مرگِ طلایی آهوهای هرمز

گالری اعتماد این روزها میزبان نمایشگاهی است که مرگ طلایی آهوهای جزیره هرمز را به نمایش گذاشته و جادویی از این مرگ را به مخاطب نشان می‌دهد.

مرگ آمد و همه را دربرگرفت. هر روز بر تعداد جسدها اضافه می‌شد. به نظر می‌رسید کسی آنها را نمی‌دید و حالا هم نمی‌بیند. این مفهوم بعد به پرسوناژها اضافه شد. چرا که در عزای عمومی افراد یا کور هستند یا می‌خواهند نبینند. انگار جادویی در کار است.

این جملات بخشی از صحبت‌های علیرضا معماریانی است. عکاسی که این روزها ۱۶ عکس او با عنوان «عزای عمومی» روی دیوارهای گالری اعتماد جا خوش کرده‌اند. مجموعه عکس‌ها لحظه لحظه مرگ است یا ربطی به وقوع مرگ دارد. حتی اگر بخواهیم نگاه رئال داشته باشیم اینها همه مدهوشند و در آن لحظه نمی‌توانند نگاهی به اطرافشان داشته باشند. انگار جادویی در کار است.

مرد ساز می‌زند تنبور نواز، برزخ است. جفتی نواز عزراییل و گویی لشکر مرگش را آورده و همه‌چیز را از بین می‌برد؛ از آدمی گرفته تا آهو و دریا و سبزی سبز، آخرت زمان فرا رسیده است. مردی سرنا می‌نوازد. او نمادی از اسرافیل است با سوری در دست که مردگان را زنده خواهد کرد. دخترکی در گوشه‌ای نشسته است. بقایای آهوان مرده دورا دور دامنش را فرا گرفته‌اند. سرش با چشمان بسته رو به آسمان است و زنگوله‌ای کنار گوشش، گویی نشانی از امیدی ناشناخته را به او نوید می‌دهد.

همه شخصیت‌های این نمایشگاه با مرگ و حس و حال این حقیقت دست و پنجه نرم می‌کنند. اما در این میان دخترک از وحشت مرگ عرق نکرده است. لرزش را در اندامش حس نمی‌کنیم، شاید امیدی وجود دارد حتی امیدی به عالم پس از مرگ؛ او هم مانند دیگران و آهوان از لشکر مردگان است.

درگیری عکاس با موضوع مرگ آهوها از اسفند ۹۵ شروع شد از زمانی که فصل بارندگی هرمز بود. معماریانی می‌گوید: دو، سه سالی بود که خشکسالی منطقه را در برگرفته بود. اما آن سال باران خوبی بارید. ولی آنتروتوکسمی بیماری است که دام‌ها را درگیر کرد. سازمان محیط زیست توان و بودجه واکسینه کردن آهوها را نداشت .

 با آنکه همان سال آهوهای زیادی از بین رفتند، اما اینگونه به نظر می‌رسد که هر چند وقت یک بار با بارش باران زیاد در هرمز این اتفاق رخ می‌دهد. سال‌های اخیر و اتفاقاتش نشان از آن دارد که چه باران ببارد و چه نبارد مرگ، آهوها را دنبال می‌کند.

 معماریانی درخصوص آنکه چه شد که به سراغ آهو‌های تلف شده رفت، می‌گوید: آهو جدای اینکه در فرهنگ ما تقدس دارد نماد معصومیت هم هست.

این همه آهوی تلف شده، مردم هرمز و نشانه‌های آن مرز و بوم در عکس‌های معماریانی چه ارتباطی با محیط زیست دارند و اینکه چه اتفاقاتی که در آن منطقه در حال وقوع است بماند برای محیط زیستی‌ها اما در یک نمایشگاه هنری که بی‌شک رسالتی هم بر دوش دارد و حرفی برای گفتن، اندیشیدن به موضوع محیط زیست مناطق محروم را به هر بیننده و مسوولی یادآوری می‌کند.