دود تفنگی وجود ندارد، دود «اره» است
ریاض با فشار امریکا، امیر قطر را به عربستان دعوت کرد
گروه جهان|
تعدادی از نمایندگان سنای امریکا پس از استماع گزارش سازمان سیا اعلام کردند که بی‌هیچ تردیدی محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان در جریان قتل جمال خاشقجی روزنامه‌نگار سعودی بود. لیندسی گراهام سناتور جمهوری‌خواه، پس از این جلسه گفت: «باید کور باشید تا نبینید که این قتل توسط افراد تحت رهبری محمد بن سلمان رهبری و سازماندهی شده است.»
به گزارش یورونیوز، گراهام ولیعهد عربستان را فردی دیوانه و خطرناک خوانده و گفته است محمد بن‌سلمان روابط امریکا و عربستان را به خطر انداخته و قابل اعتماد نیست. گراهام تاکید کرده که عربستان متحد استراتژیک امریکا است و باید روابط دو کشور نجات داده شود اما نه به هر قیمتی. لیندسی گراهام به طعنه گفته: «دود تفنگی وجود ندارد، دود اره است.» این سناتور جمهوری‌خواه همچنین افزوده: «قصد دارم طرحی درباره دست داشتن بن‌سلمان در این قتل با توجه به ادله و شواهد بسیار موجود صادر کنم، بعد از آن تحریم‌هایی را در چارچوب قانون مگنیتسکی بر مسوولان قتل اعمال کنم و دوست دارم به جهان بگویم اگر کسی تمایل به ائتلاف با امریکا دارد و می‌خواهد اقتصادش را با آن گره بزند و در تلاش برای عملیات نظامی مشترک است این پیش‌بینی‌ها را هم داشته باشد که باید در قبال اقداماتش پاسخگو باشد از جمله عدم دست داشتن در قتل وحشیانه خبرنگاران اگر این پیام را به جهان ندهیم جهان را تبدیل به جایی بسیار خطرناک خواهیم کرد.»
باب کورکر رییس کمیته روابط خارجی سنا، هم گفته به باور او اگر ولیعهد سعودی محاکمه شود ظرف حدود ۳۰ دقیقه هیات منصفه او را گناهکار اعلام خواهد کرد. باب کورکر گفته بن‌سلمان، آمریت، طراحی و نظارت بر قتل جمال خاشقجی را برعهده داشته است.
این اظهارات بلافاصله پس از جلسه نمایندگان سنای امریکا با جینا هسپل، رییس سیا درباره قتل خاشقجی عنوان شد. باب منندز سناتور دموکرات، نیز پس از این دیدار گفته که نظرش درباره دست داشتن ولیعهد عربستان در قتل خاشقجی تایید شده و حال اطمینان دارد که این قتل با هماهنگی محمد بن‌سلمان بوده است. او واکنش قوی امریکا به قتل خاشقجی را خواستار شده و تاکید کرده است که روابط واشنگتن و ریاض باید مورد بازنگری قرار گیرد. منندز همچنین خواستار پایان کمک امریکا به عربستان در جنگ یمن شده است.
دعوت امیر قطر به عربستان
ساعاتی پس از اینکه سناتورهای جمهوری‌خواه امریکایی از نقش محمد بن‌سلمان در قتل خاشقجی ابراز اطمینان کردند، شبکه خبری الجزیره گزارش داد که ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی، با ارسال دعوت‌نامه‌ای از شیخ تمیم بن حمد آلثانی امیر قطر، برای شرکت در نشست شورای همکاری خلیج فارس دعوت کرده است. این نشست نهم دسامبر در ریاض برگزار خواهد شد. دوحه هنوز اعلام نکرده که آیا در این نشست نماینده‌ای خواهد داشت یا خیر.
خبرگزاری بلومبرگ پیشتر به نقل از منابع مطلع نوشته بود دولت امریکا در تلاش است تا از فرصت پیش آمده به‌واسطه فشارهای بین‌المللی به عربستان سعودی به‌دلیل قتل خاشقجی برای حل مناقشه میان سعودی‌ها و قطر استفاده کند. به گفته یک مقام امریکایی، واشنگتن ریاض را برای توقف محاصره اقتصادی و سیاسی قطر تحت فشار قرار داده و خواستار آن است که بحران قطر حل شده و گام مشابهی هم در ارتباط با جنگ یمن برداشته شود.
دعوت از قطر در حالی صورت می‌گیرد که این کشور به شکلی نامنتظره اعلام کرده است از سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) خارج می‌شود. قطر به مدت ۵۷ سال عضو این سازمان بوده است. عربستان سعودی، امارات عربی متحده، بحرین و مصر که از ژوئن سال گذشته با متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم تحریم‌هایی علیه قطر وضع کردند. این کشورها برای قطر شروط ۱۳ گانه‌ای گذاشتند که تعطیلی شبکه تلویزیونی الجزیره، قطع رابطه سیاسی با ایران، اخراج اعضای اخوان‌المسلمین و تعطیلی پایگاه نظامی ترکیه در قطر از جمله آنهاست. تلاش‌های جامعه جهانی به‌ویپه ایالات متحده برای رفع این بحران تاکنون نتیجه‌ای نداشته است. حال شبکه الجزیره گزارش داده، کویت که طی این مدت برای میانجیگری بین قطر و عربستان تلاش بسیاری کرده ابراز خوش‌بینی کرده که شش عضو شورای همکاری خلیج فارس در نشست ریاض حضور خواهند داشت.
سال گذشته در اوج اختلافات دیپلماتیک بین اعضای شورای همکاری خلیج فارس نشست سران این شورا که قرار بود به مدت دو روز در کویت برگزار شود به‌دنبال غیبت سران عربستان سعودی، بحرین، امارات متحده عربی و عمان در همان روز اول پایان یافت.
نشریه رأی‌الیوم درباره احتمال رفع تنش‌های عربستان و قطر با فشار امریکا می‌نویسد: «حل بحران قطر بدون امتیازدهی طرف‌های ذینفع آن ممکن نیست؛ اکنون پرسش مهم این است که آیا دولت قطر حاضر خواهد شد خواسته‌های دشمنانش از جمله تعطیلی شبکه الجزیره را بپذیرد؟ بعید است که مقام‌های قطر این خواسته را قبول کنند اما در صورت وجود آشتی بین دو کشور عربستان و قطر، شاید دوحه تعهداتی در خصوص کاهش انتقادات از عربستان سعودی بدهند. دولت ترامپ برگه‌های بازی زیادی برای اعمال فشار بر متحدان عرب خود از جمله قطر دارد و لذا به نظر می‌رسد احتمال آشتی امروز بیشتر از زمان دیگری، قوت پیدا کرده است.»
