دود سفید از ژنو
چینش اعضای کمیته تدوین قانون اساسی سوریه به زودی روشن می‌شود. دیروز وزرای خارجه سه کشور تضمین‌کننده آتش‌بس، در همین رابطه با نماینده سازمان ملل در امور سوریه نشستی را در ژنو برگزار کردند تا به جمع‌بندی از آخرین وضعیت کمیته تدوین قانون اساسی برسند. دیروز ظریف همان موقع که به ژنو رسید به خبرنگاران گفت که «انتظار داریم به توافقی برای تشکیل کمیته قانون اساسی سوریه در نشست امروز در ژنو دست یابیم.» با این حال، جزییات کمیته در نشست دیروز روشن نشد؛ اما وزرای خارجه سه کشور در بیانیه پایانی تاکید کردند که برای تشکیل اولین نشست کمیته در اوایل سال میلادی تلاش می‌کنند. آنها همچنین خاطرنشان کردند که «این گام‌ها به آغاز یک فرایند سیاسی پایدار و ماندگار سوری - سوری با تسهیل سازمان ملل در راستای تصمیمات کنگره گفت‌وگوی ملی سوریه در سوچی و قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت منجر خواهد شد.»
این بیانیه پس از آن صادر شد که نمایندگان ایران، روسیه و ترکیه در نشست‌های این هفته خود برای پایان دادن به بحران سوریه به دستاوردهای مثبتی دست یافتند. حسین جابری انصاری، دستیار ارشد وزیر امور خارجه کشور در امور ویژه سیاسی، سرگئی لاورنتیف نماینده ویژه پوتین در امور سوریه و سدات اونال معاون وزیر خارجه ترکیه سه نماینده‌ای بودند که از ابتدای هفته مذاکراتی برای پایان دادن به بحران سوریه داشتند.
دستیابی به توافق برای تشکیل کمیته تدوین قانون اساسی سوریه را پیش‌تر وزیر امور خارجه کشورمان اعلام کرده بود.
چشم‌انداز مثبت از نشست دیروز وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه به همراه نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه، از روزهای آغازین این هفته آشکار شده بود. آنجا که حسین جابری‌انصاری دستیار ارشد وزیر خارجه روز شنبه در تهران میزبان الکساندر لاورنتیف نماینده ویژه پوتین رییس‌جمهور روسیه در امور سوریه دیدار کرد. روز یک‌شنبه هم در دمشق با بشار اسد رییس‌جمهور سوریه درباره آخرین تحولات مربوط به تاسیس کمیته قانون اساسی سوریه به گفت‌وگو نشست.
در همین ارتباط، حتی خبرگزاری آناتولی ترکیه به نقل از منابع دیپلماتیک خبر داد که وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه روز سه‌شنبه بعد از دیدار در ژنو، اسامی نامزدهای عضویت در کمیته قانون اساسی سوریه را اعلام خواهند کرد.
کمیته قانون اساسی که فرایند آغاز به کار آن از ماه‌ها پیش شروع شده بود. جایی که سه کشور ضامن آتش بس در سوریه از معارضان دولت سوریه دعوت کرد تا در نشست سوچی حاضر شوند و فرایند تدوین قانون اساسی این کشور را آغاز کنند. قانون اساسی که قرار است به بحران 8 ساله در سوریه پایان دهد. به نوشته رسانه‌ها، کمیته قانون اساسی قرار است متشکل از ۱۵۰ نفر باشد؛ ۵۰ نفر از معارضان، ۵۰ نفر از دولت سوریه و ۵۰ تن دیگر نیز شامل افرادی خواهد بود که سازمان ملل آنها را معرفی خواهد کرد.
این‌ها در حالی است که از یک هفته پیش خبرهایی مبنی بر احتمال حمله نظامی ترکیه به شمال سوریه منتشر شده است. آن هم برای راندن نیروهای کرد که ترکیه معتقد است آنها برای امنیت ترکیه خطر به حساب می‌آیند. گفته می‌شود نیروهای کردی که در شمال سوریه قرار دارند، از سوی امریکا حمایت می‌شوند. دولت اردوغان هم که سال‌هاست در نبرد با نیروهای کرد است، تلاش دارد آنها را از مناطق شمالی سوریه براند. با این حال به نظر نمی‌رسد این اقدام احتمالی ترکیه تغییری در فرایند صلح در سوریه یا تغییر موضع دو کشور همراه ترکیه در فرایند آستانه، یعنی ایران و روسیه به وجود بیاورد. دوشنبه این هفته خبرنگاری از بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ایران درباره اقدام نظامی احتمالی ترکیه در سوریه و موضع ایران در این رابطه پرسید که قاسمی بی‌آنکه مستقیما وارد سوال شود، موضع کلی ایران را مطرح کرد. اینکه ایران بر حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه تاکید دارد و هر اقدامی باید با حفظ این دو باشد. دیروز هم وزرای خارجه ایران، روسیه و ترکیه بار دیگر بر حفظ تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه تاکید کردند.
آنها در بیانیه پایانی خود آوردند که سه کشور «تعهد قوی خود را نسبت به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه مورد تاکید مجدد قرار داده و تصدیق کردند که این اصول باید توسط همه طرف‌ها مورد احترام قرار گیرد.»
