جلسهای برای تذکر
جلسه ویژه بررسی اقدامات و امدادرسانیها به استانهای سیلزده کشور عصر سهشنبه سیزدهم فروردینماه ۱۳۹۸ در حضور حضرت آیتالله خامنهای برگزار شد. در این جلسه معاون اول رییسجمهور و تعدادی از اعضای دولت، رییس ستاد کل نیروهای مسلح و فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده کل ارتش، فرماندهان نیروهای زمینی و دریایی ارتش، فرمانده نیروی انتظامی و رییس سازمان بسیج، مسوولان ستاد مدیریت بحران و دستگاههای امدادی و کمکرسان حضور داشتند.
سردار سرلشکر پاسدار محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران از این جلسه روایت خواندنی دارد که پایگاه اطلاعرسانی مقام معظم رهبری آن را منتشر کرده است.
در این روایت سردار جعفری گفته است که به نظر من، مهمترین نکتهای که رهبر انقلاب اسلامی در جلسه عصر سهشنبه ۱۳۹۸/۱/۱۳ درباره سیلابهای اخیر مطرح کردند این بود که هر مسوولی در هر مقامی که هست باید در راستای اجرای صحیح وظایف و مسوولیتش اقدام پیشگیرانه برای جلوگیری از خسارتها و تلفات سیل انجام بدهد. به نظر میرسد که اصل برگزاری این جلسه برای همین بود که این نکته را به مسوولان یادآور بشوند که میبایست همه در هر جایگاه و در هر پست و مقامی که هستند این وظیفه خطیر و سنگین را بهدرستی اداء کنند. همچنین ایشان در ادامه به این نکته هم اشاره کردند که درست است باران الهی، رحمت است و ما سالها انتظار چنین بارشهایی را البته نه به این شدت داشتیم، ولی نتایج مثبت، دستاوردهای مهم و رحمتهایی که اینبارشها دارد، قطعاً برای کشور ما بسیار هست و شکی در این نیست و خدای متعال در قرآن کریم اشاره میکنند به اینکه همه خوبیها، رحمتها و نعمتها دست خداست و هر چه که بدی به ما یا به یک جامعه میرسد، به دست خودمان است. و این خودمان هستیم که میبایست جلوی خسارتها و اتفاقات بد و ناگوار را بگیریم.
سردار جعفری در ادامه تاکید میکند: حوادث طبیعی یک امری است که بههرحال ممکن است در هر کشوری اتفاق بیفتد، اما نکته مهم، پیشبینی به موقع و پیشگیری قبل از آن است؛ مثل لایروبی کردن دهانه رودخانههای گرگانرود و قرهسو در دشت گلستان یا کانالهای سهگانه اطراف گمیشان که منجر به خارج کردن آب میشوند. اکثر اینها تقریباً مسدود بودند و آب بسیار کمی را خارج میکردند و موانع زیادی در مسیر خروجشان به دریا بود. خب اینها باید از قبل پیشبینی، برآورد و پاکسازی میشد. یا اینکه ارتفاع سیلبندهای اطراف این رودخانهها را باید بلندتر میکردند که وقتی ارتفاع رودخانه کمی بالا میآید، به دشت سرازیر نشود. یا اینکه بهراحتی میشد با اقدامات پیشگیرانه از انحراف آبهای ورودی به پشت سد وُشمگیر که در دشت گرگان جمع میشود، جلوگیری کرد و این آبها را به دشت شمالی و نزدیک مرز اینچهبرون که بیابانی در آن طرف مرز ترکمنستان است، منتقل کرد. کاری که الان چند روزی است سپاه آن را شروع کرده و یک کانال آن نتیجه داده است و انشاءالله کانالهای دیگر هم نتیجه خواهد داد.
فرمانده سپاه در ادامه گفت: در خوزستان نیز باید پیشبینیهایی برای خروجی رودخانههای کرخه و نیسان در رُفیع و سوسنگرد در منطقه هور میشد. باید سیلبندیهایی در منطقه هور پیشبینی میشد که مانع تخلیه سریع آب کرخه و رودخانه نیسان شود یا اینکه ارتفاع سیلبندها افزایش مییافت. باید از قبل برای اینها فکری اندیشیده میشد؛ مثلاً درباره شکستگی یا بلندی و کوتاهی سیلبندها باید از قبل تدبیر میشد. این موارد، قبلاً قابل پیشبینی بوده و متأسفانه انجام نشده است.
در مجموع به نظرم مهمترین موضوع جلسه، تذکر به مسوولان اجرایی برای پیشبینی حوادث و نقاط حادثهخیز بود. مثلاً قسمت اصلی شهر پلدختر که بعد از انقلاب توسعه پیدا کرده است، در حاشیه ارتفاع پست نزدیک به رودخانه و تقریباً در مسیر رودخانه است. خب معلوم است که شاید در مسیر رودخانه، ۲۰ سال یا ۳۰ سال بارندگی شدید و سیل نشود، ولی یک بار و در یک لحظه برای ساعاتی یک سیلاب اتفاق میافتد و بعد هم تمام میشود و میرود. ممکن است تا ۲۰ سال دیگر هم سیلی اتفاق نیفتد، ممکن هم هست سال بعد، سیل تکرار شود. خب یک شهری که در چنین موقعیتی در بستر رودخانه بنا شده است، معلوم است که این تلفات را هم میدهد.
سردار جعفری در پایان اشاره کرد: نکته دیگری هم که حضرت آقا اشاره کردند این بود که فرمودند رودخانه یعنی خانه رود و آب به ما میگوید که اینجا خانه من است، وقتی شما در خانه من میآیید و خانه من را اشغال میکنید و در جای من مینشینید، پس من هم خانه شما را میگیرم. خب درواقع این حوادث اتفاق میافتد و آب روی خانهها را تا سقف میگیرد و خسارتها و تلفات زیادی را به بار میآورد.