حیثیت امریکا در گرو زورآزمایی مادورو و گوایدو
لوسیوس سپتیموس سوروس از ژنرالهای رومی که از ۱۹۳ تا ۲۱۱ میلادی به عنوان امپراتور فرمانروایی کرد، در واپسین لحظات مرگش به پسرش توصیهای کرد: «حقوق سربازارن را بپرداز. باقی مسائل اهمیتی ندارد.» به نظر میرسد نیکلاس مادورو به اندرز امپراتور رومی به خوبی عمل میکند. بقای سیاسی این راننده اتوبوس سابق و رییسجمهوری کنونی در حال حاضر به این مساله بستگی دارد که نیروهای مسلح ونزوئلا در کنار او بایستند یا در برابر او قرار بگیرند و از خوان گوایدو، رییس مجلس ملی و رهبر مخالفان حمایت کنند.
دیپلماسی ایرانی در گزارشی به نقل از راشا اینسایدر آورد: گوایدو پیروزی مادورو در انتخابات ریاستجمهوری ماه مه گذشته و ماندن در قدرت برای یک دوره 6 ساله دیگر را ساختگی دانسته و به عنوان رییسجمهوری موقت ونزوئلا سوگند یاد کرده است. در پی این تحولات، ژنرال ولادیمیر پادرینو لوپز، وزیر دفاع و فرمانده ارتش ونزوئلا گوایدوی 35 ساله را دست نشانده ایالت متحده خواند و وفاداری خود را به مادورو اعلام کرد. این در حالی است که وزیر امور خارجه امریکا در جلسه اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد با موضوع ونزوئلا گفت: «زمان آن فرا رسیده است که همه کشورها طرف خود را انتخاب کنند... یا در کنار نیروهای آزادی میایستید، یا با مادورو و نیروهایش در یک طرف میمانید.» اما جهانیان پیش از اظهارات پومپئو طرف خود را انتخاب کرده بودند. روسیه و چین و ترکیه طرف مادورو را گرفتند. مکزیک، نیکاراگوئه، کوبا و بولیوی نیز از مادورو حمایت کردند. همسایگان ونزوئلا یعنی اکوادور، برزیل و کلمبیا، ایالات متحده امریکا و کانادا و سازمان کشورهای امریکایی هم پشت گوایدو درآمدند. بریتانیا، فرانسه، آلمان و اسپانیا ابتدا یک ضرب الاجل دیپلماتیک برای مادورو تعیین کردند و به او 8 روز برای برنامهریزی انتخابات مهلت دادند و پس از بی توجهی مادورو به این ضرب الاجل، حمایت رسمی خود را از گوایدو اعلام کردند. دونالد ترامپ، رییسجمهوری امریکا گفته همه گزینهها روی میز است. روسیه هم اقدام گوایدو را «شبه کودتا» توصیف کرده و هشدار داده است که مداخله میتواند «عواقب فاجعه بار» داشته باشد.
شرایط برای همه طرفین درگیر بهشدت مهم است. روسیه پیمانکارانی در ونزوئلا دارد که میلیاردها دلار به دولت مادورو کمک کردهاند. چین دهها میلیارد دلار به ونزوئلا وام داده است که بازپرداخت آنها به صورت محمولههای نفتی صورت میگیرد. کوبا افسران نظامی و اطلاعاتی را برای حفظ امنیت داخلی ونزوئلا فرستاده است. هوگو چاوز، فیدل کاسترو را پدر معنوی خود میدانست و ونزوئلای جدید را بر مبنای کوبای کاسترو بنا نهاده که البته نتایج مشابهی هم داشته است. درست همانند دهه 1960 که صدها هزار نفر از انقلاب کاسترو گریختند، 3 میلیون ونزوئلایی هم به اکوادور، برزیل، کلمبیا و دیگر کشورهای امریکای جنوبی و ایالات متحده امریکا فرار کردهاند. شرایط اقتصادی وخیم است. اگرچه ونزوئلا بزرگترین ذخایر نفتی در جهان را دارد، اما تولیدات آن خیلی کمتر از گذشته است.
خویشاوند سالاری و فساد همه گیر است. تورم بهشدت ارزش ارز ملی را کاهش داده و فقر، سوء تغذیه و کمبود اقلام ضروری در زندگی مدرن زندگی را برای ونزوئلاییها دشوار کرده است. اما هنوز یک سوال مهم و تعیین کننده وجود دارد: سربازان چه میکنند؟ و اگر ارتش همچنان طرف مادورو بماند و مادورو حاضر به کنارهگیری نشود، امریکاییها برای برکناری او چه خواهند کرد؟
حمله نظامی؟ این گزینه میتواند آغاز یک فاجعه باشد. ونزوئلا، پاناما، هاییتی یا گرنادا نیست. این کشور که از ایالت تگزاس بزرگتر است، بیش از 30 میلیون نفر جمعیت دارد. به علاوه، نیروهای ایالات متحده در حال حاضر در سراسر جهان پراکنده و درگیر هستند. محاصره و تحریم؟ این گزینه هم بیشتر از آنکه دولت مادورو را تضعیف کند، رنج مردم ونزوئلا را تشدید و طولانیتر میکند. اینکه متحدان امریکا از محاصره حمایت کنند هم یک مساله دیگر است. و وقتی سالها رنج کشیدن مردم ونزوئلا قدرت مادورو را تضعیف نکرده، چه چیزی باعث میشود امیدی به تشدید فشارها وجود داشته باشد؟ به مادورو و ارتش وعده داده شده در صورت کنارهگیری صلح آمیز، مشمول عفو میشوند. اما اگر مادورو از ونزوئلا بگریزد، سرنوشت او چگونه خواهد بود؟ اگر در پی تهدیدهای امریکا از قدرت کنارهگیری کند، کار او تمام شده و از او به عنوان یک بزدل یاد خواهد شد. برایش بهتر نیست که در میانه یک مبارزه سقوط کند؟ و اگر فرماندهی نیروهای نظامی مادورو را رها کند، همچنان افسران جوان و جاه طلبی هستند که احتمالا آینده روشن خود را در تلاش برای نجات دولت او ببینند. احتمال وقوع جنگ داخلی در ونزوئلا وجود دارد؟ یا ممکن است ارتش در کاراکاس شروع به تیراندازی به مردم کند؟ واقعیت این است که هیچ کسی به احتمالات گوناگون درباره ونزوئلا و چگونگی واکنش به آنها نیندیشیده است.
ایدئولوژی مادورو یک ملت را به نابودی کشانده است؛ اما اگر بتواند گویش ماجرا را از مواجهه نیروهای نظامی تحت فرمان خود با ونزوئلاییها به دفاع از کشور در برابر یانکیهای امپریالیست تغییر دهد، آنگاه به یک قهرمان در امریکای لاتین تبدیل خواهد شد. و طبق شواهد موجود، مادورو قصد دارد در برابر ایالات متحده ایستادگی کند و در این مسیر همه ضدامریکاییها در جهان را با خود همراه کند.
ادعای خوان گوایدو بر ریاستجمهوری ونزوئلا طبق قانون اساسی طرحی بوده که با توافق واشنگتن صورت گرفته و مایک پومپئو، وزیر امور خارجه، جان بولتون، مشاور امنیت ملی و سناتور مارکو روبیو آن را تایید کردهاند و ترامپ هم بر آن مهر تایید زده است. این نقشه «آ» بود. اما اگر نقشه «آ» موفق نشود و مادورو از قدرت خود دفاع کند، چه خواهد شد؟ پای حیثیت ایالات متحده
در میان است. نقشه «ب» چیست؟