کشفی که می‌تواند اطلاعات باستان‌شناسی تهران را تغییر دهد
تیم کاوشِ باستان‌شناسی تهران در بازار حضرتی، حدس می‌زنند شاید نخستین ترانشه‌ها را از دوره تیموری شهر تهران در دل بازار تاریخی پایتخت باز کرده‌اند که می‌تواند نخستین نمونه از ساختار شهر تاریخی باشد که حتی «کلاویخو» از آن نام برده است. داستان از حدود ۱۵ روز پیش آغاز شد، زمانی که مالک فرهنگ‌دوست یک مغازه در راسته بازار حضرتی تهران، در زمان گودبرداری بخشی از مغازه خود برای ایجاد زیرزمین، با تکه‌های سفال مواجه می‌شود. شهرداری هر چند در زمان آغاز کار از میراث‌فرهنگی استعلام نمی‌کند، اما با کشف یافته‌هایی مانند سفال‌های رنگی و حتی چند تکه استخوان، بالاخره سراغ میراث فرهنگی می‌روند و این‌بار پای باستان‌شناسان اداره میراث‌فرهنگی استان تهران به مغازه باز می‌شود.
این یافته‌ها سرآغازِ به دست آمدن نشانه‌هایی از دوران تاریخی مختلف در زیرِ زمین این مغازه شدند، یافته‌هایی از دوران مختلف پهلوی، قاجار، صفوی و تیموری؛ نشانه‌هایی که باستان‌شناسان در چند روز نخست بررسی مطالعاتی به دست آوردند و حالا باید فکر کنند نشانه‌ها را از کدام دوره تاریخی نگه دارند و در کدام بخش تا خاک بکر باز هم دل زمین را بشکافند؟ قدیر افروند، مدیر بخش باستان‌شناسی اداره میراث فرهنگی استان تهران بر سر سایت کاوش در این مغازه درباره ترانشه‌های ایجادشده در این مغازه و نتایج به دست‌آمده از آنها تا امروز توضیح می‌دهد. وی با بیان اینکه حدود دو هفته قبل با اطلاع یک کارشناس میراث فرهنگی از وضعیت این محوطه مطلع شده است، به خبرنگاران می‌گوید: در بازدید شهردار این ناحیه از منطقه ۱۲ تهران، ساخت و ساز این مغازه در بازار حضرتی متوقف شد، از سوی دیگر در بین خاکبرداری‌ها تعدادی سفال و استخوان به دست آمد که نخست نیروی انتظامی با توقیف اشیا، آنها را به حوزه قضایی ارسال کرد و سپس به میراث‌فرهنگی وضعیت اعلام شد. او با بیان اینکه تداخل چندین سازه و ساختار معماری در این سایت کاوش، به هم پیوند خورده‌اند، می‌افزاید: جهت قرارگیری سازه اصلی جهت قرارگیری شهر تهران است و می‌تواند به موازات باروی صفوی باشد، از سوی دیگر نیاز به آن است که نتایج آزمایشگاه منتشر شود، هر چند اطلاعات باستان‌شناسی ما از این دوران بسیار اندک است. او وجود آجرهای تیموری در کف این ترانشه را بسیار بااهمیت می‌داند و با بیان اینکه این نتایج می‌تواند اطلاعات باستان‌شناسی ما نسبت به شهر تهران را تغییر دهد، می‌گوید: این اطلاعات برای مورخین هنر و شهرسازی حائز اهمیت است، اطلاعاتی که این ترانشه در همین فضای محدود به ما می‌دهد، می‌تواند نگرش ما را نسبت به زیر سطح تهران تغییر دهد.
او با اشاره به بررسی‌هایی که در همان ابتدای حضور روی سفال‌ها انجام داده و به قدمت قاجاری بودن آنها پی می‌برد، بیان می‌کند: برای ما باستان‌شناسان که با دوره‌های تاریخی موجودِ تهران آشنا هستیم شاید موضوع مهمی نبود، اما با توجه به کاوش‌ها و گمانه‌زنی‌های سال ۹۲ و ۹۳ در همین محدوده‌ها در بازار صندوق‌سازان و خیابان اردستانی در محدوده بازار مولوی که بعضا تا سطح شش تا هفت متری به لایه‌های پیش از تاریخی برخورد کرده و با بقایای زیست پیش از تاریخ تهران مواجه شده بودیم، تیم کاوش به بازار حضرتی آمد.
