2 روی معاملاتی در بورس تهران
گروه بورس| مسعود کریمی|
شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران که بیانگر وضعیت کلی بازار سهام کشور است طی یک هفته اخیر نوسان‌هایی را در مدار مثبت به ثبت رساند، بطوری که برخی از سهامداران تالار شیشه‌ای اقدام به خرید سهام صنایع و شرکت‌های مختلف کردند. این دست از سرمایه‌گذاران با ترسیم چشم‌انداز مثبت معاملاتی تا پایان هفته نخست اسفندماه به تازگی تحرک‌هایی را در سمت تقاضا و خرید سهام از خود نشان می‌دهندو غالبا بر این باورند که با شروع هفته دوم اسفندماه همانند سنت همیشگی بورس، فشار فروش و خروج نقدینگی از بازار سهام می‌تواند از ارزش واقعی سهام موجود در پرتفوی آنها بکاهد. بنابراین استراتژی خرید و کسب بازدهی تا اوایل اسفند و پس از آن فروش و شناسایی سود را بهترین عملکرد این روز‌ها معرفی می‌کنند. در نقطه مقابل دیگر سهامدارانی که غالبا ریسک گریز هم هستند، با توجه به بازدهی بیش از صد در صدی بورس در اوایل مهر‌ماه اقدام به خرید سهام با قیمت‌های بالا کردند اکنون در مسیر معاملاتی خود با 2 راهی خروج همگام با کاهش ارزش دارایی‌های سهامی خود یا ماندن در فضایی با چشم‌انداز مبهم مواجه‌اند. این دست از سرمایه‌گذاران که بطور معمول بدون بررسی صورت‌های مالی وارد بازار سهام شدند در چنین مواقعی با متحمل شدن ضرر‌های سنگین از بورس خارج و نقدینگی خود را به سمت بانک‌ها سراریز می‌کنند اما اکنون با توجه به دستورالمعل‌های جدید بانکی از جمله حذف سود روز شمار مشاهده می‌شود که همچنان بازار سهام در اولویت سرمایه‌گذاری آنها قرار دارد.
به هر روی، برخی از فعالان بازار سرمایه بر این باورند که صحبت‌های روز گذشته هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان در خصوص ساز و کار مالی ویژه اروپا برای حفظ روابط تجاری با ایران و تسریع پیگیری ملزومات نهایی آن می‌تواند سایه بلاتکلیفی را از سر معاملات سهامی کشور کم کند که این مهم در صورت اجرا می‌تواند از اثر‌گذار‌ترین عوامل در بازگشت بورس کشور به جایگاه واقعی خود از لحاظ بازدهی منتهی شود.
کسب بازدهی تا هفته نخست اسفند
در همین رابطه، علی پروین مدیر تحلیل کارگزاری پارس ایده بنیان بودجه سال 1398را یکی از عوامل اثر‌گذار در روند معاملاتی بازار سرمایه دانست و در گفت‌وگو با «تعادل» بیان کرد: ارقام بودجه سال آتی که به تازگی تحویل مجلس شورای اسلامی شده است بسیار خوش‌بینانه ارزیابی می‌شود. این در حالی است که در نظر گرفتن یک میلیون 650 هزار بشکه نفت برای صادرات و اختصاص 14 میلیارد دلار از ارز ناشی از صادرات به کالا‌‌های اساسی با ارز 4200 تومان و مابقی نیز پس از کسر سهم شرکت نفت و صندوق توسعه ارزی به سایر کالا‌ها با دلار 8 هزارتومانی از پارامتر‌‌های مورد توجه در بودجه محسوب می‌شود.
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است، با توجه به ارقام مذکور و محاسبه ارزش ذاتی دلار، تورم سال 97 را می‌توان بین 50 تا 60 درصد در نظر گرفت که بر این اساس، ارزش ذاتی دلار بین 9 هزارو 800 تومان الی 10 هزار و 500 تومان ارزیابی می‌شود. وی افزود: قیمت دلار در بودجه سال آتی که رقم 8 هزار تومان لحاظ شده است، بنابراین اگر 20 درصد بالاتر از این رقم دلار بازار آزاد در نظر گرفته شود به رقم 9 هزارو 600 تومان خواهیم رسید. مدیر تحلیل کارگزاری پارس ایده بنیان رقم 9 هزارو 800 تومانی را کف قیمتی دلار دانست و تصریح کرد: پیش‌بینی نمی‌شود که قیمت دلار از این رقم پایین‌تر رود.
بر این اساس و با توجه به قیمت ارزش جایگزینی شرکت‌ها و سطح تورمی که در شرکت‌های بورسی وجود دارد، محدوده 157 هزار واحدی کف شاخص بازار محسوب خواهد شد. علی پروین خاطرنشان کرد: زمانی که چنین اتفاقی را می‌توان پیش‌بینی کرد، با توجه به کسری بودجه سال 97 و پر کردن حقوق و دستمزد کارمندان در اسفندماه، احتمال افزایش نرخ دلار وجود خواهد داشت در نتیجه شرکت‌های بورسی مخصوصا دلار محور‌‌ها می‌توانند با رشد قیمتی تا هفته اول اسفندماه رو به رو شوند. پس از این مهم نیز تسویه حساب شرکت‌ها و فروش شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌ها می‌تواند باعث افت شاخص کل بازار شود. این تحلیلگر بازار سرمایه ابراز داشت: با توجه به رشد دلار، بازار سهام کشور می‌تواند تا هفته اول اسفندماه روند مطلوبی را سپری کند.
کف قیمتی دلار
مدیر تحلیل کارگزاری پارس ایده بنیان تاکید کرد: شاخص بورس کشور بر اساس تکنولوژی، خطوط تولید قوی یا بهره‌وری مناسب پیشرفت نکرده است، بلکه به دلیل رشد تورم و افزایش نرخ دلار بازار بورس در مدار مثبت قرار گرفت. وی اظهار داشت: از اردیبهشت و خرداد ماه بازار سرمایه تحت تاثیر دلار رشد پیدا کرد و در مهر‌ماه به دلیل افت دلار دچار نزول شد، در حال حاضر با توجه به این موضوع که به کف قیمتی دلار رسیده‌ایم، بازار سهام ریسک چندانی را در این زمینه نخواهد داشت. بر این اساس، معامله‌گران می‌توانند به شکل پله‌ای در قیمت‌های مناسب اقدام به خریداری سهم‌های مطلوب کنند تا در اوایل اسفندماه به بازدهی مناسب دست یابند.
کاهش ایندکس دلار
علی پروین با اشاره به موضوعات بین‌المللی پیرامون مذاکرات امریکا و چین و اثر‌گذاری آن در روند حرکتی کامودیتی‌های جهان نیز گفت: فدرال رزرو امریکا احتمال کاهش نرخ بهره را مطرح کرده است بنابراین ایندکس دلار با کمی افت قیمتی رو به رو شد. این در حالی است که افت قیمتی شاخص دلار و همچنین احتمال بحران جهانی در امریکا که زمزمه‌های آن به گوش می‌رسد می‌تواند باعث کاهش بیشتر ایندکس دلار شود که این مورد در کامودیتی‌ها و فلزات اساسی اثر‌گذاری مثبتی را به همراه خواهد داشت که یکی از پیامد‌های آن افزایش قیمت این کالا‌ها است.
حمایت‌های مقطعی، عامل رشد
از سویی دیگر، بهروز زارع مدیرعامل گروه مالی بانک ایران زمین درخصوص فرازو نشیب‌‌های اخیر شاخص بورس تهران در گفت‌وگو با «تعادل» عنوان کرد: رشد‌های اخیر ناشی از حضور بازارگردان‌ها و تزریق منابع به واسطه صندوق‌ها در بازار بوده و ارزیابی شرایط فعلی نشان می‌دهد که اتفاق جدیدی در سمت مثبت یا منفی رخ نداده است. وی خاطرنشان کرد: برخی مولفه‌ها همانند قیمت نفت و بعضی از کانی‌های فلزی در بازار‌های جهانی با افزایش رو به رو شده‌اند اما تغییرات آنها به میزانی نبوده است که که بتواند به ایجاد موج مثبت در بازار سهام ایران منجر شود. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است، حمایت‌های مقطعی در راستای بازگرداندن بازار به حالت عادی می‌تواند دلیل رشد این روز‌های بورس در نظر گرفته شود.
واکنشهای مقطعی
بهروز زارع به اثر‌گذاری مذاکرات امریکا و چین در روند معاملاتی بازار سرمایه ایران اشاره کرد و افزود: این نوع مذاکرات بطور قطع در بازار سرمایه ایران اثر‌گذار خواهد بود اما به دلیل اینکه فضای چنین مذاکراتی بطور کلی با ابهام همراه است و از طرفی استراتژی امریکا هم در این مذاکرات مشخص نیست بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که شاهد یک روند مثبت بلندمدت باشیم. بر این اساس، واکنشهای مقطعی نسبت به اتفاقاتی که می‌افتد طبیعی ارزیابی می‌شود و بطور کلی می‌بایست در انتظار نتیجه نهایی مذاکرات باشیم.
