شانزهلیزه در آتش
گروه جهان|
معترضان فرانسوی موسوم به جلیقهزردها برای هجدهمین شنبه متوالی به خیابان آمدند و برخی از آنان در خیابان شانزهلیزه پاریس به چند ساختمان حمله کرده، فروشگاهها را غارت کرده و آنها به آتش کشیدند. جلیقهزردها تظاهرات این هفته را هشداری به امانوئل ماکرون رییسجمهوری فرانسه، خواندهاند.
بهگزارش یورونیوز، در حالی که در هفتههای گذشته از شمار جلیقهزردها در سراسر فرانسه کاسته شده و تظاهرات آنها با خشونت کمتری همراه بود، 16 مارس گروهی از معترضان خشمگین شیشههای چند رستوران، مغازه، بانک و ساختمانهای دیگر را در خیابان معروف شانزهلیزه شکسته و آنها را به آتش کشیدند. گفته شده، بعضی از این افراد که به جای جلیقهزرد، لباس و ماسک سیاه داشتند با شکستن حصارهای فلزی تعبیه شده برای محافظت از مغازهها در برابر خرابکاری، وسایل مغازهها و رستورانها را بیرون ریخته و شکستند. آنها به سوی نیروهای پلیس چوب و سنگ پرتاب کرده و در مواردی تلاش کردند تا ماموران را از درون خودرو بیرون بکشند. یک کامیون ژاندارمری نیز در مرکز پاریس هدف حمله قرار گرفته است.
یکی از رهبران تندروی جلیقهزردها به یورونیوز گفته: «از نظر ما وقت تظاهرات دیگر گذشته است و باید به حرکتهای دیگری دست بزنیم: مثلاً باید راهها و جادهها را ببندیم. راهپیمایی دیگر فایدهای ندارد چون حالا دیگر روشن است که دولت به حرف ما گوش نمیدهد.»
راهپیمایی هجدهم جلیقهزردها که خودشان آن را ضربالاجل به ماکرون خواندهاند، در حالی برگزار شد که اجرای طرح «گفتوگوی ملی» به پیشنهاد امانوئل ماکرون رییسجمهوری فرانسه، تازه به پایان رسیده است. با اجرای این طرح، دولت تلاش کرد تا نظرها و پیشنهادهای شهروندانش را برای اصلاح امور جمعآوری کند. گرچه هنوز مشخص نیست که این نظرخواهی گسترده و سراسری تا چه اندازه نتیجهبخش باشد اما مطابق آماری که دولت اعلام کرده طی دو ماه مباحثه، بیش از دههزار نشست در سطوح مختلف با شرکت شهروندان برگزار شده است.
امانوئل ماکرون گفته اواسط آوریل تصمیمات اساسی خود را اعلام و در این مدت باز هم به نواحی مختلف فرانسه برای گفتوگو با مردم سفر خواهد کرد. بسیاری از نمایندگان دولت را تحت فشار گذاشتهاند تا برنامههای سریع حتی نمادینی را در پاسخ به مطالبات جامعه به اجرا بگذارد. میزان محبوبیت ماکرون که در اوج تظاهرات جلیقهزردها بهشدت کاهش یافته بود با برگزاری مباحثه بزرگ ملی افزایش یافت. با وجود این، آخرین نظر سنجیها حاکی از آن است که فرانسویان نسبت به کارآمد بودن گفتوگوی ملی بدبین هستند و ۶۳ درصد از آنها معتقدند که دولت به نظرات مردم اهمیتی نخواهد داد.
خبرگزاری فرانسه گزارش داده، در پی آرام شدن نسبی اوضاع در خیابان شانزهلیزه، ادوارد فیلیپ نخستوزیر فرانسه بعدازظهر شنبه به این خیابان رفته است. فیلیپ در شانزهلیزه گفته: «من از نیروهای پلیس و ژاندارمری تشکر میکنم. این خشونتها مطلقا پذیرفتنی نیست. کسانی که تخریبگران را تشویق میکنند و حتی آنهایی که این حرکت را بر آنها میبخشند، در عمل آنها شریکند.»
امانوئل ماکرون نیز در واکنش به خشونتهای اخیر معترضان گفته تصمیمات قوی و بیشتری گرفته خواهد شد. رییسجمهوری فرانسه که برای تعطیلات زمستانی به سفر رفته بود، زودتر به پاریس برگشته تا در مرکز وقایع باشد. ماکرون تأکید کرده همه کسانی که در غارت فروشگاههای شانزهلیزه شرکت داشتند، در جرم آشوبگران شریک هستند. گفته شده، پلیس در جریان کشمکشها بیش از ۲۰۰ نفر را دستگیر کرده است. پلیس گزارش داده که میزان خسارت مادی و حتی موارد حمله به خودروهای پلیس در راهپیمایی شنبه (16 مارس) بسیار چشمگیرتر از هفتههای پیش بوده است. کریستف کاستنر وزیر کشور فرانسه، با اعلام اینکه حدود ۱۰ هزار نفر در اعتراض پاریس شرکت کردند گفته که حدود ۱۵۰۰ نفر از این افراد خرابکار بودهاند. وی در توییتر خود نوشته: «کسانی که حمله و تخریب میکنند در واقع نه معترض هستند و نه حتی خرابکار؛ بلکه قاتل هستند.»
همزمان با انتقاد شدید دولتمردان فرانسوی از خشونت معترضان در این کشور، دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا، تظاهرات جلیقهزردها را به موضوع توافق آب و هوایی پاریس مرتبط کرده و مدعی شد که این توافق برای فرانسه عاقبت خوشی نداشته است. بهگزارش خبرگزاری فرانسه، ترامپ در توییتر نوشته: «فرانسه با توافق محیط زیستی پاریس در چه حال است؟ پس از 18 هفته از شورش جلیقه زردها، حدس میزنم که حالوروز خوشی ندارد! این در حالی است که امریکا در زمینه محیط زیست بهترین عملکرد را نسبت به دیگران داشته است.» توافق آبوهوایی پاریس دسامبر 2015 بین 196 کشور عضو چارچوب کنوانسیون آبوهوایی سازمان ملل به دست آمد و هدف از آن محدود کردن میزان افزایش دمای کره زمین پایینتر از 2 درجه سانتیگراد و انجام تلاشهایی برای محدود کردن افزایش دما در حد 1.5درجه بالاتر از سطح دوره قبل از صنعتی شدن است. پنجم اکتبر 2016 حدنصاب کشورهای تصویبکننده برای اجرایی شدن این توافق به دست آمد و توافق پاریس از چهارم نوامبر 2016 اجرایی شد. ترامپ که در منشأ انسانی تغییرات اقلیمی ابراز تردید کرده، در ژوئن 2017 خروج امریکا از این توافق آبوهوایی را اعلام کرد.
اعتراض جلیقهزردها ابتدا در واکنش به سیاستهای اقتصادی ماکرون بهویژه در حوزه سوخت و مالیات آغاز شد، اما به سرعت جنبه سیاسی پیدا کرد. دولت این کشور در هفتههای گذشته با عقبنشینی از برخی سیاستهای خود و اختصاص بودجه بیشتر به کارگران و بازنشستهها، سعی در مدیریت این اعتراضها داشته است.