دوراهی فیلترینگ
گروه دانش و فن| مرجان محمدی|
توییتر رفع فیلتر نمی‌شود، اینستاگرام قرار نیست فیلتر شود، رفع فیلتر تلگرام در دستورکار قرار ندارد، فیلتر کردن چاره کار نیست، تنها راه مقابله با اپلیکیشن‌های غیر‌بومی و حمایت از اپلیکیشن‌های بومی فیلتر کردن است و.... اینها سخنان مسوولان ارتباطی و غیر‌ارتباطی کشور است که مدتی است در خصوص فیلترینگ صحبت می‌کنند، مساله‌ای که حالا به مهم‌ترین موضوع برای برخی از مسوولان تبدیل شده است . برخی از مسوولان معتقدند فیلترینگ باید صورت بگیرد چرا که عامل بسیاری از ناهنجاری‌ها در جامعه و کشور شبکه‌های اجتماعی است و برخی دیگر با نظری کاملا متفاوت معتقدند که فیلترینگ نه تنها کمکی به رفع ناهنجاری‌ها در جامعه و اجتماع نمی‌کنند بلکه افراد با نصب فیلترشکن و دور زدن قانون به راحتی به خواسته خود می‌رسند و اینگونه عملکردهای چکشی نمی‌تواند چاره کار باشد .
بر اساس این گزارش در حالی که گمانه زنی‌ها برای رفع فیلتر توییتر مطرح بود و بسیاری از وزرای دولت دوازدهم با پیوستن به توییتر و برخی نمایندگان مجلس و مسوولان به جمع حامیان رفع فیلتر توییتر پیوستند اما این مهم اتفاق نیافتاد و کار به جایی رسید که تلگرام نیز به بهانه حمایت از پیام رسان‌های داخلی نیز فیلتر شد و فیلتر شدن اینستاگرام نیز بر سر زبان‌ها افتاد تا مشخص شود که رفع فیلتر پیام رسان‌ها در حیطه اختیارات وزارت ارتباطات نیست .
این در حالی است که چندی پیش رییس‌جمهور در بازدید از مجموعه وزارت ارتباطات به مساله فیلترینگ پرداخت و گفت: در فیلترینگ اشتباه کردیم، چرا که راه پیشگیری از مخاطرات ابزارهای ارتباطی جدید فیلترینگ نیست .
وی افزود: «باید قبول کنیم که اشتباه کردیم فکر کردیم اگر بگوییم استفاده از فلان امکان ممنوع بوده و فیلتر است همه به آن گوش می‌کنند. دیدیم که پس از فیلتر هر امکانی، فیلترشکن آن ایجاد شد و هر چه تلاش کردیم بطور روزانه فیلترشکن‌های جدید ارایه شد و در نتیجه، زیان و آسیبی که به ویژه به جوانان و فرزندان ما از ناحیه استفاده از فیلترشکن‌ها وارد شد، بیشتر از زمانی است که بطور عادی مثلاً از همان نرم‌افزاری که فیلترکردیم، استفاده می‌کردند.»
در حالی که رییس دولت دوازدهم معتقد است در خصوص فیلترینگ دچار اشتباه شده‌اند و وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تمام تلاش خود را می‌کند تا اینستاگرام فیلتر نشود، دادستان کل کشور فضای مجازی را قتلگاه و فیلتر کردن را بستن این قتلگاه می‌داند و معتقد است فیلتر کردن یعنی راه قتلگاه را برای عده‌ای ببندیم، اگر قبول ندارید که فضای مجازی قتلگاه است صراحتا بگویید. اگر قبول داریم باید بنشینیم و به فکر درمان باشیم و پیشگیری را به کار ببندیم و جاده سالمی را پیشنهاد دهیم.
حجت‌الاسلام محمد جعفر منتظری که در جمع روسای دادستان‌های سراسر کشور صحبت می‌کرد، با اشاره به اینکه فضای مجازی به بستری برای وقوع جرم تبدیل شده است، اظهار کرد: به برخی از مسوولان امر اعلام کردم که اگر می‌خواهید ببینید مردم چه آسیب‌هایی از فضای مجازی می‌ببینند سری به دادسرای مبارزه با جرایم رایانه‌ای بزنید. چند روز پیش یکی از مسوولان انتظامی به من پیامک داده بود که چه مقدار مراجع‌کننده به پلیس فتا داریم. دادستان کل کشور گفت: وقتی می‌بینیم اکثر جرایم بستری به نام فضای مجازی دارد، نباید پیشگیری کنیم؟ آیا این وظیفه شرعی و قانونی ما نیست؟
وی افزود: متاسفانه بحث فضای مجازی در جامعه امروز با چالش‌هایی مواجه شده است و اصل استفاده از فضای مجازی امروز جزو لوازم زندگی شده است.
منتظری گفت: امروز جامعه ما با مشکل مقطعی به نام مشکلات اقتصادی مواجه است بنابراین باید از کارهای معمولی صرف نظر کنیم و به جنگ اقتصادی بپردازیم. جنگ اقتصادی موضوعی است که همه آن را قبول دارند. چگونه باید به میدان جنگ برویم و تمام توان ما باید صرف مبارزه با دشمن باشد؟ اگر مباحث غیر جنگ اقتصادی را در جامعه مطرح کنیم؛ دو قطبی کردن جامعه به نفع چه کسی است؟ امروز همه مسوولان باید توان خود را در این رابطه به کار گیرند.
وی افزود: آیا امروز مساله فیلتر و فیلترینگ جزو ضروریات زندگی ما است که بخشی از افکار مردم را به این سمت متمرکز کنیم؟
دادستان کل کشور به سخنان روحانی نیز واکنش نشان داد و گفت: اینکه یک روز گفته می‌شود فیلترینگ به تاریخ پیوست یا گفته می‌شود که اولین کسی که فیلترینگ را گفت رضا شاه بود، آیا اینها به نفع مردم است؟ باید به نیازهای اولیه مردم توجه کنیم.
منتظری با بیان اینکه فیلتر یا فیلترینگ نوعی محدودیت برای دسترسی کاربران به برخی وبگاه‌ها است، گفت: بسیاری از کشورها بحث محدود کردن را جزو برنامه‌هایشان گذاشتند و اینطور نیست که فضای مجازی رها باشد. دادستان کل کشور ادامه داد: توهین‌ها به مقدسات و آموزش‌های مسائل ضد امنیتی، بی‌هویت کردن نسل جوان مسائلی است که در فضای مجازی باز آنها را می‌بینیم.
دادستان کل کشور خطاب به مسوولان گفت: فیلتر کردن یعنی راه قتلگاه را برای عده‌ای ببندیم، اگر قبول ندارید که فضای مجازی قتلگاه است صراحتا بگویید. اگر قبول داریم باید بنشینیم و به فکر درمان باشیم و پیشگیری را به کار ببندیم و جاده سالمی را پیشنهاد دهیم. وی افزود: ما به تاریخ می‌پیوندیم اما محدود کردن راه‌های مقابله با فساد به تاریخ نمی‌پیوندد.
منتظری ادامه داد: نه دنبال این هستیم جایی را ببندیم و نه اینکه جا می‌زنیم، ما می‌گوییم باید فضای سالمی در اختیار مردم باشد.
دادستان کل کشور با تاکید بر ضرورت تشکیل شبکه ملی اطلاعات گفت: ما هم توان انسانی این کار را داریم و هم امکانات مالی و اقتصادی آن را در سال‌های گذشته داشتیم.
منتظری اظهار کرد: مطالبه صریح بنده از رییس‌جمهور این است که مطالبه به حق رهبری و قانون و عامه مردم را چرا عملی نمی‌کنند و فضای مجازی در اختیار خود دولت را ایجاد نمی‌کنند؟ چرا شبکه ملی اطلاعات را تاکنون تشکیل ندادند؟
وی بیان کرد: مطالبه‌ام از وزارت ارتباطات هم این است که چرا مصوبات شورای عالی فضای مجازی را اجرا نمی‌کنند؟ ما بررسی کردیم و دیدیم مصوبات اجرا نشده است. اینها نشان می‌دهد اراده جدی برای این کار وجود ندارد. دادستان کل کشور گفت: ما به دنبال تضعیف دولت نیستیم، دستگاه قضایی هم در این رابطه در خدمت شماست. به خدا قسم راهی که دشمن برای ما گشوده راه سعادت آمیزی نیست.
منتظری اظهار کرد: انتظار داریم هرچه زودتر این مساله را به سامان برسانند و نگذارید دستگاه قضایی از وظیفه قانونی و تکلیف قانونی خود استفاده کند.
هرچند از نظر دادستانی فیلترینگ نمی‌تواند مساله مهمی باشد، اما از دید بسیاری از مسوولان و حتی رییس‌جمهور مساله فیلترینگ در کشور بسیار حایز اهمیت است چرا که بسیاری درباره آن صحبت می‌کنند و موافقان فیلترینگ خواستار تشدید فیلتر در دیگر پیام رسان‌هایی هستند که هنوز فیلتر نشده است و مخالفان فیلترینگ نیز خواهان رفع فیلتر برخی شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌هایی هستند که فیلتر شده است .
