خبرنگاران و «جنگ حول حقیقت»
گروه جهان|
نشریه تایم جمال خاشقجی و چند روزنامهنگار دیگر را بهطور مشترک به عنوان «شخصیت سال» برگزیده است. تایم به همین مناسبت چهار روی جلد متفاوت را برای معرفی شخصیت سال ۲۰۱۸ به چاپ رسانده که یکی از آنها به جمال خاشقجی روزنامهنگار منتقد حکومت عربستان اختصاص دارد. این عنوان همچنین به چند روزنامهنگار دیگر نیز که در جریان وقایع و رویدادهای مختلف جان خود را از دست داده و یا در راه افشای حقایق به زندان افتادهاند، اختصاص داده شده است. در این میان بهطور مشخص از ماریا ریسا، روزنامهنگار منتقد فیلیپینی، «وا لون» و «کیاو سوئه او»،
دو خبرنگار میانماری رویترز که اکنون در زندان به سر میبرند و نیز هیأت تحریریه روزنامه محلی کاپیتال گزت که پنج عضو آن در تیراندازی 28 ژوئن در ایالت مریلند آمریکا جان باختند، نام برده شده است.
تایم با عنوان «نگهبانان و جنگ حول حقیقت» هشدار داده که مفهوم حقیقت و راستگویی به عنوان سنگ بنای دموکراسی در حال حاضر در جهان هدف حمله و تهدید است. تایم نوشته ترور خاشقجی در داخل کنسولگری عربستان در ماه اکتبر گذشته، نگاهها را به سوی ماهیت واقعی شاهزاده خندان (محمد بنسلمان) جلب کرد، کسی که به اصول اخلاقی پایبند نیست. این نخستین بار در تاریخ ۹۵ ساله این مجله است که موضوع شخصیت سال آن به حرفه روزنامهنگاری اختصاص مییابد. بر اساس گزارش انجمنهای مدافع روزنامهنگاران، شمار روزنامهنگاران زندانی در سراسر جهان طی سال ۲۰۱۷ به یک رکورد جدید رسیده است. کمیته حمایت از روزنامهنگاران در آمریکا در یک تحقیق مستقل و مبتنی بر اطلاعات مستند، تعداد روزنامهنگارانی را که سال گذشته در کشورهای مختلف جهان پشت میلههای زندان حبس شدند ۲۶۲ نفر اعلام کرده است. برخی از روزنامهنگاران و خبرنگاران در طول جنگ و مناقشهها جان خود را از دست دادند و برخی به واسطه انعکاس حقایق، برملا کردن فساد و اتخاذ رویکرد انتقادی نسبت به حکومتها تاوان پس دادهاند. جمال خاشقجی روزنامهنگار منتقد حکومت ریاض که بارها سیاستهای داخلی و خارجی محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان را به باد انتقاد گرفته بود یکی از آنهاست. او پس از تهدیدهای متوالی سرانجام از بیم جان مجبور به ترک کشورش شد اما از گزند تیغ حاکمان در امان نماند. خاشقجی که به عنوان یک مقالهنویس با تجربه برای روزنامه واشنگتنپست قلم می زد دوم اکتبر پس از ورود به کنسولگری کشورش در استانبول ترکیه سر به نیست شد و هنوز هیچ اطلاعی از محل دفن جنازه وی در دست نیست.
تایم در گزارش خود نوشته: «در جهانی که دیکتاتورهای جوان تلاش میکنند تا به روشهای مختلف چهره خود را صیقل دهند، رویارویی عریان ستمکاران خشمگین با مردی که سلاحش قلم بود، همه چیز را روشن کرد. ناامیدیها از ترس مردم نشات میگیرد، چرا که زورمندان جهان همیشه قدرتمند به نظر میرسند. اما برای دیدن واقعیت باید به جایی نگاه کنید که افراد شجاع جرات کردهاند وارد آن قلمرو شوند تا به شما نشان دهند که چه اتفاقهایی در حال وقوع است... امروز زمانی است که به واسطه افزایش شمار شهروندان آگاه دموکراسی باید پیش برود اما در عوض در حال عقبنشینی است. سه دهه پس از شکست یک استبداد خشن و بیرحم در جنگ سرد، امروز برند (سیاسی) به مراتب باهوشتری در حال پاگیری است که از تاریکی که ما را احاطه کرده تغذیه میکند. دیکتاتوریهای قدیمی از سانسور استفاده میکردند. اما دیکتاتورهای مدرن که متوجه شدند سانسور در این عصر کار دشواری است واقعیت و دروغ را در هم تنیدند و از طریق شبکههای اجتماعی مشروعیت طرفهای مقابل را به یغما بردند. دیوید پاتریکارکوس نویسنده کتاب «جنگ در 140 کاراکتر» میگوید اطلاعات غلط مدرن همان کارآیی تبلیغات سنتی را ندارد. آنها تلاش میکنند تا آب را بسوزانند. آنها تلاش میکنند تا چنان ملغمه و فضای مهآلودی را ایجاد کنند که برای مردم تشخیص حقیقت دشوار شود. جهان امروز بهنوعی توسط کسی رهبری میشود که بارها با لحنی ناخوشایند به رسانهها حمله کرده است»
تایم برای برگزیدن شخصیت سال ۲۰۱۸ فهرستی دهگانه را معرفی کرده بود که خاشقجی جایگاه هفتم این فهرست را به خود اختصاص داده بود. دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا، در رتبه یک این فهرست قرار داشت و دو هزار خانواده مهاجر که مقامات آمریکایی به بهانه اقامت غیر قانونی آنها را از فرزندانشان جدا کرده بودند، رتبه دوم را به خود اختصاص داده بودند. دیگر نامزدهای کسب عنوان «شخصیت سال» مجله تایم عبارت بودند از: ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه؛ رابرت مولر بازرس ویژه پرونده دخالت روسیه در انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا، رایان کوگلر کارگردان و فیلمنامهنویس آمریکایی، کریستین بلیزی فورد استاد روانشناسی کالیفرنیا که به عنوان نماد قربانیان تجاوز جنسی شناخته شد، فعالان کارزار دانشآموزی «راهپیمایی برای زندگیمان»، برای هدف کنترل فروش سلاح در ایالات، مون جائهاین رئیسجمهوری کرهجنوبی و مگان مارکل، عروس خانواده سلطنتی انگلیس.
نشریه تایم سال گذشته، گروهی از زنان و مردانی را انتخاب کرد که سکوتشان را درباره آزار جنسی شکستند و چهره سال 2017 خود را «شکنندگان سکوت» خوانده بود. تایم در سالهای گذشته گروه «مبارزان علیه بیماری ابولا» و همچنین گروه «معترضان بهار عربی» را بهطور گروهی به عنوان شخصیت سال خود برگزیده بود.