بهشت اقتصادی ترامپ یا کابوس رکود کارشناسان؟

گروه جهان|

 دونالد ترامپ معتقد است که رشد اقتصادی امریکا توقف‌پذیر نیست، اما اقتصاددان‌ها نظر دیگری دارند. پیش‌بینی‌های رشد اقتصادی دولت ایالات متحده خوش‌بینانه‌تر از کارشناسان مستقل است؛ پیش‌بینی‌هایی که نشان می‌دهد ترامپ همچنان اعتقاد دارد طرح مالیاتی و سیاست‌های اقتصادی‌اش بطور زیربنایی اقتصاد ایالات متحده را بهبود خواهند بخشید.

نیویورک‌تایمز نوشته، کارشناسانی که از زاویه نگاه خوش‌بینانه دولت ترامپ به اقتصاد نگاه می‌کردند این روزها پیش‌بینی‌های محتاطانه‌تری دارند. حالا دیگر بانک مرکزی امریکا (فدرال رزرو) و نهادهای دیگر هم هشدار می‌دهند که رشد اقتصادی این کشور کُند شده و بخشی از علل این پدیده، سیاست‌های شخص رییس‌جمهور است. از قضا این طیف از کارشناسانی که نظرشان تغییر کرده می‌توانستند تاثیر بسیاری در انتخابات ریاست‌جمهوری2020 و پیروزی دوباره ترامپ داشته باشند.

تیم اقتصادی دونالد ترامپ پیش‌بینی کرده که رشد تحت تاثیر تورم تا سال 2024 میلادی بطور متوسط سه درصد خواهد بود، نرخی که به مراتب فراتر از نظر اقتصاددان‌های دیگر است، کسانی که باور دارند احتمال از دست رفتن مشاغل و کاهش بهره‌وری نیروی کار اقتصاد ایالات متحده را تهدید می‌کند.

اقتصاددان‌های بسیاری می‌گویند که سال گذشته رشد اقتصادی امریکا که دلیلش تاثیر کوتاه‌مدت محرک‌های مالی بوده، یک استثناست و نمی‌تواند ادامه پیدا کند، سالی که برای نخستین‌بار در یک دهه گذشته رشد اقتصادی امریکا به بیش از سه درصد رسید. با این حال مشاوران ترامپ می‌گویند هیچ دلیلی برای شک کردن به ادامه روند فعلی اقتصاد وجود ندارد و رشد اقتصادی ایالات متحده در سال آینده نیز تکرار خواهد شد.

«کوین‌هاست» رییس شورای مشاوران اقتصادی ترامپ، می‌گوید: «سال گذشته درست همان‌طوری بود که می‌خواستیم؛ همه‌چیز دقیقا همان‌طوری شد که انتظار داشتیم. بنا براین تردید  نداریم که پیش‌بینی آینده ما هم محقق خواهد شد.»

اما اقتصاددان‌های خارج از تیم ترامپ با این نظر مخالف هستند و معتقدند که رشد اقتصادی امریکا در 2019 کُند خواهد شد که دلیلش طرح کاهش مالیاتی ترامپ، هزینه‌های اضافی دولت امریکا، و چالش‌هایی است که گریبان رشد اقتصادی جهان را گرفته از جمله جنگ تجاری و کاهش رشد اقتصادی چین.

بسیاری از اقتصاددان‌ها و نهادهایی که رشد اقتصادی را پیش‌بینی می‌کنند هم تعطیلی 35 روزه بخش‌هایی از دولت امریکا را که ممکن است بار دیگر در فوریه تکرار شود را از جمله دلایلی می‌دانند که در کند شدن رشد اقتصادی امریکا تاثیرگذار خواهد بود. (ترامپ تهدید کرده در صورتی که کنگره با بودجه موردنظر او برای ساخت دیوار مرزی موافقت نکند بار دیگر دولت را تعطیل خواهد کرد.) برخی از مدیران شرکت‌های بزرگ هم هشدار می‌دهند که اقتصاد امریکا به سوی یک رکود جدی دیگر پیش می‌رود.

دفتر بودجه کنگره امریکا این هفته پیش‌بینی کرده رشد اقتصادی در سال جاری کند شده و به 2.3درصد خواهد رسید؛ نرخ رشد در 2020 هم به‌دلیل توقف محرک‌های اقتصادی به 1.7درصد خواهد بود. در این گزارش آمده، رشد اقتصادی امریکا در 2018 میلادی 3.1درصد بوده که تقریبا نزدیک به پیش‌بینی این دفتر در آوریل سال گذشته بوده است. وزارت بازرگانی هنوز ارزیابی رسمی خود را از رشد اقتصادی 2018 منتشر نکرده که دلیلش‌تعطیلی بخش‌های از دولت فدرال بوده است.

اقتصاددان‌های فدرال رزرو در ماه دسامبر اعلام کردند که آنها هم انتظار دارند رشد اقتصادی امریکا در 2019 میلادی 2.3درصد باشد. اقتصاددان‌های وال‌استریت هم تقریبا پیش‌بینی مشابهی داشته‌اند. تحلیلگران گلدمن ساکس در گزارشی که سه‌شنبه منتشر کرده‌اند، آورده‌اند که داده‌های اقتصادی آنان نشان می‌دهد که رشد اقتصادی امریکا برای نیمه نخست 2019 میلادی 2.1درصد خواهد بود.

یک نظرسنجی تازه از انجمن ملی اقتصاددانان کسب‌وکار نشان داده که رشد سرمایه‌گذاری در کسب‌وکارها در تمامی بخش‌های اقتصادی امریکا کند شده است. نزدیک به 84درصد از شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی گفته‌اند که کاهش مالیاتی دولت ترامپ در افزایش سرمایه‌گذاری شرکت‌های آنان هیچ تاثیری نداشته است. کاهش رشد اقتصاد جهانی به‌ویژه رشد چین یکی دیگر از دلایلی است که کارشناسان ارزیابی کرده‌اند باعث کندی رشد اقتصادی امریکا در سال جاری خواهد شد.

مشاوران ترامپ هنوز پیش‌بینی رسمی خود را از رشد اقتصادی امریکا در سال جاری میلادی منتشر نکرده‌اند. با این حال مقام‌های کاخ‌سفید می‌گویند همچنان بر این باورند که شرایط اقتصادی به‌مراتب بهتر از پیش‌بینی‌های بدبینانه فعلی خواهد بود.

مدل پیش‌بینی شورای مشاوران اقتصادی ترامپ کاملا متفاوت از دفتر بودجه کنگره است چرا که نزدیکان ترامپ بر این باورند که بخش زیادی از کندی رشد اقتصادی امریکا پیش از پیروزی ترامپ در انتخابات به‌دلیل تاثیرات بحران مالی 2008 میلادی بوده است. آنها همچنین بر این باورند که با ظاهر شدن نتایج طرح کاهش مالیاتی 1.5 هزار میلیارد دلاری دولت ترامپ، چرخ‌های اقتصاد امریکا با سرعت بیشتری خواهد چرخید. از طرفی نمایندگان دولت ترامپ سعی دارند تا در نشستی که چهارشنبه با طرف چینی دارند به دامنه اختلافات تجاری خود را با دومین اقتصاد بزرگ جهان کم کنند. استیو منوچین وزیر خزانه‌داری امریکا، گفته: «فکر می‌کنیم که هنوز برای داشتن رشد اقتصادی سه درصدی در سال جاری شرایط خیلی خوبی داریم.»

مقام‌های امریکایی در شرایطی از رشد اقتصادی 3درصدی در سال جاری دفاع می‌کنند که محبوبیت ترامپ به‌دلیل تعطیلی دولت به زیر 40درصد رسیده است. در شرایطی که نمایندگان دموکرات اکثریت مجلس نمایندگان را دارند، ترامپ برای تصویب لوایحی که بتواند وعده تحقق رشد اقتصادی را محقق کند (از جمله لایحه ادامه سیاست کاهش مالیاتی) با چالش جدی روبه‌روست. افزایش نرخ بهره نیز چالش دیگری است و گفته شده که ترامپ سعی دارد تا با تغییر احتمالی رییس بانک مرکزی، این نهاد مالی را وادار کند که نرخ بهره را پایین نگه دارد.