چرا تولیدکنندگان یک قدم از واردکنندگان عقب‌تر هستند
تولید یا فرآوری، از اصطلاحات علم اقتصاد، به معنی تهیه کالا و خدمات مورد نیاز با استفاده از منابع و امکانات موجود است. تولید نیازمند استراتژی جامع و کامل در فضای اقتصادی کشور است و منابع مالی باید درجهت تولید به کار گرفته شود و نباید به مونتاژ بسنده کنند.
تولید یک سری مبانی و زیر ساخت خاص خودش را می‌خواهد، زیرا این زیر ساخت‌ها هستند که تولید را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند و قبل از هر چیزی باید دقت کنیم تولید داخلی چیست؛ زیرا ممکن است محصول تولید شده که مهم‌ترین بخش آن طراحی محسوب می‌شود در خارج از کشور انجام شود و تنها مونتاژ آن در داخل کشور صورت پذیرد و سپس اسم آن را تولید می‌گذاریم اما به واقع این تولید نیست، بنابراین قبل از هر چیز باید مفهوم واقعی تولید مشخص شود که منظور از تولید داخلی چیست؟ تولید داخلی در صورتی معنای واقعی پیدا می‌کند که هم مواد اولیه‌اش تولید داخل و هم کار و دستمزد مهارت داخلی باشد و اینکه منابع مالی در داخل کشور تأمین شود و نیز دانش فنی تولید داخل باشد به عنوان مثال خودرویی که تمام قطعاتش خارجی باشد و در داخل مونتاژ شود، تولید واقعی داخلی نیست، زیرا تولید واقعی استراتژی‌های خاص خودش را دارد. شاید مهم‌ترین موانع حوزه تولید در ایران رویکردهای نامناسب به برنامه‌های توسعه، فقدان استراتژی‌های توسعه صنعتی، محیط کسب و کار نامناسب، ضعف حقوق مالکیت، مالیاتها، سیاست‌های تجاری ضدتوسعه، قاچاق، فقدان ظرفیت جذب سرمایه‌گذاری خارجی، تعدد قوانین دست و پاگیر، هزینه‌های عمرانی تولید، فساد و معضل تأمین مالی باشد.
بهره بانکی اجازه پاگرفتن به تولید کننده‌ها را نمی‌دهد
محمدرضا مرتضوی رییس خانه صنعت، معدن و تجارت تهران اظهار کرد: در کشور ایران قبل از اینکه کارخانه‌ای شروع به تولید کند باید بهره بدهد حتی تنفس وجود ندارد که کارخانه شروع به کار کند، چون در گذشته اینطور بود که کارخانه‌ای که می‌خواست وام بگیرد، یک وام ۱۰ ساله می‌گرفت و در دو سال اول که در حال ساخت و راه‌اندازی کارخانه بود بهره‌ای پرداخت نمی‌کرد.
وی افزود: بانک‌ها دیگر تسهیلاتی که به صرف تولید و تولیدکننده باشد را پرداخت نمی‌کنند. بانک‌ها تمام نقدینگی خود را جمع کرده و در جایی که سود بدون دردسرد وجود دارد مثل ساخت پاساژ، ساختمان، خرید ملک و غیره سرمایه‌گذاری می‌کنند. مقام معظم رهبری در دیداری که اخیرا با مسوولان کشور داشتند فرمودند: “وقتی از جایی در حال عبور بودند با دیواری که انتها ندارد برخورد کردند و پس از پرس و جو متوجه شدند این دیوار برای یکی از بانک‌هاست “ این یک نقل قول از رهبری است که نشانگر این است که ما باید در افکار، رفتار و عقایدمان تجدید نظر کنیم. تولیدکنندگان باید یک پله از واردکنندگان جلوتر باشند
رییس خانه صنعت، معدن و تجارت تهران در ادامه در خصوص میزان نیاز به واردات در کشور گفت: اصلا نیاز به واردات در کشور وجود ندارد؛ اما ممنوعیت واردات به کشور چاره کار نیست ما باید قوانین را طوری تنظیم کنیم که تولیدکنندگان یک پله جلوتر از واردکنندگان باشند ولی متأسفانه قوانین ما به این نحو تنظیم نشده است.
مرتضوی گفت: اگر امروز قصد تأسیس یک واحد تولیدی را داشته باشید موانع زیادی از قبل سد راهتان خواهد بود؛ برای مثال شما هنوز واحد تولیدی را راه‌اندازی نکرده‌اید، وقتی برای دریافت پروانه ساختمان اقدام می‌کنید از شما درخواست پول می‌شود یا می‌خواهید یک کارخانه تاسیس کنید شهرداری از شما عوارض می‌گیرد و فرمانداری مبلغی را به عنوان همیاری دریافت می‌کند در صورتیکه مسوولان کشور باید در نظر داشته باشند که بزرگ‌ترین همیاری و ثروتی که تولیدکننده برای شما به ارمغان می‌آورد ایجاد اشتغال است. رییس خانه صنعت، معدن و تجارت تهران اظهار کرد: نحوه سرمایه‌گذاری موضوع بسیارمهمی است؛ افرادی که در کشورهای صنعتی روی ایده‌های صنتی مشغول به سرمایه‌گذاری هستند در سود و زیان واحد شریک می‌شوند حتی ممکن است تمام سرمایه شان را از دست بدهند، اما کسی شکایت نمی‌کند و می‌گویند همه باهم سرمایه‌گذاری کردیم و نشد، ولی در ایران قبل از اینکه کارخانه شروع به کار کند باید بهره آن را پرداخت کند؛ حتی تنفسی وجود ندارد که کارخانه شروع به کار کند. اکثر شرکت‌های تولیدی بابت هر یک میلیون تومان وام، ۴۰۰ هزارتومان بهره داده‌اند مرتضوی گفت: در حال حاضر اگر برای دریافت وام اقدام کنید در همان ابتدا باید ۱۵ درصد آن را سپرده کنید و بهره آن هم روزشمار است و اگر بهره تاخیر پیدا کرد بر بدهی‌های قبلی افزوده می‌شود و علاوه بر آن جریمه دیرکرد هم گرفته می‌شود و در مجموع ۴۰ درصد بهره می‌دهید. اکثر شرکت‌های تولیدی وقتی حساب و کتاب می‌کنند متوجه می‌شوند بابت هر یک میلیون تومان ۴۰۰ هزارتومان بهره داده‌اند.
رییس خانه صنعت، معدن و تجارت تهران در ادامه گفت: فضای کسب و کار مناسب باید ایجاد شود و در زمینه تجارت تولید و زراعت کار باید آسان باشد. رتبه ما در تولید متأسفانه با وجود تمام تلاش‌های صورت گرفته ۱۳۰ است چون از روز اول که یک نفر می‌خواهد وارد کار شود با مانع برخورد می‌کند و این موانع، موانع قانونی است. در کل می‌توان خیلی از این‌ها را با سرعت بیشتری انجام داد اما متاسفانه از روز اولی که بوروکراسی وارد ایران شده است، همان بوروکراسی بوده که مانع توسعه فضای کسب و کار شده است برای مثال باید برای هر کسب و کاری باید پروانه دریافت کنید. وی تصریح کرد: در اقتصاد ایران بخش زیادی از هزینه‌های کشور صرف کارهای غیرمولد شده است در ۱۰ سال گذشته مبالغ زیادی صرف ساختن پاساژ، مال شده است و چند برابر هزینه‌ای که ما برای کارخانه‌ها صرف می‌کنیم برای یک مال خرج می‌شود که اندازه تمام زیر ساخت‌ها هزینه می‌برد. بودجه عمرانی ما در سال گذشته ۱۰ هزار میلیارد هم نبوده است و در کشوری که کل بودجه عمرانی آن ۱۰ تا ۱۵ هزار میلیارد است و صدها هزار پروژه نیمه کاره درآن وجود دارد همه پول‌ها صرف یک جا می‌شود و این نشان‌دهنده این است که اگر پول، بانک‌ها و نظام سرمایه داری را به حال خود رها کنیم حرکت‌هایی می‌کند که غیر ملی خواهد بود برای همین است که برای نظام سرمایه داری و اقتصاد لیبرالی قانون می‌نویسند و در جاهایی برایش محدودیت ایجاد می‌کنند.
برای صادرات نفت باج می‌دهیم
جمال رازقی رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی شیراز اظهار کرد: در درجه اول باید در نظر گرفته شود که سیاست‌گذار در کشور چه سیاست‌هایی را برای جذب سرمایه و به کارگیری آن در تولید در نظر گرفته است. متأسفانه سیاست‌گذاران در کشور هیچ جاذبه‌ای را در نظر نگرفته بلکه موانعی هم ایجادکرده‌اند. در حال حاضر تولید در کشور ما مواجه با بحران قیمت تمام شده است و این بحران قیمت تمام شده ناشی از قوانین و مقرراتی است که در کشور حاکم است و متاسفانه با وجود تاکیدات مکررمقام معظم رهبری هیچکدام از قوا؛ نه دولت، نه مجلس و نه حتی قوه قضاییه به صورت جدی به حمایت از تولید داخلی نپرداخته‌اند. رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی شیراز افزود: قوانین حاکم موجب شده است بحران برای قیمت تمام شده در تولید به وجود بیاید و عملا تولید در کشور سود آور نباشد، سالیان متمادی است که راجع به این موضوع صحبت می‌شود قوانین مالیاتی به نفع تولید نیست، همچنین قانون کار و قانون تامین اجتماعی قوانین ارزی و پولی کشور سیاست خارجی و بوروکراسی کشور به نفع تولید نیست و از طرفی سالیان متمادی است که تبدیل به یک کشور وارد کننده شده ایم و حاضر هستیم حتی در دوران تحریم برای صادرات نفت باج بدهیم ولی کوچک‌ترین کمکی به زیر ساخت‌های تولیدی و کمک به تولید کننده در کشور نکنیم.
باید به تولید یارانه تعلق می‌گرفت
رازقی ادامه داد: در بحث هدفمند کردن یارانه‌ها طبق قانون می‌بایست به تولید یارانه تعلق می‌گرفت اما ریالی در این زمینه پرداخت نشد امروز ۶۵ در صد مالیات کشور را تولید پرداخت می‌کند در صورتیکه سایر بخش‌های اقتصادی کشور یا مالیات پرداخت نمی‌کنند یا در حد جزئی پرداخت می‌کنند همه این‌ها باعث شده تا تولید رقابت پذیر با سایر بخش‌های اقتصادی کشور نباشد و هم اکنون قاعدتا باید واردات داشته باشیم تا بتوانیم محصول نهایی را تولید کنیم.
علی لشکری عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران نیز در خصوص اینکه مجموعه قوانین کشور تولیدی است یا وارداتی اظهار کرد: قوانین کشور خیلی با تولید تناسب ندارد اگرچه علاقه و تلاش مسوولان بر این است که بتوانند تولید را احیا کنند و به نفع تولید صحبت کنند ولی در عمل آن چیزی که یک فعال اقتصادی متوجه می‌شود این است که قوانین به نفع واردات و به نفع افرادی است که در بخش بازرگانی کار می‌کنند از نرخ‌های تسهیلات بانکی گرفته تا مباحث دیگر معمولا یک تولید کننده وقتی یک سنگ بنایی را به نام کارخانه می‌گذارد دیده می‌شود ولی یک بازرگان وقتی کار بازرگانی انجام می‌دهد می‌تواند با یک یا دونفر حجم بزرگی از مسائل اقتصادی را جابه‌جا کند.بنابراین این نتیجه‌گیری می‌شود که مجموعه قوانین کشور به نفع تولید کننده نیست. عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در خصوص چگونگی تغییر قوانین صادرات و واردات اظهار کرد: می‌توان بسته‌های تشویقی را برای کارآفرینان اقتصادی و فعالان اقتصادی ایجاد کرد که آن بسته‌های تشویقی در حوزه اشتغال به خصوص به عنوان مثال اخیرا وزارت کار مباحثی را مطرح می‌کرد که اگر نیروی‌های تحصیل کرده استخدام کنید سهم بیمه کارفرما را دولت پرداخت می‌کند به همین دلیل این مورد می‌تواند یکی از عواملی باشد که اشتغال را در کشور افزایش دهد در اصل مکانیزم‌هایی طراحی شود که آن مکانیزم‌ها کمک به جذب نیروی انسانی بیشتر و اشتغال بیشتر کند و تولید در کشور جان تازه‌ای بگیردو این مساله یک اراده جمعی را می‌طلبد.
