«ترزا می» متحمل شکستی سهمگین می‌شود؟
گروه جهان| طلا تسلیمی|
مجلس عوام بریتانیا در نهایت پس از وقفه‌ای حدودا یک ماهه جلسه رای‌گیری درباره پیش‌نویس توافق جدایی از اتحادیه اروپا (برگزیت) را برگزار کرد. ترزا می نخست‌وزیر بریتانیا در ماه دسامبر رای‌گیری بر سر این طرح را از آن جهت به تعویق انداخت چرا که می‌دانست از حمایت‌های لازم برای پیشبرد آن برخوردار نیست. اما با وجود گذشت یک ماه از جلسه اولیه، همچنان موفقیت چندانی در ترغیب قانونگذاران به حمایت از توافق حاصل از مذاکرات طولانی‌مدت لندن و بروکسل نداشت. نمایندگان مجلس اعیان شامگاه دوشنبه پس از سه روز بحث‌و‌جدل درخواستی را تصویب کردند که درباره توافقنامه ترزا می با اتحادیه اروپا و آسیب‌های آن به رفاه، امنیت داخلی و نفوذ جهانی بریتانیا هشدار می‌داد. تا زمان تدوین این گزارش، پیش‌بینی‌ها حاکی از آن بود که طرح ترزا می در پارلمان بریتانیا رای نمی‌آورد و شکست می‌خورد چراکه جدای از احزاب مخالف، بیشتر هم‌حزبی‌های محافظه‌کار نخست‌وزیری نیز با طرح او مخالف هستند. (رای‌گیری درباره طرح برگزیتی ترزا می حدود ساعت 8 شب به وقت محلی/11:30 به وقت تهران برگزار می‌شود.)
اگرچه رای‌گیری دیشب به‌نوعی اولیه محسوب می‌شد و امکان رای‌گیری مجدد درباره پیش‌نویس برگزیت همچنان وجود دارد، اما باتوجه به اختلافات شدید داخلی در بریتانیا به‌ویژه در داخل حزب حاکم محافظه‌کار، بسیاری از احتمال فروپاشی دولت کنونی سخن می‌گویند. ساعاتی پیش از رای‌گیری جرمی کوربین رهبر حزب اپوزیسیون کارگر اعلام کرد که پس از رد شدن توافق پیشنهادی در رای‌گیری، برگزاری جلسه رای اعتماد به ترزا می را خواستار خواهد شد. گمانه‌زنی‌ها درباره برگزاری انتخابات سراسری زودهنگام نیز به‌شدت افزایش یافته است. در اروپا، برخی از بیم مداخله در امور داخلی بریتانیا از هرگونه اظهارنظری خودداری کردند و برخی دیگر تا صدور بیانیه و پیشنهاد به بریتانیا برای ماندن در اتحادیه پیش رفتند. وزیر امور خارجه آلمان هم از امکان و حتی لزوم برگزاری مذاکرات مجدد در صورت شکست پیش‌نویس توافق برگزیت در پارلمان بریتانیا سخن گفت که احتمالا به معنای تمدید مهلت جدایی تا مدت نامعلومی پس از روز رسمی برگزیت
(29 مارس) خواهد بود.
اصلاحیه‌ها و مخالفت‌ها
به‌گزارش فایننشال‌تایمز، با پیش‌بینی شکست ترزا می در ارتباط با طرح برگزیت در رای‌گیری، بحران در فضای سیاسی بریتانیا تشدید شد. برخی قانونگذاران خود را برای ارایه اصلاحیه‌هایی روی طرح پیشنهادی آماده می‌کردند و برخی دیگر از پیش از رای‌گیری مخالفت قطعی خود را با آن اعلام کرده بودند. حزب کارگر با هدف ممانعت از امکان خروج از اتحادیه اروپا بدون توافق اصلاحیه‌ای داد و «وینس کیبل» رهبر حزب دموکرات لیبرال هم اصلاحیه‌ای روی اصلاحیه حزب کارگر داد و همه‌پرسی را به عنوان شیوه‌ای برای جلوگیری از برگزیت بدون توافق پیشنهاد کرد. اندرو موریسون از قانونگذاران هم‌حزب نخست‌وزیری محدودیت در طرح مربوط به مرز ایرلند را خواستار شد و گروهی تحت رهبری یان بلکفورد از حزب ملی اسکاتلند تعویق خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا را تا زمان دستیابی به یک توافق خروج جایگزین خواستار شد.
در همین حال، صادق خان شهردار لندن، در حالی که رای‌گیری بر سر توافق برگزیت را مهم‌ترین رای‌گیری پارلمان از جنگ عراق می‌خواند، از قانونگذاران خواست که طرح پیشنهادی ترزا می را رد کنند. دامینیک راب وزیر پیشین برگزیت هم گفت قانونگذاران بریتانیایی بایستی با رد توافق موجود به بروکسل پیام بفرستند و بر لزوم ایجاد تغییرات در این توافق تاکید کنند. «پیتر لیلی» وزیر پیشین تجارت هم گفت برگزیت بدون توافق بریتانیا را ورشکسته نمی‌کند، چراکه بریتانیا مجبور نیست صورت‌حساب 39 میلیارد پوندی به اتحادیه اروپا بپردازد. کوربین هم در توئیتی با ابراز اطمینان درباره شکست توافق پیشنهادی ترزا می، گفت که لازم است انتخابات سراسری زودهنگام در کشور برگزار شود.
نامه سرگشاده نمایندگان پارلمان اروپا
در حالی که در بریتانیا بلوایی به پا بود، در اروپا مقامات نفس‌ها را در سینه حبس کرده و منتظر نتیجه رای‌گیری بودند. بسیاری از سیاستمداران اروپایی سعی داشتند از هرگونه اظهارنظری درباره شرایط بریتانیا خودداری کنند تا مبادا در امور داخلی این کشور مداخله کرده باشند. با این حال، ژان کلود یونکر خطاب به قانونگذاران مجلس عوام بریتانیا ابراز امیدواری کرد که آنها «رفتاری مسوولانه» داشته باشند.
اما برخی از اروپایی‌ها هم تمایل خود را به ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا به وضوح اعلام کردند. به گزارش دویچه‌وله، بیش از ۱۰۰ نماینده پارلمان اروپا نامه‌‌ای سرگشاده آماده کرده‌اند که قرار است در روزهای آینده منتشر شود. امضا‌کنندگان این نامه از شهروندان بریتانیا تقاضا کرده‌اند که درباره خروج از اتحادیه اروپا تجدیدنظر کنند. آنها نوشته‌اند: «ما از هر گونه تصمیمی برای ماندن بریتانیا در اتحادیه اروپا پشتیبانی می‌کنیم و با شما همکاری خواهیم کرد تا با کمک یکدیگر اتحادیه را اصلاح و بهتر کنیم.»
این در حالی است که ترزا می‌احتمال برگزاری همه‌پرسی مجدد درباره خروج از اتحادیه اروپا را منتفی دانسته و ماندن در این بلوک را فاجعه‌ای برای بریتانیا خوانده است. کوربین هم با وجود عدم رضایت از توافق حاصله در مذاکرات لندن و بروکسل، از حمایت از همه‌پرسی مجدد خودداری کرده است. اما همچنان احتمال اینکه بریتانیا بتواند طبق برنامه مقرر در پایان ماه مارس از اتحادیه اروپا خارج شود، بسیار کم است چراکه جدا از تصمیم پارلمان بریتانیا، پارلمان اروپا هم هنوز با طرح برگزیت مشکلاتی دارد که بعید است تا پایان ماه مارس برطرف شوند.
انتظار می‌رود که دولت بریتانیا در هفته‌های آینده از پارلمان اروپا تمدید تاریخ برگزیت را تقاضا کند. برخی کارشناسان گفته‌اند که تعویق برگزیت تا ماه جولای وجود دارد، اما برخی دیگر معتقدند که باتوجه به برنامه برگزاری انتخابات پارلمان اروپایی در ماه مه تعویق برگزیت عملا ممکن نیست. با این حال، هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان در پارلمان اروپایی گفت: «توافق همینطور که هست می‌ماند. شک دارم توافق از اساس تغییر کند؛ اگر راه‌حل بهتری وجود داشت در همین توافق کنونی اعمال می‌شد. اما اگر شرایط خوب پیش نرود، امکان ازسرگیری مذاکرات وجود دارد.»
