تلاطم در بازار شکر مقطعی است
سوم مردادماه بود که گفته شد تولید شکر در کشور به یکمیلیون و 650 هزار تن رسیده است؛ همان زمان دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر ایران عنوان کرد این حجم از تولید در طول 120 سال گذشته بیسابقه بوده است. به گفته بهمن دانایی، میزان ذخیره شکر تا شهریور سال 1398 حدود 400 تا 500 هزار تن خواهد بود و بعد از آن کارخانهها دوباره شروع به کار میکند.
به گزارش اتاق ایران، شکر محصولی استراتژیک برای کشور، بارها از محل واردات تأمینشده است اما با تولید قابلتوجه چغندرقند در سال 1395 و فراوری آن، میتوان انتظار داشت که عمده نیاز داخل از طریق تولید ملی تأمین شود. حال باگذشت حدود یکسال و نیم از این گفته، دانایی بار دیگر از وضعیت تولید شکر در کشور میگوید. به گفته او، میزان تولید شکر در سال 1396 از میزان دو میلیون و پانزده هزار تن گذشت؛ این رقم خیلی خوبی بود و ایران جزو چند کشور معدود در حوزه تولید شکر قرار گرفت و در این برهه زمانی، ضریب خودکفایی تولید شکر به 93 درصد رسید. بهگفته دانایی، سال گذشته اگر میزان سالانه مصرف شکر در کشور حدود 2 میلیون 200 هزار تن بود، میزان 2 میلیون تن آن در داخل ایران تولید شد؛ اما شرایط امسال خیلی متفاوت از دو سال گذشته بوده است.
او درباره چرایی این مساله گفت: میزان بارش در سال گذشته خیلی کم بود و در برخی استانها خصوصاً در استان خوزستان دچار کمآبی بودیم. به گفته دانایی میزان تولید شکر در خوزستان حدود 900 هزار تن است ولی در خرداد و تیر امسال وضعیت آب به حدی بد بوده که کمیته بحران تشکیل و آب مزارع نیشکر هم سهمیهبندی شد. او ادامه داد: به دلیل سهمیهبندی آب مزارع 40 درصد از مزارع نیشکر که قد کشیده بود، خشک شد و نیها از بین رفت. برای همین در بخش نیشکر دچار افت سنگین شدیم طوری که بهجای تولید 900 هزار تن حدود 300 تا 400 هزار تن کاهش تولید خواهیم داشت. دبیر انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر ایران گفت: بخش چغندری تولید قند، کمتر با مسائل آب درگیر بود و رکود در این حوزه حدود 7-8 درصد بود. از سوی دیگر، هر سال اواخر مهرماه نیشکر برداشت میشد ولی امسال آخر بهمن ما نتوانستیم وارد زمین شویم و برداشت و تولید عقب افتاد. طوری که امسال شاید حدود یکمیلیون و 550 هزار تن تولید خواهیم داشت نه بیشتر.
او در پاسخ به این پرسش که با توجه به شرایط تحریم وضعیت واردات شکر چه خواهد بود؟ پاسخ داد: امیدوارم مشکلی پیش نیاید. مثلاً شرکت بازرگانی دولتی ایران حدود 500 هزار تن شکر از برزیل خریده کرده که 30 کشتی به بندر رسیده و یک کشتی دیگر هم 13 مارس به بنادر ما میآید. دانایی در مورد اینکه واردات شکر از کدام کشورها انجام میشود، گفت: شکر معمولاً از برزیل وارد کشور میشود. برزیل بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده شکر در جهان است.
او درباره خرید شکر از هند هم گفت: حدود 100 هزار تن شکر خام هم از هند خریده شد که بخشی از آن رسیده و سه کشتی دیگر هم در حال بارگیری است. این واردات برای تأمین نیاز 6 ماه اول سال خواهد بود. بهگفته دانایی در حال حاضر هند بزرگترین تولیدکننده شکر در دنیا است، اما تا دو سال قبل این برزیل بود که عمده نیاز شکر خیلی از کشورها را تأمین میکرد. دانایی گفت: میزان ذخیره شکر تا شهریور سال 1398 حدود 400 تا 500 هزار تن خواهد بود و بعد از آن کارخانهها دوباره شروع به کار میکند. او درباره تلاطم بازار شکر در روزهای اخیر هم گفت: بارندگی کم و ضرر به مزارع نیشکر و اینکه در زمستان نتوانستیم برداشت محصول کنیم همه بر بازار شکر تاثیرگذار است. دانایی تاکید کرد: سال گذشته تا اواخر بهمن 700 هزار تن شکر تولید کردیم و امسال 15 هزار تن شکر تولید شد. همه اینها بر وضعیت بازار شکر تاثیرگذار خواهد بود؛ اما تلاطم بازار شکر مقطعی است و شرایط به سامان خواهد شد. از آن سو اما با تاخیر در برداشت نیشکر در خوزستان، بازار قند و شکر در کشور دچار تلاطم شد بطوری که شاهد کمبود این محصولات و افزایش روزانه قیمت آن در بازار بودیم. در بسیاری از فروشگاهها این محصولات کمیاب شد و پیشبینی میشد قیمت محصولات صنایع وابسته به شکر هم در همین راستا افزایش یابد. دولت و وزارت جهاد کشاورزی که مدعی برداشت، تولید و عرضه 230 هزار تن شکر در یک ماه اخیر هستند در تلاش بودند تا با تزریق شکر وارداتی به بازار این مشکل را برطرف کرده و از تلاطم بیشتر و نوسانات قیمتی در بازار پیشگیری کنند.
رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی در این مورد گفت: با کمبود شکر در بازار و افزایش قیمت آن دولت به بازار ورود کرد و با توزیع شکر در بین اصناف و فروشگاهها نبض بازار را در دست گرفت و مانع افزایش مجدد قیمت این محصول شد. به گزارش ایلنا، محمد آقاطاهر رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی، برنج و حبوبات گفت: به هر شهر مقادیر زیادی شکر توسط دولت اختصاص داده شده که در حال حمل و انتقال به استانها است. از روز پنجشنبه نیز شکر تعبیه شده در اتحادیه تهران هم دپو میشود و به مغازهها برای فروش ارسال خواهد شد. وی افزود: این شکرها به صورت بستههای 5 تا 10 کیلویی بین مردم توزیع خواهد شد. قیمت شکر و قند بسیار بالا رفته بود اما با اقدامات وزارت جهاد کشاورزی قیمت آن در بازار کاهش خواهد یافت و ما امیدواریم قیمت این اقلام در تهران هم کاهش یابد. رییس اتحادیه بنکداران مواد غذایی، برنج و حبوبات با اشاره به کاهش قیمت قند و شکر در استانهای مجاور تهران تصریح کرد: قیمت این محصولات در استان قم بهشدت افت کرده و با ادامه این تزریق قند و شکر ما شاهد کاهش قیمت در تهران خواهیم بود. آقاطاهر در رابطه با نوع شکر توزیع شده در بازار تشریح کرد: این شکر که توسط دولت به بازار تزریق شده هم وارداتی و هم تولید داخل است که با هم در بازار توزیع میشود. شکرهای ما هم از چغندر قند و هم نیشکر تهیه میشود و هم شکر خام وارد میکنیم.