قانون جدید آمار در انتظار تصویب دولت

گروه اقتصاد کلان|

امید علی پارسا در برنامه رونمایی از دستاورهای 40 ساله مرکز آمار از تایید نهایی قانون جدید آمار در کمیسیون تخصصی آمار خبر داد.  وی همچنین از اتهام‌زنی بی‌اساس به مرکز آمار انتقاد کرد و گفت‌  ای کاش انتقادات به عملکرد این مرکز علمی باشد و نه از روی بدبینی. دراین نشست وضعیت رفاهی زندگی مردم ایران با 40 سال گذشته هم مقایسه و مطرح شد: استفاده از تلویزیون رنگی در سال 58 صفر بوده ولی در سال 96 در خانوار شهری 98 درصد و در خانوار روستایی 96 درصد شده است.

به گزارش «تعادل»، روز گذشته نشست خبری امیدعلی پارسا رییس مرکز آمار ایران درباره فعالیت‌های 40 ساله مرکز آمار با ارایه گزارش‌هایی از دستاوردهای 40 ساله انقلاب بر مبنای آمارهای موجود برگزار شد. در ابتدای این نشست امیدعلی پارسا با اشاره به اینکه قانون جدید آمار در کمیسیون تخصصی شورای عالی آمار به تصویب رسیده است، گفت یک و نیم سال کار پژوهش انجام شده و پیشنهادات به شورا می‌رود تا پس از تایید لایحه آن به دولت تقدیم شود.

وی همچنین به روال همه نشست‌های خبری خود به موضوع نتایج و تبعات خدشه وارد کردن، تضعیف کردن آمارهای رسمی و شبهه‌آفرینی در آنها بر مبنای بدبینی و غرض سیاسی اشاره کرد و گفت: روش‌های تولید آمار و اطلاعات، موضوعاتی است که نظام آماری را تهدید می‌کند و اعتماد عمومی سلب می‌شود. البته از نقدهای عالمانه و بی‌رحمانه استقبال می‌کنیم، اما نقدهای از روی بدبینی و جهل نه.

وی از وزن‌های تعیین شده برای اقلام کالاهای مورد محاسبه در رشد و تورم دفاع کرد و گفت: برخی مقامات در اتاق جلسات می‌نشینند و درباره ضرایب در نظر گرفته شده برای اقلام و کالاها تشکیک ایجاد می‌کنند، در حالی که هر کدام از آنها با روش‌های منطقی و علمی به دست آمده است.

در ادامه سید حسین پیمان مدیرکل روابط عمومی مرکز آمار و سخنگوی این مرکز به ارایه آمارها و اطلاعات درباره دستاوردهای چهل ساله انقلاب پرداخت و گفت: مرکز آمار ایران سه رویکرد فعالیتی داشته که از جمله آنها، طرح‌های آماری، سرشماری و تمام شماری و آمار ثبتی است که جنبه‌های قانونی دارد و در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی و تهیه محاسبات ملی و شاخص قیمت عمل می‌کند.

وی چنین توضیح داد: طبق طرح‌های آ‌ماری میزان اصلی تولید محصولات باغی قبل از انقلاب 830 هزار تن بوده که در سال 96 به 3.8 میلیون تن رسیده، دام سبک از 42 میلیون راس به 55.7 میلیون راس در سال 96 رسیده است، ‌گوشت قرمز هم از 247 هزار تن به 429 هزار تن در سال 96 رسید. خانوارهای ما سال 58 در حوزه شهری 16.9 درصد از اتومبیل شخصی استفاده می‌کردند که در سال 96، ‌56 درصد رسیده است و در حوزه روستایی از 1.4 درصد در سال 96 به 29.6 درصد رسیده که 21 برابر شده است.

وی افزود: استفاده تلویزیون رنگی د ر سال 58 صفر بوده که سال 96 در خانوار شهری 98 درصد استفاده شده است، در خانوار روستایی نیز صفر بوده که در سال گذشته به 96 درصد افزایش یافت. همچنین استفاده از جاروبرقی در خانوار شهری قبل از انقلاب 7.3 درصد بوده که سال 96 به 91 درصد رسیده و در روستایی نیز صفر بوده که به 64.6 درصد رسید. در حوزه تلفن همراه در شهرها 95.6 درصد خانوارها و در روستاها 89.4 درصد خانوارها بهره‌مند شدند.

سخنگوی مرکز آمار ایران ادامه داد: استفاده از یارانه کامپیوتر هم در حد صفر بوده که در سال 96 به 37.8 درصد در خانوار شهری و 12.6 درصد در خانوار روستایی رسید. استفاده از ماشین لباسشویی هم در سال 58، 16.7 درصد در خانوارهای شهری بود که در سال 96 به 86.3 درصد و در مناطق روستایی به 59 درصد رسیده است. همچنین در سال 96، 37.8 درصد خانوارهای شهری و 12.6 درصد خانوارهای روستایی از رایانه استفاده می‌کردند. بهره‌مندی از تلفن همراه نیز در میان خانوارهای شهری 96 درصد و در میان خانوارهای روستایی 84 درصد است.

وی ادامه داد: استفاده از آب لوله کشی از 79.5 درصد قبل از انقلاب به 99.7 درصد سال 96  در مناطق شهری رسیده است که این آمار در مناطق روستایی شاهد افزایش از 11.7 درصد به 94.6 درصد بوده است. همچنین کاربرد گاز لوله‌کشی در میان خانوارهای شهری به 94.7 درصد و در مناطق روستایی به 64.4 درصد رسیده است. در حال حاضر 53.7 درصد خانوارهای شهری و 23.3 درصد خانوارهای روستایی از اینترنت استفاده می‌کنند. استفاده از شبکه عمومی فاضلاب در سال 58، 43.5 درصد برای خانوارهای شهری و 1.13 درصد برای خانوارهای روستایی بوده است.

پیمان با اشاره به نوع طرح‌های آماری قبل از انقلاب گفت: تعداد طرح‌های آماری قبل از انقلاب 4 یا 5 نوع بوده است در حال حاضر این تعداد به 50 نوع رسیده است. در مورد سرشماری هم باید مقایسه‌ای صورت بگیرد برای نمونه تولید محصولات اصلی مانند گندم و جو قبل از انقلاب 6.6 میلیون تن بود که این میزان در سال 82 به 16.1 میلیون تن رسیده است. بی‌سوادی در سال 1355 تقریبا 52 درصد بود که شامل 41 درصد مردان و 64 درصد زنان می‌شد این آمار در سال 95 به 12.4 درصد کاهش یافته است که میزان بی‌سوادی در میان مردان 9 درصد و در میان زنان 16 درصد است.

وی ادامه داد: قبل از انقلاب هفت سرشماری صورت گرفته بود که پس از انقلاب این میزان 20 سرشماری است که شامل سرشماری‌های نفوس و مسکن، عشایر کوچنده و ... می‌شود که یک سرشماری آن بر اساس نظام ثبتی -  مبنایی بوده است. همچنین پس از انقلاب در سرشماری‌ها از 700 نوع فعالیت استفاده می‌شد که نشان‌دهنده قدرت بسیج‌کنندگی این سازمان است و ما همواره به دنبال نوین‌سازی در استفاده از فناوری‌های جدید هستیم.

همچنین در ادامه این نشست حسین زاده، معاون اقتصادی مرکز آمار، با بیان اینکه در استفاده از آمار تورم باید دقت داشت و گاها اشتباهاتی در این زمینه صورت می‌گیرد، گفت: با مراجعه به ۷۹ مغازه و ۶۰۰۰ خانوار و دریافت قیمت از حدود ۴۷۵ قلم کالا که حدود ۴۲۰ هزار قیمت در کل کشور است، نرخ تورم محاسبه می‌شود. البته سبد شهرنشینان با روستانشینان متفاوت است که خود موجب اختلاف در آمار تورم شهری و روستایی خواهد شد. در مورد اثرگذاری نرخ ارز در تورم باید بگویم نرخ ارز مستقیم در سبد مصرفی خانوار محاسبه نمی‌شود اما اثر غیر مستقیم دارد.

حسین‌زاده همچنین در مورد تغییرات رشد اقتصادی گفت که این شاخص عمدتاً به گروه صنعت شامل نفت، معدن، ساختمان و آب و برق و گاز بر می‌گردد که بازهم عمده به گروه نفت مربوط می‌شود. همچنین در بخش صنعت رشد اقتصادی به کارگاه‌های بزرگ و اشتغال در کارگاه‌های کوچک و متوسط بر می‌گردد.

اما رییس مرکز آمار در ادامه به جریان آمار اشاره کرد و گفت: در هر حال هر آماری که منتشر کنیم نوعی برداشت با خود به همراه دارد و یکسری خوش‌شان می‌آید و یکسری نه. اما ما نه از بهتر شدن آمار ذوق می‌کنیم و نه از بد شدن آن غش می‌کنیم؛ مستقل آمار را محاسبه و منتشر می‌کنیم.

او در پاسخ به این سوال «تعادل» که اخیرا وزارت اقتصاد اقدام به انتشار تورم هسته کرده است، درباره اینکه آیا مرکز آمار ایران اقدام به انتشار این تورم خواهد کرد یا خیر گفت: تورم هسته با شیوه‌های اقتصاد سنجی به دست می‌آید و برمبنای همین داده‌های نرخ تورم محاسبه می‌شود. لذا این تورمی است که پژوهشکده‌ها محاسبه می‌کنند و پژوهشکده آمار در ایران نیز اقدام به محاسبه آن کرده است و بنابراین مرکز آمار ایران برنامه‌ای برای انتشار این نوع تورم ندارد.

 در ادامه این نشست خبری، امید علی پارسا با تاکید بر اینکه در استفاده از آمار تورم باید دقت داشت که در برخی موارد اشتباهاتی صورت می‌گیرد، گفت: با مراجعه به ۷۹ مغازه و ۶ هزار خانوار و دریافت قیمت از حدود ۴۷۵ قلم کالا که حدود ۴۲۰ هزار قیمت در کل کشور است، نرخ تورم محاسبه می‌شود. البته سبد شهرنشینان با روستانشینان متفاوت است که خود موجب اختلاف در آمار تورم شهری و روستایی خواهد شد.

وی همچنین در مورد اثرگذاری نرخ ارز در تورم گفت: نرخ ارز مستقیم در سبد مصرفی خانوار محاسبه نمی‌شود، اما اثر غیر‌مستقیم دارد. رییس مرکز آمار ایران همچنین در مورد تغییرات رشد اقتصادی گفت: این شاخص عمدتاً به گروه صنعت شامل نفت، معدن، ساختمان و آب و برق و گاز بر می‌گردد که باز هم بخش عمده به گروه نفت مربوط می‌شود. همچنین در بخش صنعت رشد اقتصادی به کارگاه‌های بزرگ و اشتغال در کارگاه‌های کوچک و متوسط بر می‌گردد.

پارسا با اشاره به افزایش قیمت گوشت قرمز بیان کرد: قیمت گوشت از ابتدای سال از ۴۹ هزار تا ۸۰ هزار تومان متفاوت بوده است که قیمت‌های کنونی حکایت از افزایش ۷۰ درصدی آن دارد، اما گوشت تنها کالای سبد خانوار نیست و برای به دست آوردن میزان تورم نقطه‌ای نیاز به معدل‌گیری از ۴۷۵ قلم کالا هستیم. با بررسی و میانگین‌گیری از ۴۷۵ قلم کالا به تورم ۳۹.۶ درصدی نقطه‌ای در دی ماه رسیده‌ایم.

رییس مرکز آمار ایران با بیان اینکه تورم کالا‌های خوراکی بیشتر بوده است، ادامه داد: تورم نقطه‌ای برای کالا‌های خوراکی ۵۷.۵ درصد، غیر خوراکی‌۳۲ درصد و برای کالا‌های بادوام ۸۲ درصد بوده است. همچنین رب گوجه فرنگی بیش از ۲۰۰ درصد و آب، برق و انرژی ۱۴ درصد افرایش داشته است.

وی با بیان اینکه رشد اقتصادی در ۶ ماه اول امسال با نفت ۴ دهم درصد و بدون نفت ۳ دهم درصد است، توضیح داد: بدبینی و ایجاد شبه در روش‌های تولید آمار در کشور می‌تواند اعتماد عمومی را خدشه‌دار کند.

رییس مرکز آمار در مورد آخرین نرخ اشتغال در کشور تصریح کرد: نرخ اشتغال در فصل پاییز به ۸۸.۳ درصد و افراد شاغل به ۲۳ هزار و ۹۲۲ نفر رسیده که سهم افراد دارای اشتغال بیش از ۴۴ ساعت در هفته ۴۶.۷ درصد یعنی ۱۱ هزار و ۱۸۲ نفر، افراد کمتر از ۴۴ ساعت در هفته ۴۹.۲ درصد یعنی ۱۱ هزار و ۷۵۴ نفر و غایب موقت ۴.۱درصد یعنی ۹۸۶ نفر است. سهم افراد دارای اشتغال بیش از ۴۴ ساعت در هفته ۴۶.۷ درصد است که از این تعداد ۲۲.۸درصد یعنی ۲ هزار و ۷۹۶ نفر اشتغال ناقص و سایر ۷۶.۲ درصد یعنی ۸ هزار و ۹۵۷ نفر را شامل می‌شود.