شفافیت ثمره بورس کالا برای اقتصاد
عضو هیات‌مدیره کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران معتقد است که نگاهی به فعالیت ۱۱ ساله بورس کالا نشان می‌دهد این بازار نقش ارزشمندی در توجه و سوق دادن اقتصاد کشور به سمت شفافیت و برقراری مکانیزم عرضه و تقاضا در کشف قیمت کالاها داشته است.مهدی کاظمی اسفه در گفت‌وگو با میزان گفت: در اقتصادهای آزاد که حضور بخش خصوصی بیش از دولت نمایان است، کشف قیمت کالاها و خدمات براساس عرضه و تقاضا صورت می‌گیرد. بر این اساس اعتقاد به کشف واقعی قیمت کالاها و خدمات، از ملزومات اصلی رشد اقتصادی در هر کشوری است که در این راستا بازار سرمایه به ویژه بورس کالای ایران و استفاده از مکانیزم و ابزارهای آن می‌تواند موثر باشد.عضو هیات‌مدیره کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران افزود: بنابراین باید اینگونه عنوان کرد که اگر می‌خواهیم همانند سایر کشورها به توسعه اقتصادی برسیم باید از دستوری بودن اقتصاد جلوگیری کرده و اجازه دهیم عرضه و تقاضا به کشف قیمت کالاها و خدمات منجر شود.وی اضافه کرد: شاید به همین دلیل و برای رسیدن به این منظور است که در کشور ما نیز از سال‌ها پیش جهت مهیا شدن بسترهای رقابتی در میان صنایع، بازاری متشکل به نام بورس کالا برای پایان دادن به نگرش دستوری بودن اقتصاد راه‌اندازی شد تا براساس آن تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان کالاها در فضایی شفاف و رقابتی به فعالیت بپردازند.کاظمی اسفه ادامه داد: در این راستا نگاهی به فعالیت بیش از یک دهه گذشته بورس کالا در اقتصاد کشور نشان می‌دهد این بازار نقش ارزشمندی در توجه و سوق دادن اقتصاد به سمت مکانیزم عرضه و تقاضا برداشته و از همه مهم‌تر فعالیت این بورس به شفافیت اقتصاد کمک کرده است.
کشف قیمت‌ها براساس واقعیت‌های پیرامون تولید
این کارشناس اقتصادی با بیان این مطلب که اقتصاد کشور تا شفافیت آرمانی و نیز حاکم شدن مکانیزم عرضه و تقاضا و دوری از اقتصاد دستوری کماکان فاصله دارد، تصریح کرد: به همین دلیل باید شرایطی فراهم شود تا بسیاری از کالاها و محصولات امکان عرضه در بورس کالای ایران را داشته باشند تا در پی آن شاهد افزایش رقابت و شفافیت در بیشتر فعالیت‌های اقتصادی کشور باشیم.
وی با اشاره به اینکه رسیدن به این شرایط به همکاری و همراهی سایر دستگاه‌ها و ارگان‌ها به ویژه دولت و مجلس با بازار سرمایه مرتبط است، گفت: باید تلاش کنیم تا کشف قیمت هر کالا و محصولی براساس عرضه و تقاضا صورت گیرد؛ چرا که متقاضیان و عرضه‌کنندگان کالاها و محصولات، بیش از هر فرد دیگری بر واقعیت‌های پیرامون تولید آن محصول و کالا واقف هستند و بسته به شرایط تولید و هزینه‌ها و همچنین منافع خود، بهترین و واقعی‌ترین نرخ‌ها را در مکانیزم عرضه و تقاضا برای محصولات و کالاهای مورد معامله تعیین می‌کنند.عضو هیات‌مدیره کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران افزود: این موضوع باعث می‌شود علاوه بر اینکه تولیدکنندگان اقدام به تولید محصولات با کیفیت‌تر کنند، کشف قیمت واقعی‌تری نیز برای کالاها و محصولات اتفاق بیفتد و علاوه بر تولیدکننده و مصرف‌کننده، بخش خصوصی نیز فرصت عرض اندام بیشتری را در اقتصاد پیدا کند.وی با اشاره به این موضوع که نگاهی به وضعیت اقتصاد کشور در طول سالیان گذشته نشان می‌دهد که اتخاذ روش قیمت‌گذاری محصولات و کالاها سود و منفعتی برای اقتصاد نداشته است، اذعان داشت: نرخ‌گذاری به زیان همه اقشار جامعه به ویژه افراد کم درآمد است؛ بنابراین هر چند پرداخت یارانه به صورت نقدی یا سایر روش‌ها تا حدودی می‌تواند شرایط زندگی را برای این دسته از اقشار جامعه تحمل پذیر کند، اما این اقدامات کوتاه‌مدت بوده و اثراتش نیز جزئی و زودگذر است.
کاظمی اسفه افزود: بنابراین اعتماد به روش کشف قیمت کالا و محصولات و سپردن این امر به مکانیزم بازار و عرضه و تقاضا، شرایط اقتصادی کشور را بهبود بخشیده و در آینده نیز شاهد اثرگذاری مثبت این اتفاق برای اقشار کم درآمد جامعه خواهیم بود.
وی اظهار کرد: همان‌طور که اشاره شد اقدامات صورت گرفته از زمان راه‌اندازی بورس کالا توانسته تا حدودی این اصل مهم اقتصادی را محقق ساخته و از همه مهم‌تر توجه‌ها را به نقش این بورس در توسعه و بهبود شرایط اقتصادی کشور به خود جلب کند.
عضو هیات‌مدیره کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران همچنین کاهش واسطه‌ها و رسیدن سود اصلی ناشی از تولید به دست تولیدکنندگان را از دیگر مزایای عرضه محصولات و کالاها در بازارهای مختلف بورس کالا برشمرد و گفت: افزایش شفافیت در کشف قیمت کالاها و نیز ایجاد فضای عادلانه برای خریدار و فروشنده، از دیگر فواید فعالیت بورس کالا در اقتصاد کشور است.
اهمیت تکنولوژی در سهولت روند معاملات
این کارشناس اقتصادی افزود: البته نباید از رشد تکنولوژی و‌ای تی و همچنین نقش ارتباطات و وسایل ارتباط جمعی در ایجاد این شفافیت و از سوی دیگر تسهیل معاملات بورس کالا به سادگی گذشت، ضمن اینکه طی این سال‌ها بورس کالا توانسته به خوبی از ابزارهای ارتباط جمعی و نیز زیرساخت‌های ارتباطی برای بهبود و تسهیل و البته شفافیت بیشتر دادوستدها استفاده کند.
کاظمی اسفه گفت: علاوه بر این با گسترش تکنولوژی از یک طرف و نیز ابزارها و وسایل حمل و نقل کالا از طرف دیگر، می‌توان بدون توجه به بعد مکانی و زمانی مبادلات محصولات و کالاها را در سراسر کشور سامان داد که در این زمینه بهترین سازوکار برای انجام این کار، بورس کالا است.
وی همچنین اظهار داشت: بررسی عملکرد ۱۱ ساله بورس کالا حکایت از این دارد که رفته رفته بازار سرمایه ایران به سمت رسیدن به استانداردهای بین‌المللی در حال حرکت است. ضمن اینکه اقداماتی همچون انتشار و شفافیت اطلاعات و کاهش فساد نیز از مهمترین ویژگی‌های بورس کالا برای کمک به بهبود شرایط اقتصادی کشور است.
عضو هیات‌مدیره کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران ادامه داد: مواردی چون پوشش ریسک، تأمین مالی، کاهش نقش دولت در اقتصاد و عرض اندام بیشتر بخش خصوصی، ارتقای کیفیت محصولات و کالاها، افزایش انگیزه تولیدکنندگان، ایجاد توازن در عرضه و تقاضای محصولات و ... از دیگر مزایای قابل بیان در راستای تقویت عرضه کالاها در بورس کالای ایران است.
این کارشناس اقتصادی نمونه بارز آثار مثبت بورس کالا در توسعه اقتصادی کشور را در حوزه کشاورزی اظهار داشت و گفت: اجرای طرح قیمت تضمینی محصولات کشاورزی از بستر بورس کالا، اقدام بسیار مهم و بزرگی است که اگر بیش از اینها حمایت شود علاوه بر اینکه منفعت بیشتر کشاورزان را در بر خواهد داشت، موجب افزایش کیفیت و کمیت تولید محصولات کشاورزی شده و کشور را به خودکفایی در محصولات مختلف کشاورزی رهنمون خواهد ساخت.
