روزهای سرد انتخاباتی

 استقبال اندک از ثبت نام انتخاباتی باعث شده اسامی مطرح برای چند لیست مجزا وجود نداشته باشد

فراز جبلی|  

 این دوره از انتخابات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران تفاوت زیادی با دوره‌های قبل دارد. ساده‌ترین دلیل آن آرامش بیش از حد انتخاباتی است که حتی باعث شد تنور انتخابات با وجود تمام شدن مهلت ثبت نام‌ها گرم نگردد. با این وجود نگاهی به لیست کاندیداها نشان می‌دهد شرایط ممکن است به طرز عجیبی دستخوش تغییر گردد به ویژه آنکه بسیاری از چهره‌های مطرح از گروه‌های مختلف کاندیدا نشده‌اند.

   افت محسوس ثبت نام ها

اتاق تهران با وجود افزایش قابل توجه تعداد اعضا در این دوره با کاهش محسوس ثبت نام‌ها روبرو شده است. تعداد اعضای اتاق تهران بیش از 30 درصد رشد داشته است اما تعداد کاندیداهای دوره نهم نسبت به دوره هشتم بیش از 27 درصد کاهش داشته است. دلایل مختلفی را برای تحلیل این اتفاق ذکر کرده‌اند. بعضی به شرایط اقتصادی و سیاسی کشور اشاره داشته‌اند و معتقد هستند در فضایی که کسب و کارها دچار مشکل شده است چرا افراد نمایندگی بنگاه‌ها را به دست گیرند. بعضی به مساله سرخوردگی از امکان تغییر به وسیله اتاق اشاره داشته‌اند و می‌گویند وقتی بخش خصوصی قرار نیست به بازی گرفته شود اصولا چرا کاندیدا شوند.

اما در این میان گروهی به موضوع افزایش کارت‌ها در اتاق تهران و اتاق‌های شهرستان اشاره دارند و می‌گویند این افزایش کارت‌ها بیشتر از آنکه محصول شرایط کسب و کار باشد برای رای دادن ایجاد شده است. هرچند این ادعا حداقل به صورت علنی و رسمی درباره اتاق تهران مطرح نشده است اما درباره بعضی استان‌ها واکنش‌های تندی را به همراه داشته است. عدم ثبت نام بعضی چهره‌ها، نامه به رییس اتاق ایران و حتی نصب پلاکارد در مقابل اتاق ایران بخشی از این واکنش‌ها بود. در مقابل گروه مقابل مدعی هستند که این ادعا از سوی نهادهایی مطرح می‌شود که خود بیشترین تلاش را برای صدور کارت داشته‌اند و به صورت سازمان یافته در استان‌های مختلف تلاش می‌کنند.

   چالش عدم حضور چهره‌های شاخص

چهار سال قبل انتخابات چند قطبی بود و گروه‌های متفاوتی برای پیروزی تلاش می‌کردند اما پیروزی مطلق یک گروه عملا باعث شد که اتاق در اختیار طیف ائتلاف برای فردا قرار گیرد. شاید یکی از دلایل عدم استقبال از انتخابات و ثبت نام‌ها همین بود که بسیاری معتقد بودند که این گروه احتمالا مجدد پیروز قاطع خواهد بود. همین مساله باعث شد که بسیاری از چهره‌های مطرح ثبت نام نکنند. اما ثبت نام نکردن تنها در رقبای ائتلاف برای فردا نبود و عدم حضور بعضی لیدرهای گروه ائتلاف برای فردا عملا این فکر را ایجاد کرد که سایر گروه‌ها در این دوره شانسی برای موفقیت دارند. ثبت نام نکردن دو عضو هیات رییسه اتاق تهران، نایب‌رییس اتاق ایران و رییس کمیسیون صنایع اتاق تهران عملا شرایط جدیدی را رقم زد. ائتلاف برای فردا که البته این روزها کمتر از این نام استفاده می‌کند در عین حال درصدد جذب نیروهای جدید است و شنیده‌ها حاکی از این است که حدود 15 چهره جدید به این گروه می‌پیوندند. از علامیرمحمد صادقی، نایب‌رییس فعلی اتاق تهران به عنوان مهم‌ترین فرد در گروه جدید نام برده می‌شود و در عین حال که بعضی چهره‌های سنتی در لیست این گروه هستند از چهره‌های جدید به ویژه جوانان، فعالان استارت آپی و زنان پرده‌برداری خواهد شد. اما مساله اصلی این است که اگر 40 عضو ائتلاف برای فردا را از لیست انتخاباتی خارجی کنیم حدود 111 کاندیدای باقی مانده پتانسیل ایجاد چند لیست قوی را ندارند.

   آیا امکان تک لیستی شدن تهران وجود دارد

مساله مهمی که در این دوره دیده نشده است امکان دادن صرفا یک لیست شامل تمام چهره‌های مطرح است. این بحث از مدت‌ها قبل به اسم لویی جرگه توسط پیشکسوتان اتاق بازرگانی مطرح می‌شد که افراد به نفع یکدیگر کنار رفته و به جای رقابت صرفا یک لیست واحد و همدل در اتاق حضور داشته باشد. اما به نظر نمی‌رسد این پیشنهاد مورد قبول ائتلاف برای فردا باشد چرا که باید بخش قابل توجهی از اسامی خود را کنار بگذارد. نگاهی به 111 کاندیدای باقی مانده نشان می‌دهد که این افراد به نحله‌های فکری و همچنین کسب و کار متفاوتی تعلق دارند. گروه‌هایی همچون تحول، پیشگامان، مجمع فعالان نمایندگان قابل توجهی در لیست کاندیداها دارند و همچنین از بعضی صنف‌های خاص تعداد ثبت نامی‌ها به قدری هست که بتوان آنها را یک گروه مجزا دانست. همچنین جوانان نیز به خاطر تشکیل انجمنی در اتاق تهران دارای یک سازماندهی هستند که هرچند برای انتخابات آماده نیست اما می‌تواند اثرگذار باشد. این شرایط و تعداد کم کاندیداها امکان ایجاد یک لیست 40 نفره منسجم دیگر را فراهم می‌کند تا شرایط برای یک انتخابات دو قطبی آماده شود. البته در این میان می‌توان الگوی متفاوت بازی با لیست‌های کمتر از 40 نفر را نیز در نظر داشت که شرایط را پیچیده‌تر می‌کند.

   صحنه عوض خواهد شد؟

این دوره برخلاف دوره‌های قبل همه‌چیز بسیار دیر شروع شد و از میتینگ‌های انتخاباتی معمول و تبلیغات زود هنگام هیچ خبری نیست. حتی شورای نظارت نیز تلاش برای جلوگیری از تبلیغات را از طریق بیانیه‌ای آغاز کرده است. اما نکته‌ای که کمتر به آن توجه شده این است که نتایج تأیید صلاحیت کاندیداها یک هفته قبل از انتخابات اعلام خواهد شد و این مساله می‌تواند شرایط لیست‌ها را کاملا دستخوش تغییر سازد. همچنین تغییر در شرایط رای‌دهنده‌ها به ویژه با توجه به فشارهایی که به دلیل کارت عضویت از سوی شهرستان‌ها مطرح شده قابل پیش‌بینی است و این موضوع می‌تواند شرایط انتخابات را دستخوش تغییرات جدی کند.