هزار و یک دلیل فرسایش بورس

گروه بورس| سمیرا   ابراهیمی|

دیروز بازار روند نزولی داشت. شاخص اکثر گروه‌ها قرمز شده بود و خبر از رشد و تحرک مثبت در بازار نبود. البته این توصیف، توصیف تنها دیروز نیست، روزهای زیادی است که تالار حافظ شاهد رخوت و رکودی است که پس از یک دوره رشد شارپی ایجاد شده و هیچ خبر خوبی نمی‌رسد تا این بازار اندکی روی خوش ببیند.

البته باید به این موضوع نیز توجه داشت که همواره از گذشته تا به حال، در روزهای نیمه تعطیل به دلیل قرارگیری مابین تعطیلات رسمی، شاهد چنین فضایی بوده‌ایم. از سوی دیگر، بازارهای جهانی هم به عنوان یکی از مهم‌ترین محرک‌های بازارهای سهام، در هفته گذشته به دلیل سال نوی چینی نیمه تعطیل بودند و این همگرایی تصادفی باعث شده که در این روزها، بازار سهام نیز معاملاتی کم‌حجم و کم‌نوسان را سپری کند.

  بازار داغ شایعات از سیمان تا بازار پایه

ناگفته نماند که نیمه ابتدایی بازار نسبت به نیمه دوم سبزتر بود، اما به هرحال کلیت فضا، تعادلی بود. با وجود کم‌خبری بازار سرمایه، بازار پایه فرابورس کانون شایعات بود، یکی از مواردی که بر بازار پایه فرابورس، به عنوان یک بازار حاشیه‌ای، اما پرطرفدار و پرنوسان، سایه انداخته بود، شایعه محدودیت‌های جدید از حیث تعداد روزهای معاملاتی و دامنه نوسان برای این بازار بود که سرمایه‌گذاران این بازار را هراسان کرده است. تغییراتی که کلیت آن از طرف رییس سازمان بورس تأیید شد، اما محدودیت‌های سنگین شایعه شده از جانب وی تکذیب شد و به گفته شاپور محمدی، رییس سازمان بورس تغیرات به نفع سهامداران خواهد بود و به زودی اطلاع‌رسانی خواهد شد.

شایعه داغ دیگر این روزها در بازار مربوط به گروه سهام سیمانی است که هرچند اتفاق خاصی نیفتاده اما با اقبال مواجهند. مهم‌ترین شایعه این گروه مربوط به افزایش 20 درصدی نرخ سیمان است که قرار بود تا آخر بهمن تکلیف آن روشن شود. به گفته عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان ایران با توجه به جهش تورم و افزایش هزینه‌های شرکت‌های سیمانی، چنین افزایش نرخ امری ناگریز است اما در زمان مقررشده حاصل نخواهد شد. در حال حاضر افزایش نرخ سیمان، در انتظار بررسی‌های یک مرکز مالی معتبر از قیمت تمام شده صنعت سیمان است. بر اساس گزارش این مرکز مالی تصمیمات در خصوص میزان افزایش نرخ گرفته و ابلاغ می‌شود.

   حجم و ارزش معاملات کم است

در همین رابطه نوید اختری زاده، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «تعادل» در خصوص دلیل وضعیت نابسامان این روزهای بازار گفت: هم‌اکنون بازار در فاز فرسایشی فرورفته است. حجم و ارزش بازار در این روزها نشان می‌دهد که نباید به رشد بازار در کوتاه‌مدت امیدوار باشیم. در واقع به نظر می‌رسد که تا موقعی که به این شکل باشد، نباید انتظار رشد چشمگیر و بازدهی اساسی در بازار سهام داشته باشیم.

وی افزود: از طرفی همه فکر می‌کردند بطور سنتی در 22 بهمن به صورت دستوری بازار مثبت شود، اما دیدیم که روند طبیعی خود را طی کرد و اتفاقی در این روزها نیفتاد. بنابراین احتمالا تا پایان اسفند، وضعیت بازار به همین منوال ادامه داشته باشد و در این روزها، بازار فرسایشی و منفی به تحرک خود ادامه می‌دهد.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، یکی از مهم‌ترین عواملی که باعث ایجاد چنین اتفاقی در بازار می‌شود، این است که سال مالی بسیاری از کارگزاری‌ها، 29 اسفند است و همین موضوع باعث می‌شود که مشتریان را ملزم کنند تا اعتباراتی که گرفتند را تسویه کنند. بنابراین باید منتظر یک موج فروش دیگر علاوه بر فروش‌هایی که اکنون در بازار وجود دارد، باشیم که به دلیل تسویه مشتریان است.

  آسیب دلار به بورس

تحلیلگر کارگزاری بانک دی در ادامه خاطرنشان کرد: نکته منفی دیگری که اکنون بازار درگیر آن است، کم نوسان شدن قیمت دلار است. دلار از زمانی که آقای همتی رییس کل بانک مرکزی شد به دلیل تغییرات بازار پولی کشور، در مدار ثبات قرار گرفت و اکنون قیمت ارز در حوالی 10 و هزار و 500 تومان تا 11 هزار تومان به ثبات رسیده است. این موضوع باعث شده که سرمایه‌گذاران به سمت شرکت‌های پتروشیمی و نفتی و سایر سهم‌هایی که از دلار تاثیر مستقیم می‌گیرد، نروند.  وی افزود: دیگر عامل نزولی شدن حرکت بازار را می‌توان ریزش چند ماه اخیر قیمت نفت برشمرد که بر سهم‌های پتروشیمی و پالایشی تاثیر می‌گذارد. اکنون قیمت نفت حدود 63 تا 64 دلار ثابت شده و در خوشبینانه‌ترین حالت به 70 دلار می‌رسد و انتظار رسیدن به 80 دلار و 90 دلار از سوی سرمایه‌گذاران از بین رفته است. بنابراین اقبال سرمایه‌گذاران از سهم‌های این گروه نیز برگشته است.

  پارکینگ پول پر شده است

این کارشناس بازار سرمایه، ماه شمار شدن سود سپرده‌های بانکی را دلیل دیگر ریزش‌های متوالی بازار عنوان کرد و گفت: این موضوع باعث شده که جریان نقدینگی بازار سرمایه از سمت سهام به سمت اوراق و صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت در تغییر باشد. بنابراین پول‌های خروجی از سیستم بانکی و سهامی که دیگر رشد و نوسان نداشت، به سمت پارکینگ پول بازار بدهی رفته است. اکنون ورود نقدینگی به این صندوق‌های درآمد ثابت 100 درصد رشد کرده و در واقع حجم منابع آنها تقریبا 2 برابر شده است.

   زنجیره‌های انتقال پول تکنیکالی

اختری‌زاده در ادامه خاطرنشان کرد: تا زمانی که ارزش معاملات بازار مجموع بورس و فرابورس زیر هزار میلیارد تومان باشد و حجم معاملات زیر 2 میلیارد باشد، نباید انتظار جهش خوبی از بازار داشته باشیم. اکنون فعالان بازار به سراغ تک سهم‌ها رفته‌اند و بازار در حالت نوسانگیری قرار دارد. بطور مثال گروه سیمانی، یکی از گروه‌هایی است که در یکی دو هفته اخیر با اقبال مواجه است در حالی که اتفاق بنیادی خاصی در این گروه مطرح نیست.  وی افزود: این تحرکات حاصل موج‌های صعودی تکنیکالی است و به نظر می‌رسد که تعدادی تکنیکالی به گروه سیمانی وارد می‌شوند و بازار حالت چرخشی پیدا می‌کند. یعنی پول کمی در بازار وجود دارد که گروه به گروه ورود می‌کند، سود ناچیزی می‌گیرد و خارج می‌شود و به گروه بعدی می‌رود. شاخص کل نیز از نگاه تکنیکالی که اکنون حدود 158 هزار است، نهایت افتی که می‌تواند داشته باشد، 152 هزار است. در واقع احتمالا رشد شدید در بازار نخواهیم داشت اما رشد شارپی و شدید نیز در بازار ایجاد نخواهد شد. در واقع تا آخر سال به دلیل اینکه اخبار بنیادی خوبی نداریم، تغییر چشمگیری نخواهیم داشت. حتی اگر خبر سیاسی خوبی هم بیاید، به دلیل پول کمی که در این بازار وجود دارد، چندان جای رشد قوی در بازار وجود ندارد.