هدف ترامپ ایجاد شکاف در اتحادیه اروپا است

رسانه‌های غربی اعتقاد دارند اگرچه کاخ سفید با برگزاری کنفرانس ضدایرانی در لهستان به دنبال ایجاد شکاف در اتحادیه اروپا است اما بی‌میلی قاره سبز برای مشارکت جدی در این نشست، تردیدها نسبت به موفقیت امریکا را افزایش داده است.

به گزارش ایرنا، کنفرانس ضدایرانی «دونالد ترامپ» در لهستان پیش از اجرایی شدن با موانع جدی و استقبال سرد کشورهای جهان روبرو شده است. این طرح از سوی مقام‌های کاخ سفید با هدف پیشبرد سیاست ایران هراسی رییس‌جمهوری این کشور در دستور کار قرار گرفته است.

«مایک پومپئو» وزیر امور خارجه امریکا چندی قبل اعلام کرد کشورش کنفرانسی را در تاریخ 13و 14 فوریه (24 و 25 بهمن) تحت عنوان «صلح و امنیت در خاورمیانه» در ورشو پایتخت لهستان برگزار می‌کند. نوع رویکردهای اعلامی مقام‌های کاخ سفید در کنار اقدامات دیپلماتیک آنها و دعوت از کشورهای گوناگون اروپایی و خاورمیانه‌ای، حکایت از آن دارد که هدف اصلی از این کنفرانس افزایش فشار بر ایران و همراه‌سازی کشورها با رویکردهای ترامپ است.

   اروپا، بی‌علاقه به دنباله‌روی از ترامپ

بسیاری از تحلیلگران بر این اعتقاد هستند که بی‌علاقگی اتحادیه اروپا به طرح امریکا ضربه محکمی را به کارآمدی تلاش‌های وزارت امور خارجه این کشور علیه ایران وارد می‌کند.

اتحادیه اروپا امضای توافق هسته‌ای را اعتباری برای خود در عرصه سیاست خارجی تعریف کرده بود و نابودی آن به دست رییس‌جمهوری امریکا را ضربه‌ای بزرگ به اعتبار خود می‌داند. از اردیبهشت 1397 و با اعلام خروج واشنگتن از این توافق مهم، اتحادیه اروپا بارها مخالفت صریح خود را با تحریم‌های یکجانبه امریکا اعلام کرد و ظاهرا اقداماتی را هم برای مقابله با آن انجام داده است.

اکنون بی‌اعتنایی بروکسل به کنفرانس ورشو نیز مرحله‌ای از پیگیری همین خط مشی بروکسل و به نوعی عرض اندام اتحادیه اروپا در مقابل ایالات متحده تفسیر می‌شود. تارنمای شبکه خبری الجزیره اعتقاد دارد در این شرایط کشورهای اتحادیه اروپا می‌توانند موجب ناکارآمد شدن کنفرانس امریکایی در لهستان هم شوند.

تارنمای نشریه «The National» امارات نیز در گزارش خود با عنوان «تحریم کنفرانس ایالات متحده از سوی کشورهای اتحادیه اروپا» آورده است اگرچه وزیر امور خارجه ایالات متحده خبر برگزاری این کنفرانس را مدتی قبل اعلام کرد و سپس سفر خارومیانه‌ای خود را انجام داد اما مقام‌های ارشد اتحادیه اروپا در این نشست شرکت نمی‌کنند. گفته می‌شود فرانسه نیز در مورد حضور وزیر امور خارجه خود در نشست بی‌تمایل است و وزرای امور خارجه لوکزامبورگ، بریتانیا و آلمان نیز نظر خود را در مورد حضور در ورشو اعلام نکرده‌اند.

روزنامه بریتانیایی «اکسپرس» چندی قبل عنوان کرده بود که اتحادیه اروپا با تصمیم‌های خود سعی دارد تا به صورت مستقیم چالش‌هایی را برای رییس‌جمهوری امریکا ایجاد کند. این در حالی است که اروپایی‌ها در حال آماده‌سازی مکانیسمی برای ادامه تجارت با ایران و مقابله با تحریم‌های واشنگتن نیز هستند.

اگرچه به گفته وزیر مور خارجه لهستان نام همه کشورهای اروپایی در میان فهرست 70 کشور دعوت شده به نشست ورشو قرار دارد اما مقام‌های اروپایی به روزنامه «وال استریت ژورنال» اعلام کردند که تردیدهای فراوانی در زمینه حضور تعداد زیادی از این کشورها به ویژه اعضای اتحادیه اروپا و سطح حضور هیات‌ها در این کنفرانس وجود دارد.

تارنمای روزنامه صهیونیستی «Times of Israel» نیز بر این اعتقاد است که سیاست‌های اتحادیه اروپا تلاش ایالات متحده علیه ایران به ویژه کنفرانس ورشوی لهستان را دچار اختلال می‌کند. از اینرو دیپلمات‌های امریکایی و اسراییلی نگران هستند که حاضر نشدن مسوول سیاست خارجی اروپا در این کنفرانس، اهداف امریکا را ناکام سازد.

گزارش با بیان اینکه اتحادیه اروپا از چند روز قبل نشانه‌هایی را در زمینه مقابله با ابتکار ضدایرانی کاخ سفید بروز داده است افزود دیپلمات‌های اروپایی پرسش‌هایی را در مورد برنامه واقعی این نشست مطرح می‌کنند. این مقام‌های اروپایی اعلام کرده‌اند از آنجاکه «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه تعهدات دیگری را برعهده گرفته است در این کنفرانس شرکت نمی‌کند.

رسانه‌های اروپایی بر این باورند در این کنفرانس نه تنها مسوول سیاست خارجی اروپا شرکت نمی‌کند حتی مشخص نیست که آیا این اتحادیه در سطوح پایین هم در آن مشارکت می‌کند یا خیر.

از طرف دیگر «جاکیچ کژاپوتوویژ» وزیر امور خارجه لهستان پس از انتقادهای ایران به برگزاری این کنفرانس ضمن حمایت از رویکرد و اقدامات اتحادیه اروپا در قبال توافق هسته‌ای، ابراز امیدواری کرد نشست ورشو بتواند مجالی را برای نزدیکی بیشتر دیدگاه‌های امریکا و اروپا پدید بیاورد.

   کنفرانس لهستان؛ کانون منازعه

 اروپا و امریکا

تحلیلگران یکی از اهداف مهم ترامپ از برگزاری چنین نشستی آن هم در یکی از کشورهای شرق اروپا را تضعیف رویکرد و جایگاه جهانی اتحادیه اروپا و ایجاد شکاف در میان کشورهای اروپایی ارزیابی می‌کنند. تارنمای نشریه «پلیتیکو» بر این اعتقاد است که «دونالد ترامپ با تشدید رویکرد سختگیرانه خود در مورد توافق هسته‌ای ایران، به دنبال ایجاد شکاف در اتحادیه اروپا است». ضمن آنکه برگزاری کنفرانس در ورشوی لهستان موجب رنجش و نارضایتی شدید اروپا هم خواهد شد. پس از اقدام ترامپ در زمینه نابودی توافق هسته‌ای با ایران، حال ورشو و واشنگتن در کنار یکدیگر و در مقابل قدرت‌های بزرگ اتحادیه اروپا ایستاده‌اند.

در این چارچوب ترامپ به دنبال بهره‌برداری از شکاف میان کشورهای اروپایی در حوزه سیاست خارجی است. به اعتقاد این نشریه، با همه اختلاف نظرهایی که در دو سوی آتلانتیک رخ داده است اما هیچ موضوعی به اندازه توافق هسته‌ای با ایران، باعث جدایی و دوری اروپا و امریکا نشده است.

اکنون بر شدت دشمنی‌ها افزوده شده است. در یک ماه گذشته مقام‌های اروپایی عزم خود را برای اجرای کانال ویژه مالی (SPV) اعلام کردند تا شرکت‌های اروپایی به تجارت با ایران ادامه دهند و تحریم‌های یکجانبه ترامپ علیه تهران را بی‌اثر کند.

برخی تحلیلگران اعتقاد دارند دولت در لهستان به‌شدت تحت نفوذ برنامه‌ها و تصمیم‌های کاخ سفید قرار دارد. به نوشته این نشریه، دیپلمات‌های اروپایی به صورت تلویحی از اقدامات دولت لهستان که به صورت آشکار به ابزار اجرای سیاست‌های دولت ترامپ تبدیل شده است و به انسجام اتحادیه اروپا لطمه می‌زند، ابراز نارضایتی کرده‌اند.

حتی کارشناسان در لهستان می‌گویند دولت آنها به‌شدت تحت تاثیر تصمیم‌های دولت ترامپ قرار دارد و به صورت ناخودآگاه باعث افزایش دشمنی‌ها با ورشو می‌شود. «مارسین زابوروسکی» تحلیلگر حوزه سیاست خارجی در ورشو اعتقاد دارد «لهستان در مقام یک پیمانکار فرعی سیاست خارجی امریکا عمل می‌کند». وی می‌گوید وقتی پومپئو برای نخستین‌بار خبر برگزاری این کنفرانس در لهستان را اعلام کرد مقام‌های این کشور به‌شدت فعال شدند تا خود را با خواست و ابتکار امریکایی‌ها تطبیق دهند.

این کارشناس اعتقاد دارد این اقدام به شکلی وحشتناک انجام شد. این امر در حالی رخ داد که مقام‌های وزارت خارجه لهستان در گذشته مدعی بودند ایران ظرفیت متنوع‌سازی منابع تامین انرژی این کشور و کاهش وابستگی به گاز روسیه را دارد اما برگزاری چنین کنفرانسی این طرح را هم نابود می‌سازد.