لزوم مهاجرت ازپروتکل اینترنت نسخه 4 به نسخه 6

گروه دانش و فن   

 با توجه به افزایش دستگاه‌هایی که از پروتکل اینترنت استفاده می‌کنند، در آینده نزدیک هیچ IPv4 آزادی باقی نمی‌ماند و همین موضوع لزوم گذر به IPV6 را تأیید می‌کند؛ اتفاقی که در بیشتر کشورهای جهان پیاده‌سازی شده و مسوولان در ایران هم به آن تاکید دارند.

آدرس IP یا Internet Protocol Address شناسه‌ای است که پروتکل به وسیله آن می‌فهمد که داده‌ها یا درخواست‌ها به کدام کامپیوتر فرستاده یا از کدام یک دریافت خواهند شد. با توجه به توسعه یافتن کاربرد خدمات دستگاه به دستگاه و اینترنت اشیا (IoT) که می‌تواند به برقراری ارتباط میان بسیاری از دستگاه‌ها مانند موبایل‌ها، دوربین‌ها و حتی لوازم خانگی و قاب عکس‌های دیجیتال بر بستر اینترنت منجر شود، نیاز به توسعه پروتکل IP بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند.

پروتکل IPv4 از آدرس‌های ۳۲ بیتی تشکیل شده است؛ بدین معنی که این فضا، اجازه آدرس‌دهی حدود ۴.۳ میلیارد آدرس را می‌دهد، در حالی که IPv6 از آدرس وب ۱۲۸ بیتی تشکیل شده که امکان بهره‌گیری از ۲ به توان ۱۲۸ آدرس یکتا را امکان‌پذیر می‌کند و ظرفیت میلیاردها آدرس جدید را دارد.

در واقع IPv4 یک بستر برای آدرس‌های اینترنتی است که کشورهای جهان از آن استفاده می‌کنند اما با توجه به افزایش دستگاه‌هایی که از پروتکل اینترنت استفاده می‌کنند، در آینده نزدیک هیچ IPv4 آزادی باقی نخواهد ماند و کمبود این آدرس مشکلاتی برای شرکت‌های دولتی و خصوصی ایجاد می‌کند، بنابراین برای افزایش تعداد آی‌پی‌های آزاد، نسخه ۶ آن با نام IPv6 طراحی شد که در بیشتر کشورهای جهان پیاده‌سازی شده یا در حال پیاده‌سازی است.

امروزه با افزایش دارندگان موبایل، لپ‌تاپ و رایانه‌های شخصی هشدار برای به پایان رسیدن آدرس‌های IPv4 رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفته و با وجود صدها میلیون استفاده‌کننده اینترنت و در حالی که آدرس‌های اینترنتی روی تلفن‌های همراهی که از جست‌وجوگرهای اینترنتی کوچک استفاده می‌کنند و وسایل بازی و خانگی مانند یخچال و تلویزیون که به زودی و برای راحتی و کارایی بیشتر قرار است به اینترنت وصل شوند، لزوم دستیابی به IPv6 مشخص می‌شود.

در این خصوص امیر ناظمی - رییس سازمان فناوری اطلاعات - اخیراً، درباره لزوم گذر به IPv6 اظهار کرده است: در سال‌های آینده با مفاهیم مختلفی مانند اینترنت اشیا و حکمرانی هوشمند روبرو می‌شویم. در اینترنت اشیا موجودات زنده و اشیا به هم متصل می‌شوند و اطلاعات بسیاری بین آنها تبادل می‌شود و در این فضا احتیاج به آی‌پی‌هایی داریم که ظرفیت این حجم اتصال و تبادل اطلاعات را داشته باشند.وی اتمام آی‌پی‌های نسخه ۴ را یکی از دلایل گذر به آی‌پی نسخه ۶ عنوان کرد و افزود: فضا برای آدرس‌های بیشتر، افزایش ظرفیت امنیتی و دریافت تعداد سرویس‌های بیشتر، تعدادی از ویژگی‌های آی‌پی‌های نسخه ۶ نسبت به نسخه ۴ آن است. مجموع آدرس‌هایی که نسخه ۴ آی‌پی‌ها دارند، ۳.۴ میلیارد هستند، در حالی که پیش‌بینی‌های انجام‌شده برای سال ۲۰۲۵، از اتصال ۵۰ میلیارد اجزای مختلف خبر می‌دهد که بیش از ۱۰ برابر وضعیت موجود است، به همین دلیل در جهان به سمت IPv6 حرکت کرده‌اند.

ناظمی با بیان اینکه ۲۵ درصد تجهیزات شبکه در جهان IPv6 است، گفت: ۴۹ کشور در جهان بیش از پنج درصد از ترافیک خود را روی آی‌پی نسخه ۶ انتقال می‌دهند و در ۲۴ کشور این ترافیک بیش از ۱۵ درصد است و ۲۹ درصد از ترافیک اینترنت در جهان در IPv6 منتقل می‌شود. ۱۷ درصد وب‌سایت‌های دنیا بر بستر IPv6 قرار دارد و کاربران در هند با ۴۴ درصد به عنوان نخستین و امریکا به عنوان دومین کشور با ۲۱ درصد کشورهایی هستند که از IPv6 استفاده می‌کنند. در ایران نیز آی‌پی‌های نسخه ۴ بیش از ۱۲ میلیون است که بخشی از آپی‌های ما به IPv6 گذر کرده است و در حدود یک میلیون دامنه Ir وجود دارد.

معاون وزیر ارتباطات با اشاره به اسناد بالادستی و آیین‌نامه‌های سازمان تنظیم مقررات ارتباطات و با اعلام آمادگی برای کمک به سازمان‌ها و شرکت‌ها برای گذر به IPv6، تاکید کرد: سازمان فناوری اطلاعات بر اساس این اسناد وظیفه مهیاسازی فضا برای گذر از نسخه ۴ به نسخه ۶ را برعهده دارد و در این حوزه اقداماتی را انجام داده که اجرای چهار پروژه بخشی از این برنامه‌هاست. بر اساس اساسنامه سازمان فناوری اطلاعات این خدمت به عنوان یکی از خدمات این سازمان می‌تواند در اختیار فعالان این حوزه قرار بگیرد.