ماهواره «دوستی» در نوبت پرتاب قرار می‌گیرد
گروه دانش و فن | مرجان محمدی|
دوشنبه شب وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پستی در توییترنوشت: «خبرهای خوبی براتون دارم.حدس بزنید چی شده؟و در ادامه این پست هشتگ آینده روشن را گذاشت . بسیاری از کاربران و دنبال‌کنندگان وزیر ارتباطات اقدام به حدس و گمان کردند و نظرات خود را در پست وزیر ارتباطات نوشتند، برخی کاربران خبر خوش وزیر ارتباطات را رفع فیلتر تلگرام دانسته بودند و برخی دیگر فیلتر نشدن اینستاگرام را خبر خوش وزیر اعلام کرده بودند. برخی دیگر از کاربران نیز با وزیر ارتباطات شوخی‌های جالبی کرده بودند که وزیر ارتباطات به برخی از آنها درتماس تلفنی با یک برنامه تلویزیونی اشاره کرد.
اما خبر خوب وزیر ارتباطات بامداد روز سه شنبه برروی توییتر قرار گرفت و وزیر ارتباطات در پستی نوشت «خبر خوب طلب شما، بامداد با وزرای ICT دولت‌های هشتم تا دوازدهم به پایگاه فضایی امام خمینی رفتیم .ماهواره بر طی دومرحله موفق، در مرحله سه به سرعت کافی نرسید و «پیام» در مدار قرار نگرفت. «دوستی» در انتظار حضور در مدار، با جوانان عزم کردیم مجدد بسازیم .راستی با برخی شوخی‌ها در پست قبلی حال کردم.»
در ادامه رشته توییت‌های وزیر ارتباطات و پس از پرتاب ماهواره «پیام» وی در توییت دیگری نوشت «دوست داشتم با خبر خوب همه را شاد کنم اما گاهی زندگی آن طور که انتظار داریم پیش نمی‌رود... ولی نباید کوتاه بیاییم و متوقف شویم. دقیقا در همین شرایط است که ما ایرانیان با بقیه ملت‌ها در روحیه و شجاعت متفاوتیم.
جهرمی ادامه داد: این‌بار هم با تلاش بیشتر به دنیا ثابت می‌کنیم که «دوستی» موفق می‌شود ان شاءالله».
بر اساس این گزارش پس از پرتاب ناموفق ماهواره «پیام» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در پیامی خطاب به وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح اعلام کرد: امروز سیمرغ ایرانی، با شکوه و عظمت غرید.
دراین پیام آمده است: سیمرغ ایرانی، با شکوه و عظمت امروز غرید، «پیام» فضایی ما، شاید در ظاهر به سرانجام نرسید، اما «سیمرغ» خود پیام اقتدار ملت ایران بود.
به نوبه خودم از تلاش‌های مجاهدانه حضرتعالی و همکارانتان تشکر می‌کنم. اطمینان دارم با تجربه امروز، فردا توانمندتریم.
در همین خصوص روز گذشته وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در تماسی تلفنی با یک برنامه تلویزیونی در پاسخ به گمانه‌زنی‌های توئیتری درباره خبر خوب گفت: دغدغه مردم بیشتر در خصوص فیلترینگ اینستاگرام بود که باید بگویم مردم نگران فیلترینگ اینستاگرام نباشند، همچنین خبر جدیدی از رفع فیلتر توییتر نشده است .
وی در ادامه با اشاره به اینکه بسیاری از کامنت‌ها را خواندم و بسیار خندیدم چرا که برخی کاربران شوخی‌های بسیار جالبی کرده بودند .
گفتنی است ماهواره پیام از سوی محققان دانشگاه امیرکبیر به سفارش سازمان فضایی ایران طراحی و ساخته شد. بررسی پوشش گیاهی، بهبود پایش گرد و غبار، حریق و اراضی کشاورزی، ذخیره و ارسال داده، بررسی اثر پرتوهای کیهانی و عملکرد ماهواره از جمله ماموریت‌های «پیام» بوده است.
بر اساس طراحی‌های صورت گرفته قرار بود در صورت در مدار قرار گرفتن «پیام» 15 گذر در هر روز داشته باشد. در همین خصوص رییس سازمان فضایی ایران با بیان اینکه ماهواره «پیام» از زمان پرتاب با ایستگاه زمینی ارتباط برقرار کرد، گفت: در پرتاب ماهواره پیام، ماهواره‌بر نتوانست سرعت لازم را اعمال کند.
مرتضی براری با بیان اینکه ماهواره «دوستی» دانشگاه صنعتی شریف در نوبت بعدی پرتاب قرار دارد، افزود: این ماهواره نیز قرار است با ماهواره‌بر بومی پرتاب شود و مراحل پرتاب این ماهواره در حال انجام است.
براری در خصوص میزان قدرت ماهواره‌برهای بومی، اظهار کرد: ماهواره‌بر بومی «سفیر» قادر است ماهواره‌های تا وزن ۵۰ کیلوگرم را در مدار ۲۵۰ تا ۳۵۰ کیلومتر و ماهواره‌برهای «سیمرغ» نیز می‌توانند ماهواره‌های ۱۰۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم را در مدار ۵۰۰ کیلومتری قرار دهند.
رییس سازمان فضایی ایران، به پرتاب ماهواره «پیام» اشاره کرد و یادآور شد: زمانی که ماهواره قرار است در مدار قرار گیرد، باید ماهواره‌بر با یک سرعت خاصی ماهواره را به مدار تزریق کند.
وی با بیان اینکه پرتاب بامداد امروز تجربه موفقی برای ما بود، افزود: در عرصه فضایی به دلیل پیچیدگی‌هایی که هم ماهواره و هم ماهواره‌بر دارند، هر حرکتی در این زمینه، رو به جلو است و هیچ حرکتی منجر به شکست نمی‌شود و دستاوردهایی که در پرتاب امروز به دست آوردیم، به ما کمک خواهد کرد که مشکلات خود را در فرآیندهای بعدی برطرف کنیم.
رییس سازمان فضایی تاکید کرد: پرتاب امروز، به ما جرات داد که با توان داخلی هم ماهواره عملیاتی بسازیم، هم ماهواره‌برهای عملیاتی طراحی کنیم و هم بتوانیم ماهواره و ماهواره‌برها را با هم تطبیق دهیم.
رییس سازمان فضایی با اشاره به ماهواره «دوستی» دانشگاه شریف، توضیح داد: این ماهواره دارای وزن ۵۰ کیلوگرم است که در مدار ۲۵۰ تا ۳۵۰ کیلومتر قرار خواهد گرفت. وی اضافه کرد: تیم تحقیقاتی این طرح در حال حاضر در حال انجام تست‌های سازگاری نهایی هستند. تست‌های سازگاری قبلا انجام شده است و تیم تحقیقاتی در حال انجام تست سازگاری مجدد هستند.
پرتاب‌های جهانی که شکست خورد
بر اساس این گزارش بسیاری از کشورها بزرگ در دنیا که سهم بسزایی در پرتاب ماهواره دارند به فضا دارند نیز شکست‌هایی را تجربه کرده‌اند و در این بین نام شرکت موفق اسپیس ایکس نیز خود نمایی می‌کند بطوریکه پرتاب موشک فالکون ۹ توسط شرکت بزرگ و معروف اسپیس ایکس، در ۲۸ ژوئن ۲۰۱۵ میلادی در ۱۳۹ دقیقه نرمال بود. این موشک حامل کپسول دراگون بود که ذخایری برای فضانوردان در ایستگاه فضایی بین‌المللی را در برداشت. اما حدود ۱۴۰ ثانیه پس از پرتاب جریان‌های اطلاعاتی به اتاق کنترل ماموریت هشدار دادند اشتباهی رخ داده است. قسمت دوم موشک که هنوز روشن نشده بود، با کاهش فشار اکسیژن مایع روبه‌رو شده بود. به گفته ناظران انبوهی از بخار سفید از این قسمت موشک بیرون می‌آمد که نشانه بد یمن دیگری بود. طی ۱۰ ثانیه موشک منفجر شد. کپسول دراگون نیز در اقیانوس سقوط کرد. این شکست به خطای سخت‌افزاری مربوط می‌شد.
همچنین در ۲۸اکتبر ۲۰۱۸ میلادی یک شرکت خصوصی چینی سعی کرد موشکی را از مقر ارسال ماهواره Jiuquan به فضا بفرستد. اما تلاش این شرکت برای رقابت با اسپیس ایکس به شکست انجامید. در دسامبر ۲۰۱۵ میلادی، ارتش روسیه تصمیم داشت ماهوارهKanopus-ST را به مدار زمین پرتاب کند. هدف این ماهواره ۳۵۰ پوندی انجام تحقیقات آب و هوایی بود. به نظر می‌رسید فرایند پرتاب در نهایت دقت و بطور صحیح در حال اجرا است اما هنگام جدا شدن ماهواره اختلالی به وجود آمد. به نظر می‌رسید از چهار گیره که ماهواره را به قسمت بالایی موشک نگه داشته بودند، فقط سه مورد باز شده بود.
همین امر سبب شد ماهواره و قسمت اول موشک چند روز دور زمین مدار بزنند. آنها به تدریج وارد اتمسفر زمین شدند و سوختند. قطعه‌های سوخته ماهواره در اقیانوس آتلانتیک رها شد.
شرکت «آریان اسپیس» تاکنون سابقه پرتاب‌های موفقیت آمیزی را در کارنامه خود داشته است. اما این شرکت سعی کرد در ۲۵ ژانویه ۲۰۱۸ میلادی دو ماهوارهGlobal-scale و Observations را به مدار زمین بفرستد که با مشکلی روبرو شد.
این ماهواره‌ها از مقری فضایی در گینه فرانسه به آسمان پرتاب شدند. اما پس از پرتاب موشک، اتاق کنترل اطلاعات تله متری آن را از دست داد. این امر نشان می‌داد ماهواره در مکان دقیق خود نیستند. بنابراین مسیر آنها درست نبود و ایستگاه‌های مسیریابی در سراسر جهان نمی‌توانند ماهواره‌ها را بیابند. اما همان شب سیگنال‌هایی از هر دو ماهواره رصد شد.هر دو ماهواره در مدار بودند اما مشکلی وجود داشت. تحقیقات نشان داد جهت یابی نادرستی در سیستم مسیریابی موشک وارد شده است. در دسامبر ۲۰۱۰ میلادی روسیه اعلام کرد شبکه ماهواره‌های خود را در مدار زمین گسترش خواهد داد و در همین راستا ۳ ماهواره GLONASS درون یک موشک «پروتون ام» به فضا ارسال می‌شوند. همچنین موشک مذکور نسبت به نسخه قبلی ارتقا یافته بود. فاجعه پرتاب زمانی آغاز شد که تکنسین‌هایی که سوختگیری موشک را انجام می‌دادند، نمی‌دانستند مخزن سوخت این نسخه از موشک بزرگ‌تر از نمونه قبلی است. بنابراین در قسمت اول موشک ۱.۵ تن اکسیژن مایع بارگیری کردند. این اشتباه زمانی خطرناک شد که قسمت اول قرار بود ماهواره‌ها را در مدار زمین رها کند. به دلیل وزن سوخت این قسمت سنگین شده بود. در نتیجه قسمت اول موشک و بار آن در اقیانوس آرام سقوط کردند. در سال ۲۰۰۳ میلادی برزیل تصمیم داشت به یک قدرت فضایی تبدیل شود. اما سه روز قبل از پرتاب موشک در ماه آگوست، شهر آلکانتارا با یک انفجار عظیم روبرو شد که ۲۱ نفر را قربانی خود کرد.
در تاریخ ۳۰ ژوئن ۲۰۱۸ میلادی یک شرکت خصوصی ژاپنی سعی کرد موشکی همراه ماهواره به مدار زمین ارسال کند. اما این موشک چند ثانیه پس از بلند شدن از مقر پرواز آزمایشی دوباره سقوط کرد و منفجر شد. موشک MOMO-۲ فقط اندکی از سکوی پرتاب فاصله گرفت اما در نهایت سقوط کرد و در اثر برخورد با زمین آتش گرفت.
این دومین تلاش شکست خورده شرکت
Interstellar Technologies بود.
Interstellar Technologies نخستین شرکت خصوصی فضایی ژاپن به حساب می‌آید. نخستین پرتاب ناموفق این شرکت نیز به ۲۰۱۷ میلادی مربوط می‌شود.
در ۳۰ جولای ۲۰۱۷ میلادی MOMO-۱ نخستین موشک این شرکت ۷۰ ثانیه پس از بلند شدن از زمین و از قطع ارتباط با مرکز کنترل پرواز در اقیانوس سقوط کرد. دومین ماموریت این شرکت نیز با شکست روبرو شد.
یک موشک روسی سایوز حامل فضانوردان ایستگاه فضایی بین‌المللی از مقر پرتابی در قزاقستان به آسمان پرتاب شد. اما چند دقیقه بعد، به دلیل یک اختلال، موشک دوباره به سمت زمین بازگشت و کپسول حامل فضانوردان در منطقه‌ای نزدیک محل پرتاب فرود آمد.
