عقب‌نشینی ماکرون در برابر آشوب «جلیقه‌زردها»
گروه جهان|
ادوارد فیلیپ نخست‌وزیر فرانسه اعلام کرد اجرای طرح افزایش مالیات سوخت که به ناآرامی‌های گسترده و خشونت‌آمیز در این کشور منجر شد، برای مدت زمان شش ماه به تعویق خواهد افتاد. فیلیپ هدف از این تعلیق را پایان دادن به خشونت‌ها و بازگرداندن نظم عمومی اعلام کرد. این اولین مرتبه در دوران ریاست‌جمهوری 18 ماهه امانوئل ماکرون است که در مواجهه با تظاهرات خیابانی از اجرای تدابیر مدنظر خود عقب‌نشینی می‌کند. رییس‌جمهوری جوان فرانسه پیش‌تر گفته بود که در مقابل اعتراض‌ها کوتاه نمی‌آید، اما ظاهرا دولت او این مرتبه تصمیم به مصالحه گرفته است. احتمالا کاهش میزان محبوبیت او در نظرسنجی‌های اخیر در این تصمیم‌گیری بی‌تاثیر نبوده است.
دولت امانوئل ماکرون قصد داشت از ماه ژانویه در تلاش برای ممانعت از افزایش تولید گازهای گلخانه‌ای و انتشار دی‌اکسیدکربن، مالیات بر بنزین و گازوئیل را به ترتیب 2.9 و 6.5 درصد لیتر افزایش دهد و شهروندان فرانسه را به استفاده از خودروهای الکتریکی یا خودروهای هیبریدی (برق-بنزین) ترغیب کند. اما این سیاست‌گذاری پیشنهادی به چندین هفته تظاهرات خشونت‌آمیز در فرانسه توسط جنبش موسوم به «جلیقه زردها» انجامید. شرکت‌کنندگان در این تجمعات اعتراضی جلیقه‌های ایمنی شبرنگ را که طبق قانون، وجودشان در خودروها در فرانسه الزامی است، به تن کرده‌اند و همین مساله سبب شده به جلیقه زردها مشهور شوند.
به نوشته یورو نیوز، فیلیپ عصر سهشنبه در یک نشست خبری از تعلیق برنامه افزایش مالیات سوخت خبر داد. این تصمیم در جریان نشست فوق‌العاده بحران در کاخ الیزه به ریاست ماکرون و با حضور ده نفر از وزرای کابینه او از جمله کریستوف کاستانر، وزیر کشور، اتخاذ شده است. ماکرون برای شرکت در این نشست، مجبور شد سفر برنامه‌ریزی شده خود به صربستان را به تعویق اندازد. منابع نزدیک به مقامات رسمی در پاریس به خبرگزاری فرانسه گفتند که دولت تصمیم دارد علاوه بر تعویق اجرای طرح مالیات بر سوخت، تدابیر دیگری نیز برای آرام کردن فضای اعتراضی و راهی برای خروج از بحران بیابد.
لغو برنامه دیدار با نمایندگان جلیقه‌زردها
همزمان با انتشار خبر مربوط به تعویق طرح دولت، دفتر نخست‌وزیری فرانسه اعلام کرد که ادوارد فیلیپ برنامه دیدار بعد از ظهر سهشنبه با نمایندگان جلیقه‌زردها را لغو کرده است. دلیل این امر همان تصمیم دولت برای تعویق طرح افزایش مالیات سوخت اعلام شد. اگرچه فرانسه هنوز در شوک خشونت‌های روز شنبه به‌ویژه در پاریس به سر می‌برد، اما استانیسلاس گرینی نماینده جدید حزب حاکم می‌گوید که تصمیم تعویق افزایش مالیات‌ها اوضاع را در کشور آرام خواهد کرد.
با این حال، تا ساعات پایانی شامگاه سهشنبه تغییر قابل‌توجهی در اوضاع مشاهده نشد. بسیاری از جلیقه‌زردها که این تصمیم دولت را ناکافی می‌دانند، در پاسخ به فراخوان برای «سهشنبه سیاه» همچنان به اعتراض‌های خود ادامه دادند. اعتراض‌ها و درگیری با پلیس در جزیره رئونیون نیز در تا نیمه شب سهشنبه ادامه داشت. رئونیون یکی از جزایر تحت حاکمیت فرانسه در اقیانوس هند است. روز سهشنبه در منطقه برون واقع در شرق لیون هم گروهی از دانش‌آموزان دبیرستانی با تعطیل کردن کلاس‌ها در خیابان تجمع کردند و در برابر ماموران پلیس سطل‌های زباله را آتش زدند.
به‌دنبال آشوب و ناآرامی که سراسر فرانسه را دربرگرفته، جایگاه‌های توزیع سوخت در این کشور به‌شدت احساس ناامنی می‌کنند. به گزارش رسانه‌های فرانسوی، روز سهشنبه دست‌کم ۱۷۵ جایگاه پمپ بنزین در سراسر فرانسه مجبور به تعطیلی شدند و دلیل این تصمیم را اخلال در رسیدن تانکرهای حامل سوخت و همچنین نگرانی از حمله معترضان اعلام کردند. در روزهای گذشته جلیقه‌زردها بسیاری از راه‌ها را به نشانه اعتراض بسته و بدین‌ترتیب، در روند توزیع کالا و سوخت به وسیله کامیون‌ها اختلال ایجاد کردند.
خواسته‌های گوناگون
اگرچه جنبش خودجوش جلیقه‌زردها در ابتدا برای اعتراض به افزایش مالیات بر سوخت آغاز شد، اما تظاهرکنندگان به تدریج خواسته‌های دیگری همچون رسیدگی دولت به عدم افزایش دستمزدها، کاهش قدرت خرید مردم را نیز خواستار شدند. بنژامن کوشی، یکی از چهره‌های معروف این جنبش، درباره تصمیم جدید دولت به خبرگزاری فرانسه گفت که این تصمیم کافی نیست و دولت باید درباره «اصلاح وضعیت کلی مالیات‌ها»، «توزیع مجدد ثروت» و «برگزاری دایمی همه‌پرسی درباره موضوعات مهم اجتماعی» در سیاست خود بازنگری کند. پایگاه اینترنتی رادیو «فرانس انفو» با انتشار سیاهه‌ای از خواسته‌های جلیقه‌زردها که تاکنون مطرح شده، می‌نویسد که این خواسته‌ها فزاینده هستند و شمار آنها اکنون به ۴۸ مورد رسیده و حتی در برخی موارد با یکدیگر در تناقض هستند.
یکی از شخصیت‌های سیاسی برجسته فرانسه به نام اریک دروئه که به جنبش جلیقه‌زردها پیوسته، شدت بخشیدن به اعتراض‌ها در روز شنبه آینده را خواستار شده و گفته که عقب‌نشینی در برابر دولتی که محبوبیت خود را از دست داده جایز نیست. شنبه این هفته شمار شرکت‌کنندگان در تظاهرات در فرانسه به 136 هزار نفر رسید و در خشونت‌ها در پاریس دست‌کم 263 نفر زخمی و 412 نفر دستگیر شدند.
لازم به ذکر است که براساس آخرین نظرسنجی موسسه «ایفوپ» فرانسه، محبوبیت ماکرون و فیلیپ به‌ویژه در روزهای اخیر و در ارتباط با جنبش‌های اعتراضی به‌شدت کاهش یافته است. محبوبیت ماکرون با 6 درصد کاهش به ۲۳ درصد و محبوبیت ادوارد فیلیپ با ۱۰ درصد کاهش به ۲۶ درصد رسیده است. به گزارش هفته‌نامه خبری فرانسوی زبان «پاریس مچ»، میزان محبوبیت ماکرون اکنون با فرانسوا اولاند رییس‌جمهوری پیشین فرانسه در اواخر سال 2013 برابری می‌کند. اولاند، در میان روسای جمهوری تاریخ نوین فرانسه از کمترین سطح محبوبیت برخوردار بود.
