سرمایه مورد نیاز از بورس کالا به سمت چرخه تولید

تامین مالی بنگاه‌های اقتصادی یکی از ماموریت‌های ویژه دولتمردان برای بازار سرمایه است که چند سال اخیر نیز شاهد رشد حجم تامین مالی صنایع از مسیر بازار سرمایه هستیم. به این ترتیب آن دسته از بنگاه‌های اقتصادی بزرگ که نیازمند منابع مالی با حجم بالا برای پیشبرد فعالیت‌های اقتصادی خود هستند و نمی‌توانند به راحتی و با نرخ مناسب از طریق نظام بانکی تامین کنند، با مراجعه به بازار سرمایه می‌توانند منابع مالی مورد نیاز خود را از طریق ابزارهای مالی اسلامی موجود فراهم کنند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، از سوی دیگر بورس کالای ایران نیز در میان بازارهای مالی که نقش مهمی در اقتصاد کشور ایفا می‌کنند، زمینه تامین منابع مالی را برای بنگاه‌های اقتصادی بزرگ در حجم بالا و با نرخ مناسب فراهم کرده است. در واقع بورس کالا توانسته با معرفی ابزار اوراق سلف موازی استاندارد به بنگاه‌های اقتصادی در تامین سرمایه در گردش کمک کند.

در همین زمینه یکی از شرکت‌هایی که از مسیر بورس کالا اقدام به تامین سرمایه در گردش کرده، شرکت فولاد کاوه جنوب کیش است. به‌طوری‌که در ۱۳شهریور ماه سال جاری عرضه اولیه اوراق سلف موازی استاندارد شمش فولاد شرکت فولاد کاوه جنوب کیش، در نماد «عکاوه» به تعداد ۸۳۲ هزار و ۵۰۰ قرارداد و با قیمت ۲ میلیون و ۴۰۲ هزار و ۴۰۰ ریال در هر قرارداد صد کیلوگرمی با موفقیت انجام شد. همچنین معاملات ثانویه این اوراق نیز از تاریخ ۱۴ شهریورماه ۹۷ آغاز شد و برای مدت یکسال تا تاریخ ۱۳ شهریور سال ۹۸ ادامه دارد.

معاون فروش و بازاریابی فولاد کاوه جنوب کیش در این خصوص گفت: بازار سرمایه از سالیان طولانی مسیر رشد و پیشرفت خود را شروع کرده و این مسیر را ادامه می‌دهد.

تقی ممتازان افزود: ابزارها، نهادها و بازارهای مالی تنوع و توسعه پیدا کرده‌اند و تنها اطمینان و شفافیت از بازار است که می‌تواند تعداد سهامداران و سرمایه‌گذاران را افزایش دهد و ساختارهای جدید در بازار مالی ایجاد کند.

به گفته وی، بورس کالا بستری است که در آن عرضه و تقاضا و کشف قیمت‌ها بطور شفاف و با نظارت شکل می‌گیرد و طرفین در یک ساختار امن و دارای قوانین مشخص با یکدیگر رقابت می‌کنند، همچنین با توجه به اینکه فضای اقتصادی کشور با مشکلات متعددی همچون تحریم‌ها و ناتوانی بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات روبه روست، این مسائل منجر شده بنگاه‌های اقتصادی بزرگ که نیازمند منابع مالی برای پیشبرد فعالیت‌های اقتصادی خود هستند به مسیرهای جدید و کارآمدی همچون ابزارهای مالی روی بیاورند که در این مسیر بورس کالا نیز توانسته با معرفی اوراق سلف موازی استاندارد، جاده‌ای میانبر در برابر بنگاه‌های اقتصادی قرار دهد.

ممتازان در ادامه عنوان کرد: بورس کالا با هدف کشف قیمت درست محصولات و رسیدن سود حاصل از تولید به تولیدکنندگان به وجود آمد تا محصولاتی که در این بورس معامله می‌شوند، از قیمت‌گذاری در امان باشند که امیدواریم این موضوع حتی در شرایط‌های مختلف اقتصادی نیز رعایت شود تا از واقعیت‌های اقتصادی فاصله نگیریم و فعالان اقتصادی قدرت تصمیم‌گیری براساس واقعیت‌ها را داشته باشند.

 استقبال سرمایه‌گذاران از تامین مالی

در طرح‌ها و پروژه ها

در ادامه نیز هادی طاهری، عضو هیات‌مدیره فولاد کاوه جنوب کیش در رابطه با میزان رضایت مندی از انتخاب روش تامین مالی با انتشار اوراق سلف موازی گفت: عملکرد بورس کالا طی یک دهه گذشته برای همه فعالان صنایع مشخص بوده است، بازارهایی که بدون هیچ معیار و قاعده‌ای فعال بودند وارد یک چارچوب مشخص، شفاف و قانونی شدند و دیگر خبری از ایجاد قیمت‌گذاری‌‌های غیرمنطقی نیست، بنابراین با توسعه این ابزارها و افزایش عمق و تعداد فعالان در این ابزارها، شاهد سهولت در تامین مالی و رفع بسیاری از دغدغه‌های فعالان صنایع از جمله نوسان قیمتی و تامین مواد اولیه در آینده، خواهیم بود.

طاهری اظهار داشت: یکی از راهکارهای جذب منابع مالی این است که شرکت یا نهاد تامین‌کننده، ابزارهای نوین تامین مالی ایجاد کرده و تامین مالی ساختار یافته، پروژه‌ای معرفی کند تا شرکت‌ها بتوانند با دستی باز ابزار مورد نیاز تامین مالی خود را انتخاب کنند، بنابراین بورس کالای ایران نیز با همین روند و توسعه ابزارهای مالی توانسته گزینه مناسبی در میان بازارهای مالی باشد.

به گفته وی، انتشار اوراق سلف موازی برای شرکت‌ها به دلیل سهولت انتشار و هزینه‌های کم، جذاب است و تولیدکننده‌ها از این ابزار مالی استقبال می‌کنند.

عضو هیات‌مدیره فولاد کاوه جنوب کیش افزود: امیدوارم با توسعه انتشار اوراق سلف موازی بر پایه محصولات مختلف و همچنین ایجاد تنوع در ابزارهای مالی، علاوه بر سرمایه‌گذاران، شاهد حضور فعالان صنایع مختلف برای خرید و فروش اوراق سلف در بورس کالای ایران باشیم و ما نیز از روند انتشار این اوراق رضایت داریم.

طاهری تایید کرد: واضح است که از ویژگی‌های بارز بازار سرمایه تنوع و در واقع پتانسیل وجود تنوع برای فراهم کردن رضایت سرمایه‌گذاران با انتظارات متفاوت است، پس این سیاست و توانایی بازار مالی است که چه مقدار انگیزه مخاطبان را در نظر می‌گیرد.

وی در ادامه به بحث فراهم بودن زمینه لازم برای ابزارهای مالی اشاره کرد و گفت: به ‌عنوان مثال لازمه اصلی فعال بودن ابزار مالی امکان رقابت در زمینه هزینه‌های تامین مالی و تناسب بین ریسک و بازدهی اوراق است. در سال‌های گذشته در بازار بدهی، ابزارهای مالی متنوعی ایجاد شده که فضای اقتصادی نیز برای رشد آن فراهم است.به گفته طاهری در این سال‌ها در زمینه تدوین مقررات و ایجاد ابزارهای معاملاتی نیز فعالیت‌های خوبی صورت گرفته است؛ پتانسیل‌های موجود در بورس کالای ایران باید با ایجاد مشوق‌هایی برای افزایش انگیزه ورود سرمایه‌گذاران و فعالان سایر بازارها آمیخته شود تا شاهد نظم و شفافیت در عمده فعالیت شرکت‌های تولیدی باشیم.

 انواع روش تامین مالی از طریق بورس کالا

قراردادهای سلف، اوراق سلف موازی استاندارد، گواهی سپرده کالایی، صندوق‎های سرمایه‌گذاری کالایی، صندوق‎های سرمایه‌گذاری ارزی، خرید دین، فورفیتینگ و اوراق مشتقه کالایی، ابزارهایی برای تامین مالی صنایع از طریق بورس کالا هستند. به این ترتیب صنایع می‌توانند با استفاده از این قراردادها بدون بوروکراسی اداری، پوشش ریسک و تامین مالی کنند. با توجه به اینکه ریسک نقدشوندگی وریسک تغییرات قیمت برای خریداران به دلیل نبود بازار ثانویه در معاملات قراردادهای سلف عادی بالا است، قراردادهای سلف موازی استاندارد طراحی و در بورس کالا راه‌اندازی شده است. گفتنی است قراردادهای سلف موازی علاوه بر تسهیل تامین مالی بلندمدت در طرح‌های توسعه‌ای سبب افزایش سرمایه در گردش می‌شود و ابزاری مناسب جهت برنامه‌ریزی بلندمدت برای تولیدکنندگان محسوب می‌شود.برای نمونه می‌توان به این مثال اشاره کرد که بورس کالای ایران با عرضه اوراق پی وی سی مجتمع پتروشیمی آبادان در سال جاری، 500 میلیارد ریال تامین مالی برای این شرکت انجام داد و برای مجتمع‌های سنگ آهن گل‌گهر و چادرملو نیز به ترتیب بیش از 830 و 800 میلیارد ریال از این طریق تامین مالی داشته است.گواهی سپرده کالایی یکی دیگر از ابزارهای نوین تامین مالی در بورس کالای ایران است. در این روش، کالای موجود در انبار به ورقه بهادار تبدیل می‌شود که سپس معامله روی این اوراق انجام می‌شود به این ترتیب امکان استفاده از پشتوانه گواهی سپرده کالایی به منظور تأمین مالی و جلوگیری از فروش اجباری در اثر تنگناهای مالی برای تولیدکنندگان فراهم شده و هزینه‎های تأمین مالی کاهش یافته و نقدشوندگی کالا برای تولیدکنندگان حاصل می‌شود. این اوراق بهادار مانند سایر اوراق قابلیت ارایه به شبکه بانکی به عنوان تضمین خواهد بود زیرا فرآیند تحویل کالا در بورس و بازارهای خارج از بورس را تسهیل کرده و می‌توان فروش محصولات ایرانی در بازارهای بین‌المللی را با پشتوانه گواهی سپرده کالایی توسعه و افزایش داد.