تلاش اردوغان برای بازپس‌گیری استانبول

 گروه جهان|

درخواست حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه برای بازشماری همه آرا در استانبول پذیرفته نشد و حال رجب طیب اردوغان ابطال انتخابات در این شهر را خواستار شده است. رییس‌جمهوری ترکیه گفته در رابطه با رأی‌گیری در استانبول بزهکاری‌های آشکاری روی داده و در این شهر باید بار دیگر انتخابات برگزار شود.

به‌گزارش یورونیوز، نتایج اعلام شده در انتخابات شهرداری در استانبول از پیروزی با اختلاف اندک اکرم امام‌اوغلو نامزد حزب جمهوری‌خواه خلق، رقیب اصلی حزب حاکم یعنی عدالت و توسعه حکایت دارد. اما به نظر می‌رسد که اردوغان قصد ندارد از تلاش برای بازپس‌گیری استانبول دست بکشد. او چهارشنبه هنگام بازگشت از سفر به مسکو گفته است: «مسوولان برخی حوزه‌های رأی‌گیری در استانبول نه از میان کارمندان دولت، بلکه از میان افراد دیگری خارج از دولت انتخاب و استخدام شده‌اند. همکاران خود ما چنین کاری کرده‌اند. آنها اگر نگاه منصفانه‌ای داشته باشند، نتیجه انتخابات باید باطل شود.» بر اساس قانون انتخابات ترکیه، هرگونه تصمیمی درباره ابطال نتایج انتخابات باید از سوی شورای عالی انتخابات این کشور گرفته و اعلام شود.

البته شکست در استانبول برای اردوغان چندان هم غیرمنتظره نبوده است. نظرسنجی‌های پیش از انتخابات از پیشتازی نامزدان احزاب اپوزیسیون در برخی شهرها و رقابت‌های تنگاتنگ در شهرهای بزرگ خبر می‌دادند. شرایطی که باعث شده بود تا اردوغان حملاتش را علیه مخالفان در شهرهای بزرگ به‌ویژه آنکارا و استانبول شدیدتر کند. اردوغان حتی تهدید کرده بود که در صورت پیروزی اپوزیسیون در آنکارا، نتیجه انتخابات را نخواهد پذیرفت و نامزد مخالف را بازداشت خواهد کرد؛ تهدیدی که حداقل تا به امروز عملی نشده و منصور یواش نامزد حزب اپوزیسیون و برنده انتخابات آنکارا کار خود را بطور رسمی آغاز کرده است.

علاوه بر آنکارا، حزب عدالت و توسعه شهرداری استانبول را هم با 16میلیون نفر جمعیت به حزب مخالف «جمهوری‌خواه خلق» واگذار کرده است. از دست دادن کنترل استانبول برای اردوغان که از ۱۶سال پیش تاکنون بر ترکیه حاکمیت دارد، شکست بزرگی است و چنانچه اعتراض حاضر نتیجه ندهد، این شکست به معنی پایان ۲۵ سال حاکمیت حزب متبوع اردوغان و اسلاف اسلام‌گرای او بر بزرگ‌ترین شهر ترکیه خواهد بود.

رجب طیب اردوغان چهارشنبه گفته: «با توجه به وجود شائبه‌ها و ابهامات در روند برگزاری انتخابات شهرداری‌ها در استانبول، امکان برگزاری مجدد انتخابات در این استان دور از انتظار نیست.» او گفته که شورای عالی انتخابات تصمیم نهایی درباره انتخابات استانبول را در هفته پیش‌رو اعلام خواهد کرد و چنانچه به ابطال انتخابات رأی دهد، در استانبول مجدداً انتخابات برای تعیین شهردار کل و شهرداران مناطق برگزار خواهد شد. علی احسان یاووز نایب‌رییس حزب عدالت و توسعه، نیز گفته درخواستی برای انجام برگزاری مجدد انتخابات در استانبول به کمیته عالی انتخابات داده خواهد شد. یاووز گفته قانونی وجود دارد که در صورت وجود مواردی که بر نتایج انتخابات تأثیر گذاشته باشند، شکایت فوق‌العاده را مجاز می‌داند. به عقیده یاووز چنین مواردی در استانبول وجود داشته است. یاووز گفته بی‌‌نظمی‌هایی به هنگام اخذ آرا در ۹ روز پیش نتیجه آرا را بطور مستقیم تحت تأثیر قرار داده‌اند. او گفته: «از این رو ما از راه شکایت‌های فوق‌العاده استفاده و درخواست می‌کنیم که انتخابات در استانبول مجددا برگزار شود.» یاووز گفته اگر کمیته انتخابات با این درخواست مخالفت کند، تردید نسبت به نتیجه آرا باقی می‌ماند.

درخواست اردوغان و حزب حاکم عدالت و توسعه برای بازشماری و سپس ابطال آرای استانبول باعث شد تا نگرانی معامله‌گران از آینده سیاسی ترکیه تشدید شده و در معاملات بازارهای ارزی، ارزش لیر با کاهشی مجدد مواجه شود. گفته شده، سه‌شنبه هر دلار به ازای ۵.۶۸۴۳ لیر و هر پوند به ازای ۶.۴۰۴۱ لیر مبادله شده است و تابلوهای صرافی استانبول عدد ۷.۴۳۳۴ لیر را در مقابل هر پوند و ۵.۶۹۱۲ لیر را در مقابل هر فرانک نشان داده‌اند. این کاهش یک درصدی ارزش لیر در برابر دلار باعث شده تا پول ملی ترکیه در پایین‌ترین سطح دو هفته اخیر خود در برابر دلار قرار گیرد.

کاهش ارزش لیر نگرانی‌های بازار نسبت به تکرار روند سال گذشته را تشدید کرده است. سال گذشته و به‌دنبال دستگیری یک تبعه امریکایی در ترکیه به اتهام جاسوسی که به تحریم این کشور توسط امریکا انجامید، ارزش لیر در برابر دلار حدود ۴۰درصد کاهش یافت و شاخص بورس استانبول با کاهش محسوسی مواجه شد.

اختلافات انتخاباتی در ترکیه در شرایطی بالا گرفته که تورم در این کشور به ۲۰ درصد می‌رسد و میزان بیکاری بیش از ۱۱درصد است. یکی از پیامدهای این انتخابات در سیاست خارجی ترکیه، ائتلاف حزب حاکم با ملی‌گرایان است که همواره خواهان افزایش فشار بر کردها هستند و این می‌تواند با سیاست‌های دولت کنونی ایالات متحده در تعارض قرار گیرد.