان صنعت هوایی، تکنولوژی هواپیمای سوخو به روزتر از توپولف است و قابل مقایسه با یکدیگر نیستند.

   بطور قطع قیمت فروش این هواپیماها متفاوت از قیمت کاتولوگ خواهد بود، چراکه یک‌سری از آپشن‌ها و تجهیزات آن تغییر می‌کند و در ادامه مذاکرات چانه‌زنی‌هایی هم در مورد تعیین نرخ انجام می‌شود.