تهران- کاراکاس؛ پروازی بدون صرفه اقتصادی
گروه راه و شهرسازی|زهره علامی|
بامداد روز گذشته خط پروازی تهران- کاراکاس پس از حدود 9 سال دوباره آغاز به کار کرد و معاون وزیر امورخارجه و هیات همراه، نخستین مسافران این خط هوایی بودند. البته با این تفاوت که این‌بار یک ایرلاین ایرانی قرار است در این مسیر فعالیت کند. پیش از این، یک ایرلاین ونزوئلایی پس از چند ماه فعالیت، از ادامه پرواز در این مسیر انصراف داد.
اما برقراری خط پروازی تهران-کاراکاس در حالی است که ونزوئلا در پی نابسامانی‌های اقتصادی شدید و تجربه نرخ تورم یک میلیون درصدی در سال 2018 درگیر شورش و اعتصاب‌های سراسری به رهبری خوان گوآیدو، رهبر مخالفان دولت نیکلاس مادورو، رییس‌جمهوری این کشور بوده است. برهمین اساس کاراکاس پایتخت این کشور شرایط مناسبی را برای انجام سفرهای توریستی و حتی کاری ندارد و تنها علتی که می‌تواند حضور در ونزوئلا را توجیه کند، بررسی وضعیت سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته در این کشور توسط تجار و سرمایه‌گذاران ایرانی است.
درواقع با توجه به شرایط کنونی کشور ونزوئلا به نظر نمی‌رسد که برقراری دوباره این خط پروازی بتواند مسافران چندانی را جذب کند چون حتی پیش از آغاز اعتصاب‌های سراسری در ونزوئلا نیز ایرانی‌ها تمایل چندانی برای سفر به این کشور نداشتند چون هم هزینه سنگینی را به مسافران تحمیل می‌کند و هم اینکه جاذبه‌های گردشگری چندانی در این کشور وجود ندارد که پتانسیل جذب گردشگر را داشته باشد.
البته در دولت نهم و دهم فعالیت‌های اقتصادی مشترک بین ایران و ونزوئلا در بخش‌های مختلفی از جمله انرژی، کشاورزی، ساخت مسکن و ... قوت گرفت که ارزش کل پروژه‌های اقتصادی تهران درکاراکاس تا دسامبر ۲۰۰۸، حدود ۴ میلیارد دلار برآورد شد که این حجم از سرمایه‌گذاری می‌تواند عاملی برای تداوم ارتباطات بین این دو کشور باشد. اما آیا آغاز به کار خط پروازی تهران-کاراکاس در شرایطی که این کشور با بحران داخلی دست و پنجه نرم می‌کند و برخی کشورها خواستار خروج شهروندانشان از این کشور شده‌اند و همچنین جاذبه گردشگری یا اقتصادی چندانی هم برای جذب مسافر یا ورود سرمایه‌گذار ایرانی در این کشور وجود ندارد (این خط پروازی در سال 2010 به دلیل نبود توجیه اقتصادی متوقف شده بود) منطقی به نظر می‌رسد؟
قبلا هم توجیه اقتصادی نداشت
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با اشاره به برقراری پرواز مستقیم تهران-کاراکاس به «تعادل» می‌گوید: سال‌ها قبل هم خط پروازی تهران-کاراکاس برقرار بود اما به دلیل نبود توجیه اقتصادی این خط پروازی متوقف شد.
اسعدی سامانی می‌افزاید: به نظر می‌رسد که برقراری دوباره این خط پروازی به دلیل سرمایه‌گذاری‌هایی است که ایران در ونزوئلا انجام داده است و پیگیری چگونگی رشد این سرمایه‌گذاری‌ها نیازمند تداوم ارتباط اقتصادی و سیاسی با این کشور است که یکی از این راه‌ها برقراری خط پروازی تهران- کاراکاس است.
او ادامه می‌دهد: براساس موافقت نامه‌های دوجانبه‌ای که کشورها به امضا می‌رسانند خطوط پروازی بین کشورها آغاز به کار می‌کنند و بر همین اساس این خط پروازی با امضای توافقنامه‌ای دوجانبه برقرار شده است.
به گفته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی، برقراری خط پروازی تهران-کاراکاس اگرچه نمی‌تواند مسافر چندانی را جذب کند و بر همین اساس برای ماهان سودآوری قابل ملاحظه‌ای را به همراه داشته باشد اما این تصمیم در راستای سیاست‌های کلی کشور قرار دارد.
اسعدی سامانی اظهار می‌کند: پیش بینی می‌شود خط هوایی تهران- کاراکاس مسافر خاصی نداشته باشد مگر مسافرانی که برای انجام فعالیت‌های تجاری و اداری راهی ونزوئلا می‌شوند و این خط پروازی پتانسیل جذب توریسم ندارد و نمی‌توان بازار ویژه‌ای برای خط تهران-کاراکاس پیش بینی کرد.
پرواز 16 ساعته
او درباره نوع هواپیمای انتخاب شده برای انجام سفر 16ساعته بین تهران و کاراکاس تصریح می‌کند: هواپیمای ایرباس 340 توان جابه‌جایی مسافر در مسافت‌های طولانی را دارد و و پرواز تهران- نیویورک هم که بدون توقف انجام شد با همین نوع هواپیما صورت گرفت.دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی با اشاره به عدم سوخت‌گیری توسط این هواپیما در میانه راه می‌گوید: این هواپیما توان جابه‌جایی حجم بالایی از سوخت را بدون کمترین مشکل یا نگرانی دارد و استانداردهای بین‌المللی در این زمینه، امکان انجام پرواز بدون توقف به این نوع هواپیما را می‌دهد.
بلیت گران قیمت ایران- ونزوئلا
همان‌گونه که دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی معتقد است که خط پروازی تهران- کاراکاس توجیه اقتصادی چندانی ندارد و بیشتر برای پیگیری امور تجاری و اداری آغاز به کار کرده است، معاون اسبق سازمان هواپیمایی هم با تاکید بر اینکه برقراری این پرواز نمی‌تواند از لحاظ گردشگری توجیه اقتصادی داشته باشد، می‌گوید: با توجه به شرایط اقتصادی مردم هر دو کشور، برقراری این پرواز نمی‌تواند با اهداف رونق و توسعه مسائل گردشگری دو کشور باشد. علیرضا منظری در گفت‌وگو با ایلنا، درباره راه‌اندازی خط پروازی تهران- کاراکاس توسط یکی از ایرلاین‌های داخلی اظهار می‌کند: مدت زمان پرواز مستقیم بین تهران- کاراکاس چیزی حدود 16 تا 17 ساعت است، اطلاع دقیقی از نرخ بلیت این هواپیما ندارم اما قیمت بلیت هواپیما برای این مدت زمان نباید کمتر از 1800 دلار باشد که قطعا مردم ونزوئلا توان پرداخت چنین هزینه‌هایی را ندارند. او اضافه می‌کند: برای اولین‌بار نیست که این خط پروازی مستقیم بین دو کشور برقرار می‌شود، پیش از این هم اواخر دولت نهم پرواز تهران- کاراکاس توسط یک ایرلاین ونزوئلایی برقرار شد.
معاون اسبق سازمان هواپیمایی با تاکید بر اینکه برقراری این پرواز نمی‌تواند از لحاظ گردشگری توجیه اقتصادی داشته باشد، می‌گوید: با توجه به شرایط اقتصادی مردم هر دو کشور، برقراری این پرواز نمی‌تواند با اهداف رونق و توسعه مسائل گردشگری دو کشور باشد. منظری ادامه می‌دهد: در همان اواخر دولت نهم هم که این خط پروازی راه‌اندازی شد تنها 6 تا 7 ماه کار کرد و پس از این مدت غیر فعال شد. البته در آن زمان این پرواز در کشور سوریه هم توقف داشت و مسافران سوری هم در این بین با این پرواز جابه‌جا می‌شدند.
او تصریح می‌کند: در آن زمان روابط تجاری بین ایران و ونزوئلا و ونزوئلا و سوریه قوت گرفت و ایرانی‌ها پروژه‌های خانه‌سازی و ساخت وساز در ونزوئلا را دنبال می‌کردند، به همین دلیل این پرواز شروع به کار کرد اما بعد از مدتی غیرفعال شد.
معاون اسبق سازمان هواپیمایی با بیان اینکه احتمالا روابط تجاری با این کشور موجب شده که دوباره پرواز مستقیم بین ایران و ونزوئلا برقرار شود، می‌گوید: البته شرکت هواپیمایی که نسبت به برقراری این پرواز اقدام کرده به‌طور قطع مسائل بازرگانی را در نظر گرفته است اما راه‌اندازی این خط پروازی با اهداف توسعه گردشگری بعید است.
ناگفته نماند که رضا جعفرزاده، مدیر روابط عمومی سازمان هواپیمایی کشوری هم در واکنش به برقراری خط پرواز تهران- کاراکاس درباره قیمت بلیت این پرواز می‌گوید: هنوز قیمت بلیت این خط هوایی مشخص نشده است و پس از مذاکرات و بررسی موضوعات بازرگانی قیمت بلیت مشخص می‌شود.
