کاراکاس خواهان حمایت اوپک
گروه انرژی| نادی صبوری|
ونزوئلا که یک بار در اواخر سال 1949 هیاتی
3 نفره را به خاورمیانه اعزام کرد که زمینه همکاری نفتی با کشورهای خاورمیانه را پایهگذاری و در واقع نطفه اولیه سازمان اوپک را ایجاد کرد، حالا خواهان کمک از این کارتل نفتی است. این خبر را رویترز شامگاه دوشنبه منتشر کرد و از ارسال نامهای از سوی مادورو در تاریخ 29 ژانویه سال جاری میلادی به اوپک خبر داده که طی آن رییسجمهوری ونزوئلا از این کارتل خواسته است که از آن کشور در مقابل تحریمهای ایالات متحده حمایت کنند. نامهای که رویترز به نقل از یک منبع آگاه در اوپک مینویسد که سازمان آن را به صورت رسمی پاسخ نداده و عنوان کرده است که اوپک در زمینه «سیاست نفتی» فعالیت دارد و سازمانی «سیاسی» نیست.
پیش از آنکه در آوریل سال 1959 «کنگره نفت اعراب» از ایران و ونزوئلا دعوت کند تا به قاهره بروند و درباره امکان ایجاد سازمانی مرکب از تمامی کشورهای تولیدکننده نفت، بحث کنند، ونزوئلاییها ایده همراه کردن کشورهای خاورمیانه با خود در اتخاذ سیاست واحد در فروش نفت را دنبال میکردند. در مذاکرات 1959 نیز که از آن با عنوان «اولین قدم» در راه ایجاد وحدت عمل بین کشورهای صاحب نفت یاد میشود. آنطور که در کتاب «یادداشتهای فواد روحانی» عنوان شده است، «پرز آلفونسو» وزیر وقت نفت و معادن ونزوئلا در کنار عبدالله الطریقی مدیرکل نفت عربستان نقش مهمی ایفا کردند و در واقع قراردادی که تحت عنوان قرارداد «سری شرافتی» به عنوان خروجی این بحثها میان نمایندگان کشورهای صادرکننده نفت از جمله منوچهر فرمانفرماییان مدیر وقت شرکت ملی نفت ایران به امضا رسید، به ابتکار آلفونسو و الطریقی بود.
حال 60 سال پس از آن روزها، ونزوئلا که در یکی از بحرانیترین دوران خود به سر میبرد، از سازمانی که خود پایهگذار اصلی آن بوده است درخواست «حمایت» و «کمک» دارد.
آنطور که رویترز گزارش داده است، نیکولاس مادورو رییسجمهوری ونزوئلا در 29 ژانویه، یک روز پس از آنکه ایالات متحده شرکت نفت دولتی ونزوئلا را تحریم کرد، نامهای را به محمد بارکیندو دبیرکل سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام ارسال کرده و در آن از سازمان میخواهد که کاراکاس را در مقابل تحریمهای ایالات متحده تنها نگذارد. در همین روزها بود که خوان گوایدو در جریان بحران ریاستجمهوری ونزوئلا خود را به عنوان رییسجمهور موقت معرفی کرد و شماری از کشورها که در راس آن ایالات متحده و اتحادیه اروپا قرار داشتند، او را به رسمیت شناختند.
در این نامه آمده است: «کشور ما امیدوار است که همبستگی و حمایت کامل را از کشورهای عضو اوپک و کمیته وزارتی در مبارزهای که ما هماکنون با تحریمهای مستبدانه و غیرقانونی امریکا و دخالت این کشور در امور داخلی ونزوئلا داریم، شاهد باشد»
مادورو در ادامه این نامه عنوان کرده است: «من به دنبال حمایت و همکاری قاطعانه شما برای محکوم کردن مشترک این مصادره بیشرمانه اموال مهم یکی از اعضای اوپک هستم.»
رییسجمهوری ونزوئلا در نامهاش خطاب به دبیرکل اوپک این مساله را مطرح کرده است که اقدام امریکا در تحریم نفتی ونزوئلا برای «بازار انرژی جهان» اثرگذار بوده و همچنین برای دیگر اعضای عضو سازمان نیز مخاطراتی را به دنبال دارد. حسب همین مخاطرات مادورو خواستار این شده است که اوپک راهحلهایی بالقوه را برای این شرایط دنبال کند.
اقدامات امریکا علیه ونزوئلا باعث افزایش قیمت جهانی نفت شده که روز دوشنبه هر بشکه به حدود ۶۲ دلار رسید. تحریمها، حمل و نقل نفت خام را با اختلال روبرو کرد و باعث شده 20 تانکر نفتی حامل نفت خام ونزوئلا موسوم به مری، پشت خلیج متوقف شوند.
رویترز در بخشی از گزارش خود ادعا کرده است که همچنان برخی تحلیلگران بر این باور هستند که ظرفیت شناور تولید برخی کشورهای تولیدکننده نفت خام، خواهد توانست کمبود عرضه پیش آمده از سوی ونزوئلا را جبران کند.
همچنین این خبرگزاری به این موضوع اشاره کرده است که اوپک سال گذشته نامه بیژن زنگنه وزیر نفت ایران را که خواستار موضعگیری این سازمان علیه تحریمهای ایالات متحده شده بود، به صورت رسمی جواب نداد.
ونزوئلا در ابتدا یکی از سه کشور بزرگ تولیدکننده نفت خام در اوپک بود اما به دنبال فروپاشی اقتصادی، این روند تغییر کرد.
طبق آماری که از سوی شرکت تحقیقات و مشاوره انرژی ریستاد منتشر شده است احتمالا تولید نفت خام ونزوئلا سال آینده به روزانه 680 هزار بشکه خواهد رسید. این کشور در سال 2018 حدود 1 میلیون و 340 هزار بشکه تولید نفت خام داشت. تولید نفت خام ونزوئلا در ابتدای سال 2000 معادل 3 میلیون بشکه در روز بود.
این کشور در کنار ایران و لیبی از شرکت در توافق کاهش تولید سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام مستثنی شده است.
مانوئل کودو وزیر نفت ونزوئلا به تازگی ضمن انتقاد از تحریمهای غیرقانونی امریکا علیه کشورش گفته است که اقدامات واشنگتن یک آسیب «20 میلیارد دلاری» به اقتصاد ونزوئلا وارد کرده است. او این اظهارات را در جریان سفرش به دهلی برای رایزنی به منظور فروش نفت خام این کشور به هند مطرح کرده است. مقصد عمده صادراتی نفت خام ونزوئلا پالایشگاههای امریکایی بودند. کاراکاس حالا به دنبال این است که چین و هند را جایگزین کند.
تحریمهای امریکا راههای پرداخت به شرکت نفت دولتی ونزوئلا موسوم به PDVSA را بلوکه کرده است. به این ترتیب پرداختها به حسابی انجام میشود که PDVSA به آن دسترسی ندارد. این اقدامی است که نیکولاس مادورو رییسجمهوری ونزوئلا در نامهاش به دبیرکل اوپک آن را «مصادره اموال ونزوئلا» توصیف کرده است.
ماجرای نفتکش سعودی
اما همزمان با انتشار خبر درخواست کمک مادورو از اوپک، اساند پی گلوبال در خبری نوشت که یک کشتی حامل میعانات گازی تولید عربستان سعودی را در راه سواحل ونزوئلا رصد کرده است. در این خبر عنوان شده است که این کشتی پس از وضع تحریمهای امریکا علیه ونزوئلا به این کشور ارسال شده است.
ونزوئلا برای اینکه از شدت سنگینی نفت خام خود بکاهد و آن را قابل حمل کند، آن را با نفت خام سبک یا میعانات گازی مخلوط میکند.
همچنین سناریوی دیگری نیز وجود دارد که کشتی سعودی، به این قصد به ونزوئلا رفته باشد که نفت خام تولیدی این کشور را بارگیری کرده و آن را به مقصد دیگری ببرد.
این مقصد ممکن است آسیا از جمله هند باشد که پیشتر نیز از این نوع تانکر برای واردات نفت از ونزوئلا استفاده کرده است.
با تمام این تفاسیر اساند پی گلوبال در گزارش خود مینویسد که ممکن است تمامی این تفاسیر و سناریوها غلط بوده و مقصد تانکر از سوی خدمه آن به اشتباه وارد شده باشد.